ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ “ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ”

Τουρισμός τεσσάρων εποχών ο αναπτυξιακός στόχος για το νομό Δράμας

Της Σοφίας Χριστοφορίδου

“Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού ως μοχλός ανάπτυξης” ήταν το θέμα της ημερίδας που διοργάνωσε το δημοσιογραφικό συγκρότημα “Μακεδονία” την Κυριακή 30 Μαρτίου 2008 στη Δράμα. Η ημερίδα εντάσσεται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας υπό το γενικό τίτλο “Δρόμοι της ανάπτυξης για τη Βόρεια Ελλάδα”, που ανέλαβε η “Μακεδονία” για να αναδείξει τις αναπτυξιακές προοπτικές της περιφέρειας

Τις εργασίες της ημερίδας άνοιξε ο αρθρογράφος της εφημερίδας “Μακεδονία”, συγγραφέας Γιώργος Σκαμπαρδώνης, ο οποίος έθεσε το ερώτημα αν ο τουρισμός μπορεί να είναι μοχλός ανάπτυξης ή αν αντίστροφα τα αναπτυξιακά έργα είναι προϋπόθεση για τον τουρισμό. Ο κ. Σκαμπαρδώνης παρατήρησε πως η Δράμα μπορεί να γίνει μόδα αξιοποιώντας τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, όπως έκαναν και άλλες περιοχές της χώρας. “Η ‘Μακεδονία’ θα είναι κοντά σας, για να προβάλλει τη θεϊκή φύση της Δράμας”, διαβεβαίωσε ο κ. Σκαμπαρδώνης.

Μ. Τζίμας: Στοίχημα 

ο χειμερινός τουρισμός

Ακολούθησε η ομιλία του υπουργού Μακεδονίας-Θράκης Μαργαρίτη Τζίμα, ο οποίος χαρακτήρισε στοίχημα για τη Δράμα την ανάπτυξη του χειμερινού τουρισμού. Ο υπουργός αναφέρθηκε στο ιστορικό των μεγάλων προβλημάτων του νομού, με κορυφαία τη μετανάστευση πολλών επιχειρήσεων σε γειτονικές χώρες τη δεκαετία 1985-1995 και το κλείσιμο της Softex, που έχουν οδηγήσει την επίσημη ανεργία του νομού στο 17%. Τόνισε όμως και τις μεγάλες θετικές αλλαγές που έγιναν στη Δράμα σε διάστημα περίπου 15 ετών, οι οποίες συνεχίζονται μέχρι σήμερα, με τη διεθνοποίηση του Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους, τη δημιουργία επτά αιθουσών για τη φιλοξενία πολιτιστικών και συνεδριακών εκδηλώσεων, την εξελισσόμενη βελτίωση του οδικού δικτύου που βγάζει οριστικά τη Δράμα από τη γεωγραφική απομόνωση του παρελθόντος, την ενίσχυση των τουριστικών υποδομών (όπως στο όρος Φαλακρό), την επικείμενη δημιουργία δύο νέων τμημάτων ΤΕΙ, την ανάπτυξη της οινοποιίας κ.ά. Ο κ. Τζίμας υπογράμμισε το γεγονός ότι, χάρη και στην αξιοποίηση των Ολοκληρωμένων Προγραμμάτων Ανάπτυξης Αγροτικού Χώρου και του Leader+, η Δράμα διαθέτει σήμερα ξενοδοχειακές υποδομές περίπου 1.700 κλινών, όταν πριν από μία δεκαετία αυτές δεν υπερέβαιναν τις 450 περίπου.

Κ. Κιλτίδης: Ο τουρίστας

και στο αγρόκτημα

Στη συνέχεια ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κωνσταντίνος Κιλτίδης αναφέρθηκε στις χρηματοδοτήσεις από τα προγράμματα ΟΠΑΑΧ και Leader+, που βοήθησαν στη δημιουργία ενός μικρού θαύματος στη Δράμα, με τους πανέμορφους ξενώνες και τους παραδοσιακούς χώρους εστίασης στα ορεινά του νομού. Όπως είπε, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, μέσω αυτών των προγραμμάτων, “το υπουργείο έδωσε 9 εκατ. ευρώ σε χειροπιαστή χρηματοδότηση σε 36 συν 29 επενδύσεις”. Ο υφυπουργός ανακοίνωσε ότι στην τέταρτη προγραμματική περίοδο το Leader θα αφορά και τις πεδινές περιοχές της υπαίθρου και θα χρηματοδοτεί συνδυασμένες και όχι αποσπασματικές προτάσεις.

