Τα επόμενα χρόνια το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης θα εξελιχθεί σε έναν από τα σημαντικότερα, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για τη βαλκανική ενδοχώρα. Με την ολοκλήρωση των πανευρωπαϊκών οδικών αξόνων, η Αλεξανδρούπολη καθίσταται το επίνειο των χωρών της Βαλκανικής και του Εύξεινου Πόντου.

Της Σοφίας Χριστοφορίδου

Όχι τυχαία το λιμάνι της ακριτικής πόλης χαρακτηρίζεται νέος εθνικός πόλος στο σχέδιο χωροταξικού του ΥΠΕΧΩΔΕ. Αποτελεί απόληξη σημαντικού χερσαίου άξονα από τον Εύξεινο Πόντο και διεθνή πύλη εισόδου από τον θαλάσσιο άξονα από και προς τη Βόρεια Αφρική και την Ανατολική Μεσόγειο.

Κομβική θέση

Η Αλεξανδρούπολη βρίσκεται σε στρατηγική γεωγραφική θέση. Εδώ τέμνονται δύο κύριοι συγκοινωνιακοί άξονες της Ευρώπης: η Εγνατία οδός και ο Άξονας ΙΧ. Η μεν Εγνατία ενώνει την Αδριατική με το Αιγαίο και συνδέει τη Βόρεια Ελλάδα με τη βαλκανική ενδοχώρα μέσω των κάθετων αξόνων. Ο δε Άξονας ΙΧ θα διέρχεται οδικώς και σιδηροδρομικώς από τη Φιλανδία, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λευκορωσία, την Ουκρανία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και θα καταλήγει στον προβλήτα των εμπορευματοκιβωτίων του λιμανιού. Με την ολοκλήρωση του πανευρωπαϊκού Άξονα IX, του κάθετου άξονα Αλεξανδρούπολης – Ορμενίου και της Εγνατίας οδού, καθώς και με την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου ανοίγουν διάπλατα οι ορίζοντες της ανάπτυξης. Με αυτά τα διεθνούς σημασίας συγκοινωνιακά δίκτυα, η Αλεξανδρούπολη θα έχει άμεση και εύκολη πρόσβαση στις αγορές της Βαλκανικής, του Ευξείνου Πόντου αλλά και της Ανατολής.

Λόγω ακριβώς αυτών των πλεονεκτημάτων, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης έχει τραβήξει το ενδιαφέρον εταιρειών ρωσικών, αμερικανικών, κινεζικών και αραβικών συμφερόντων, που διερευνούν το ενδεχόμενο να δημιουργήσουν εκεί σταθμούς εμπορευματοκιβωτίων. «Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης έχει τεράστια δυνατότητα μελλοντικής επέκτασης. Εμείς είμαστε θετικοί στην παραχώρηση χώρου, γιατί μετά το τέλος του χρόνου εκμετάλλευσης, οι υποδομές θα μείνουν στο λιμάνι», λέει ο πρόεδρος του Οργανισμού Λιμένα Αλεξανδρούπολης Δημήτρης Αμπατζής.

Πνίγεται στα ρηχά

Όλα αυτά δημιουργούν μια πολύ ευοίωνη προοπτική για το μέλλον, που έρχεται σε αντίθεση με τα δεδομένα του παρόντος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, την πενταετία 2002 – 2006 διακινήθηκαν από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης κατά μέσο όρο 500 χιλιάδες τόνοι εμπορευμάτων ετησίως, όταν την ίδια περίοδο από το γειτονικό λιμάνι της Καβάλας η διακίνηση ήταν τριπλάσια. Όσο για το «δίδυμο» λιμάνι της Θεσσαλονίκης, όπως αναφέρεται στη μελέτη του Εθνικού Λιμενικού Συστήματος, η Αλεξανδρούπολη δεν αντέχει στη σύγκριση.

Η άνετη λιμενολεκάνη, το μεγάλο μήκος κρηπιδωμάτων και προβλητών (1.600 μ.), ο χερσαίος χώρος (74.000 τετρ. μ.) και η δυνατότητα επέκτασης του λιμανιού αποτελούν καλή αφετηρία για την επέκταση και ανάπτυξη του λιμανιού. Ωστόσο, κάθε προσπάθεια ανάπτυξης… πνίγεται στα ρηχά νερά του λιμανιού. Με βάθος έξι μέτρων το μέγιστο, το λιμάνι δεν μπορεί να «σηκώσει» μεγάλα εμπορευματικά πλοία. Με το έργο εκβάθυνσης της λιμενολεκάνης, που ξεκίνησε ήδη, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης θα αποκτήσει μέχρι και τριπλάσια βάθη, επί της ουσίας πραγματική υπόσταση μεγάλου λιμανιού. «Μέχρι τώρα τα βάθη αποτελούσαν τροχοπέδη για την ανάπτυξη του λιμανιού. Αν πάψει να υφίσταται αυτό το πρόβλημα, ανοίγουν νέες προοπτικές», σημειώνει ο κ. Αμπατζής.