Ο κ. Κιλτίδης υποστήριξε πως η Δράμα πρέπει να δώσει έμφαση στο κυρίαρχο στοιχείο της, το δάσος, και να αναδείξει το γεγονός ότι στην περιοχή αποτυπώνεται σε μικρογραφία ολόκληρη η βιοποικιλότητα της ευρωπαϊκής ηπείρου. Ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης επισήμανε ότι ο αγροτουρισμός πρέπει να νοείται ως συνδυασμένη τουριστική έκφραση: φύση – διατροφική αλυσίδα – παραγωγική διαδικασία. Για παράδειγμα, είπε, η Δράμα θα πρέπει να προσφέρει στον επισκέπτη ένα τουριστικό προϊόν που θα συνδέει τα σπάνιας ομορφιάς δάση και ποτάμια της με τα διατροφικά προϊόντα για τα οποία φημίζεται (πατάτα Νευροκοπίου, εκλεκτά κρασιά Δράμας) και με τον τρόπου που αυτά τα προϊόντα παράγονται στα αγροκτήματα και στους αμπελώνες της.

Κ. Ευμοιρίδης: Ισχυρή 

τουριστική ταυτότητα

Ο νομάρχης Δράμας Κωνσταντίνος Ευμοιρίδης επισήμανε ότι οι παρεμβάσεις της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης στοχεύουν στη δημιουργία ισχυρής τουριστικής ταυτότητας, στην προβολή και στην ανάπτυξη του τουριστικού μάρκετιγκ, στην ενεργό εμπλοκή φορέων και επαγγελματιών του τουρισμού και βέβαια στην ολοκλήρωση των υποδομών που θα προσελκύσουν νέες επενδύσεις. Οι νέες τάσεις στον τουρισμό, όπως υπαγορεύονται από το σύγχρονο τρόπο ζωής αλλά και από την ανάπτυξη των Βαλκανίων και της Κεντρικής Ευρώπης, αποτελούν ευνοϊκές συγκυρίες, τις οποίες μπορεί να αξιοποιήσει ο νομός Δράμας, παρατήρησε ο κ. Ευμοιρίδης. Ο νομάρχης αναφέρθηκε σε επενδύσεις άνω των 20 εκατ. ευρώ που υλοποιήθηκαν στην περιοχή μέσω των προγραμμάτων ΟΠΑΑΧ και Leader. Μέσω αυτών των προγραμμάτων εκσυγχρονίστηκε το χιονοδρομικό κέντρο του Φαλακρού, αναδείχθηκαν το μοναδικό στην Ελλάδα ποτάμιο σπήλαιο του Αγγίτη, οι πηγές Κεφαλαρίου και Αγίας Βαρβάρας, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας κ.ά. Οι επόμενοι στόχοι της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Δράμας είναι η αξιοποίηση του δάσους της Ελατιάς και των ιαματικών λουτρών των Θερμιών. Ο κ. Ευμοιρίδης έκανε γνωστό ότι ήδη προεντάχθηκαν στο Δ’ ΚΠΣ έργα που σχετίζονται με την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής – 20 εκατ. ευρώ για την επέκταση του χιονοδρομικού κέντρου του Φαλακρού και 30 εκατ. ευρώ για την ορεινή Δράμα. Τέλος, τόνισε ότι μεταξύ των προτεραιοτήτων της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Δράμας είναι η σύνταξη ενιαίου χωροταξικού, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις προτάσεις της τοπικής κοινωνίας, και η δημιουργία ενός πολυσυλλεκτικού φορέα, που θα επιφορτιστεί με τη συνολική ανάπτυξη του τουρισμού.

Θ. Μαργαρίτης: 

Ο πολιτισμός στο επίκεντρο

Ακολούθως ο δήμαρχος Δράμας Θωμάς Μαργαρίτης εξέφρασε την άποψη ότι η Δράμα πρέπει να δώσει έμφαση στο χειμερινό τουρισμό, με σημεία αιχμής το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους, την Ονειρούπολη και το χιονοδρομικό κέντρο Φαλακρού. Όπως ανέφερε, η Ονειρούπολη, η γιορτή που διοργανώνει ο δήμος κάθε Δεκέμβριο, καθιερώθηκε και αποτελεί πλέον σημείο αναφοράς. Στα πρώτα τέσσερα χρόνια της διοργάνωσης η Δράμα μετρά 200.000 επισκέπτες.

Ο κ. Μαργαρίτης έδωσε στη συζήτηση για το λεγόμενο εναλλακτικό τουρισμό και μιαν άλλη διάσταση. Όπως είπε, η πόλη της Δράμας έχει καταταγεί ανάμεσα στις πιο φιλόξενες και προσπελάσιμες για τα άτομα με κινητικές δυσκολίες, ενώ αυτό το διάστημα κατασκευάζεται σε ξενοδοχειακή μονάδα της περιοχής μια νέα πτέρυγα, κατάλληλα διαμορφωμένη για να υποδέχεται επισκέπτες με κινητικά προβλήματα.