Οι προοπτικές

Η εκβάθυνση αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2009. Τότε θα έχει παραδοθεί στο σύνολό της και η Εγνατία οδός. «Με την Εγνατία και τους κάθετους άξονες θα αλλάξει το τοπίο. Μέχρι σήμερα υπήρχε απροθυμία για επενδύσεις στον Έβρο, καθώς τα καταναλωτικά κέντρα ήταν χιλιόμετρα μακριά και το κόστος μεταφοράς μεγάλο. Τώρα ανοίγει μια ενδοχώρα πολλών εκατομμυρίων καταναλωτών. Αντί να κουβαλούν τα προϊόντα τους στην αγορά της Αθήνας, οι επιχειρήσεις που θα εγκατασταθούν εδώ έχουν την ευκαιρία να καλύψουν τη ζήτηση στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, ή και τη Ρωσία. Και αντίστροφα, επιχειρήσεις από τις παρευξείνιες χώρες και τη Βαλκανική θα μπορούν να μεταφέρουν οδικώς ή σιδηροδρομικώς τα προϊόντα τους στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και από εκεί στις αγορές της Δύσης», προβλέπει ο πρόεδρος του Οργανισμού Λιμένα Αλεξανδρούπολης.

Ο κ. Αμπατζής θεωρεί ότι όταν εκσυγχρονιστούν τα δίκτυα των αυτοκινητοδρόμων και των σιδηροδρόμων, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης θα μπορούσε να κερδίσει μεταφορικό έργο από το λιμάνι της Κωνσταντινούπολης. Το κίνητρο θα ήταν η παράκαμψη των στενών του Βοσπόρου και άρα η ταχύτερη και οικονομικότερη μεταφορά. «Για παράδειγμα, αντί να έρχονται τα μεγάλα φορτία σιτηρών από το λιμάνι της Βάρνας σε αυτό της Κωνσταντινούπολης, θα μπορούσαν να μεταφέρονται οδικώς, είτε από τη Βουλγαρία είτε από την Τουρκία μέχρι την Αλεξανδρούπολη, και από εκεί με πλοία στην Ιταλία».

 

Ο αγωγός 

Ως προς τις αλλαγές που θα επιφέρει στο λιμάνι ο αγωγός πετρελαίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης, ο πρόεδρος του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης είναι λακωνικός. «Δεν γνωρίζουμε πού θα χωροθετηθούν οι αποθήκες και το διυλιστήριο, μπορεί να είναι εκτός χερσαίας ζώνης του λιμανιού. Το τερματικό του πετρελαιαγωγού θα είναι 7 μίλια μέσα στη θάλασσα και σίγουρα θα χρειαστούν συμπληρωματικές υποδομές στο λιμάνι. Προσδοκούμε ότι η λειτουργία του αγωγού θα προσπορίσει πολλαπλά οφέλη που θα διαχυθούν στη Θράκη».

Σημειώνεται ότι στο Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΧΩΔΕ προβλέπεται «τροποποίηση και αναβάθμιση του λιμένα της Αλεξανδρούπολης σε εξειδικευμένο τερματικό πετρελαϊκό λιμένα (oil terminal). Οι υπεράκτιες εγκαταστάσεις και οι λιμενικές εγκαταστάσεις οφείλουν να υποστηρίξουν με την υψηλότερη δυνατή ασφάλεια και ποιότητα την πετρελαϊκή διακίνηση και το υψηλό φυσικό περιβάλλον, καθώς επίσης και τις σχετικές δραστηριότητες προστιθέμενης αξίας που θα δημιουργηθούν (διυλιστήρια και εγκαταστάσεις αποθήκευσης πετρελαιοειδών, εφοδιασμού πλοίων, πρόληψης και αντιμετώπισης ναυτικών ατυχημάτων κ.ά.)».