Κ. Χαρακίδης: Κεφαλαίο 

η ορεινή εξοχική κατοικία

Ο εναλλακτικός τουρισμός που περιορίζεται σε μία εποχή του χρόνου δεν εξασφαλίζει βιωσιμότητα στις επιχειρήσεις που δημιουργήθηκαν με την επένδυση τεράστιων ποσών, υποστήριξε ο πρόεδρος του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου Δράμας Κυριάκος Χαρακίδης. Κατά την άποψή του, πρέπει να δοθεί βαρύτητα στον κεφάλαιο “εξοχική κατοικία”, καθώς στις παραθαλάσσιες περιοχές υπάρχει κορεσμός και οι ενδιαφερόμενοι στρέφουν το ενδιαφέρον τους στις ορεινές περιοχές. “Ο κόσμος μεταφέρεται τα Σαββατοκύριακά εκεί όπου έχει εξοχικό, πολλαπλασιάζοντας τον πληθυσμό των ορεινών περιοχών. Δύσκολα θα έρθει κάποιος σε μια περιοχή μόνο για φαγητό στις ωραίες παραδοσιακές ταβέρνες μας”. Ο πρόεδρος του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου υποστήριξε ότι η Δράμα θα έπρεπε να στοχεύει στον συνδυασμένο τουρισμό των τεσσάρων εποχών, δημιουργώντας τουριστικά πακέτα σε συνδυασμό με τις γειτονικές παραθαλάσσιες περιοχές, αλλά και το Γκότσε Ντέλτσεφ της Βουλγαρίας. “Θα πρέπει να δούμε τον τόπο συνολικά, να προσφέρουμε στον τουρίστα πολλές και διαφορετικές επιλογές σε ένα ταξίδι που θα περιλαμβάνει δύο χώρες, Ελλάδα και Βουλγαρία” είπε και πρόσθεσε: “Το Μπάνσκο ανεβαίνει, αυτή την ανάπτυξη μπορούμε να την αξιοποιήσουμε συνολικά”.

Μ. Ζορπίδης: Συνεργασία 

με τους tour operators 

Το Μπάνσκο έφερε ως παράδειγμα και ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης και τουριστικός πράκτορας Μιχάλης Ζορπίδης. Όπως είπε, “κάθε εβδομάδα οι μεσίτες μεταφέρουν με πούλμαν τους υποψήφιους αγοραστές ακινήτων” σε ένα χωριό που άλλαξε ραγδαία τα τελευταία χρόνια. Κατά τη γνώμη του, για την ανάπτυξη του Φαλακρού χρειάζονται μάνατζερ και όχι πολιτικοί, ενώ για την ανάπτυξη των ιαματικών πηγών στα Θερμιά της Δράμας θα έπρεπε να υπάρχει συνεργασία με ιδιώτη επενδυτή.

Πρότεινε οι τοπικοί παράγοντες, αντί να ξοδεύουν εκατομμύρια στις εκθέσεις τουρισμού, να αναπτύξουν συνεργασίες με τους tour operators, για να ενταχθεί η Δράμα στα τουριστικά πακέτα που πωλούν οι τελευταίοι. Συμπλήρωσε πως το ίδιο πρέπει να επιδιωχθεί και με τα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού. Τέλος, κάλεσε τους τοπικούς παράγοντες να προβάλουν στους τουριστικούς πράκτορες πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους και η Ονειρούπολη, ώστε να δημιουργηθούν ειδικά τουριστικά πακέτα. “Γιατί η γιορτή μπίρας στο Μόναχο και όχι η γιορτή πατάτας στο Νευροκόπι; Δημιουργήστε ανάλογα φεστιβάλ όλο το χρόνο”, ήταν η προτροπή του.

 

Π. Λευκαδίτης: Ειδικός φορέας 

για τον εναλλακτικό τουρισμό 

Τον κύκλο των εισηγήσεων έκλεισε ο γενικός διευθυντής Ανάπτυξης του ΕΟΤ Παύλος Λευκαδίτης, ο οποίος σημείωσε ότι η συμμετοχή του ΕΟΤ στο υποβληθέν πρόγραμμα διαφημιστικής προβολής της νομαρχίας Δράμας για το 2006 ανήλθε σε 60.000 ευρώ, ενώ για το 2007 έφτασε τα 100.000 ευρώ. Ο κ. Λευκαδίτης κάλεσε όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς της Δράμας να υποβάλουν προτάσεις στον ΕΟΤ για τη δημιουργία και την ανάπτυξη ειδικών και εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Τέλος γνωστοποίησε ότι το υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης πρόκειται να δημιουργήσει νέο φορέα, με αποκλειστικό αντικείμενο τη δημιουργία, υποστήριξη, ανάπτυξη και προώθηση των εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος της εφημερίδας “Μακεδονία” Χριστίνα Ταχιάου, η οποία με τις εύστοχες παρεμβάσεις της έδωσε έναυσμα για τη διατύπωση ερωτήσεων από το κοινό.