---

καπέλο

ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΛΙΜΕΝΩΝ & ΛΙΜΕΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

τίτλος

Λόγω της στρατηγικής του θέσης

το λιμάνι έχει πολύ μεγάλες δυνατότητες

ΜΟΤΟ

Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης είναι το κοντινότερο λιμάνι του Αιγαίου προς τις παρευξείνιες χώρες. Αυτή η αγορά των 300 εκατομμυρίων ανθρώπων ενδιαφέρει μεγάλες εταιρείες, που παράγουν προϊόντα σε ανταγωνιστικές τιμές στην Ινδία και την Κίνα

ΛΕΖΑΝΤΑ Ε037Φ01

Ο αγωγός θα δημιουργήσει παράπλευρα οφέλη εκτιμά ο γ.γ. λιμένων και λιμενικής πολιτικής γ. Βλάχος, σημειώνοντας ότι «το θαύμα του λιμανιού της Θεσσαλονίκης δεν θα υπήρχε χωρίς την ΕΣΣΟ- ΠΑΠΑΣ»

Στη μελέτη του Εθνικού Λιμενικού Συστήματος το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης αναφέρεται ως το δίδυμο των κύριων λιμένων του βορείου λιμενικού υποσυστήματος, μαζί με τον λιμένα της Θεσσαλονίκης. Για να γίνει όμως από εν δυνάμει ένα πραγματικά μεγάλο λιμάνι, απαιτείται να ολοκληρωθούν τα έργα υποδομής. Μέχρι τότε θα είναι λιμάνι… εντός εισαγωγικών, όπως σχολιάζει ο γενικός γραμματέας λιμένων και λιμενικής πολιτικής Γιώργος Βλάχος. 

«Λόγω της στρατηγικής του θέσης, είναι ένα λιμάνι με πολύ μεγάλες δυνατότητες. Βρίσκεται κοντά στην Εγνατία οδό, η σιδηροδρομική γραμμή περνάει μέσα από τη λιμενική ζώνη, ενώ διαθέτει και μεγάλους χερσαίους χώρους. Είναι το κοντινότερο λιμάνι του Αιγαίου προς τις παρευξείνιες χώρες. Αυτή η αγορά των 300 εκατομμυρίων ανθρώπων ενδιαφέρει μεγάλες εταιρείες, που παράγουν προϊόντα σε ανταγωνιστικές τιμές στην Ινδία και την Κίνα. Επειδή όμως τα στενά του Βοσπόρου είναι κορεσμένα, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης βρίσκεται σε ιδανική θέση για να εξυπηρετήσει αυτές τις ανάγκες. Από εταιρείες ευρωπαϊκών και αμερικανικών συμφερόντων, που αναλαμβάνουν τη μεταφορά εμπορευμάτων, υπήρξε ένα καταρχήν ενδιαφέρον για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Τα προϊόντα τους θα μπορούσαν να μεταφέρονται με πλοίο μέχρι την Αλεξανδρούπολη και από εκεί οδικώς ή σιδηροδρομικώς μέχρι τις αγορές των παρευξείνιων χωρών» σημειώνει ο γενικός γραμματέας λιμένων και λιμενικής πολιτικής.

Εντός εισαγωγικών

Ωστόσο, ο κ. Βλάχος θεωρεί ότι μέχρι να ολοκληρωθούν τα έργα εκβάθυνσης, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης είναι λιμάνι εντός εισαγωγικών, καθώς μόνο μικρά επιβατηγά και εμπορικά πλοία μπορεί να δεχτεί. «Εκτός από την εκβάθυνση, θα πρέπει να γίνει και ρύθμιση των εκβολών του Έβρου, ώστε να μην αλλοιωθεί το βάθος της λιμενολεκάνης από τις φερτές ύλες που κατεβάζει ο ποταμός. Μάλιστα, η εκβάθυνση θα γίνει στα 18 μέτρα και όχι 12-13 μέτρα, όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός, προκειμένου να εξυπηρετούνται τα μεγάλα εμπορικά και πετρελαιαγωγά πλοία» αναφέρει.

Το παράδειγμα της ΕΣΣΟ – ΠΑΠΑΣ

Ως προς τον πετρελαιαγωγό, ο γενικός γραμματέας εκτιμά ότι η λειτουργία του δεν θα επηρεάσει αρνητικά τη λειτουργία του λιμανιού, καθώς το τερματικό του αγωγού θα βρίσκεται μέσα στη θάλασσα. «Σε κάθε περίπτωση θα δημιουργηθούν παράπλευρα οφέλη. Σας θυμίζω ότι το θαύμα του λιμανιού της Θεσσαλονίκης δεν θα υπήρχε χωρίς την ΕΣΣΟ- ΠΑΠΑΣ».

Σοφία Χριστοφορίδου

Δημοσιεύτηκε στο Ένθετο «Δρόμοι Ανάπτυξης» για τον Έβρο