Στο πλαίσιο αυτό η δήμαρχος Παρανεστίου Αλίκη Σωτηριάδου υποστήριξε ότι, λόγω της κλιματικής αλλαγής, “το μέλλον του τουρισμού είναι στο βουνό” και ότι το συγκριτικό πλεονέκτημα της Δράμας είναι η οροσειρά της Ροδόπης “για τουρισμό τεσσάρων εποχών… Είναι λάθος να μιλάμε μόνο για χειμερινό τουρισμό, γιατί το χιόνι μπορεί να διαρκεί μόνο δύο μήνες”, είπε η δήμαρχος. Η κ. Σωτηριάδου σημείωσε ότι η πρόσβαση σε μια περιοχή είναι εκ των ων ουκ άνευ για την τουριστική της ανάπτυξη και πρόσθεσε πως δεν επαρκούν οι ξενώνες, αλλά είναι απαραίτητες και οι υποστηρικτικές επιχειρήσεις, για να κρατήσουν τους επισκέπτες. Η δήμαρχος έθεσε άλλα δύο ζητήματα, τα οποία σχετίζονται με τα προβλήματα που απορρέουν από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Όπως είπε, υπήρχαν ενδιαφερόμενοι επενδυτές για την ανάπτυξη των παραλίμνιων περιοχών στα φράγματα, όμως το καθεστώς προστασίας της περιοχής δεν επέτρεψε την αξιοποίηση των προτάσεών τους. Επίσης, η αξιοποίηση των ιαματικών πηγών στα Θερμιά καθίσταται προβληματική από το γεγονός ότι κανείς ιδιώτης επενδυτής δεν θα ενδιαφερθεί να επενδύσει για να παραμείνει σε μια επιχείρηση μόνο για δέκα χρόνια.

Σε παρέμβασή του ο γ.γ. της μη κερδοσκοπικής εταιρείας για τον αγροτουρισμό “Αγροξένια” Δημήτρης Μιχαηλίδης αναφέρθηκε στα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι επαγγελματίες του αγροτουρισμού εξαιτίας της έλλειψης θεσμικού πλαισίου. “Οι επενδύσεις μας κινδυνεύουν Δεν έχει ξεκαθαριστεί τι σημαίνει ο όρος αγροτουρισμός ούτε στους τουρίστες ούτε στους ίδιους τους επαγγελματίες. Ο αγροτουρισμός θα έπρεπε να λειτουργεί με τοπικά τρόφιμα και με ντόπιους ανθρώπους, όχι με βούτυρο Lurpack και κινέζικα τραπεζομάντιλα”, σχολίασε.

Ο διευθυντής της Αναπτυξιακής Εταιρείας Δράμας Μανώλης Χατζόπουλος σημείωσε ότι το τουριστικό προφίλ μιας περιοχής χτίζεται σιγά-σιγά και με κόπο. “Πριν από δέκα χρόνια δεν υπήρχε ούτε ένα κατάλυμα στον ορεινό όγκο, σήμερα υπάρχουν 500 κρεβάτια. Ας μη συνδέουμε τη Δράμα με το Μπάνσκο. Εκεί οι επενδυτές ήταν λίγοι και μεγάλοι, εδώ είναι οι ντόπιοι που δημιουργούν μικρές επιχειρήσεις”. Ο κ. Χατζόπουλος γνωστοποίησε ότι εντός του Απριλίου η Αναπτυξιακή ετοιμάζει μελέτη για τη διαχείριση των επισκεπτών του ορεινού όγκου, ενώ στις 8 και 9 Μαΐου, σε συνεργασία με την ΤΕΔΚ Δράμας, θα προβάλει το νομό Δράμας στην πλατεία Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης.

Παράλληλα με την ημερίδα, στο φουαγιέ του αμφιθεάτρου “Πρόεδρος Κωνσταντίνος Καραμανλής” της νομαρχίας Δράμας λειτούργησε έκθεση αρχειακού υλικού με πρωτοσέλιδα φύλλων της ιστορικής εφημερίδας “Μακεδονία”, η οποία συγκέντρωσε το θερμό ενδιαφέρον του κοινού.

Την ημερίδα παρακολούθησε με αμείωτο ενδιαφέρον πολυπληθές κοινό, το οποίο παρέμεινε στην αίθουσα παρά τη μεγάλη διάρκεια των εργασιών της ημερίδας, γεγονός που αποτυπώθηκε και στο πλήθος των ερωτήσεων που υποβλήθηκαν στο τέλος.