ΚΕΝΤΡΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Παράγουν καινοτομία, μεταφέρουν τεχνογνωσία στη βιομηχανία

 

Της Σοφίας Χριστοφορίδου

 

Το ρόλο του ενδιάμεσου κρίκου μεταξύ της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της αγοράς φιλοδοξούν να παίξουν τα Κέντρα Τεχνολογικής Έρευνας (ΚΤΕ) των ΤΕΙ. Χωρίς υποδομές, χωρίς κρατική χρηματοδότηση και συχνά χωρίς προσωπικό, τα ΚΤΕ καταφέρνουν να διοχετεύουν τεχνογνωσία στις βιομηχανικές μονάδες της περιφέρειας.

Στο βορειοελλαδικό χώρο λειτουργούν τα ΚΤΕ των ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, Καβάλας και Σερρών. Τα ΚΤΕ είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, τα οποία όμως είναι συνδεμένα με τα ΤΕΙ και υπάγονται στο υπουργείο Παιδείας. Δημιουργήθηκαν για να μεταφέρουν τεχνογνωσία από τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα στην παραγωγή. Πλην όμως κλήθηκαν να λειτουργήσουν με πενιχρή χρηματοδότηση, με ελάχιστο προσωπικό, ενώ τα περισσότερα παραμένουν άστεγα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το ΚΤΕ Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης: πέντε άτομα στριμώχνονται στο γραφείο του διευθυντή, όπου ο τελευταίος ως καθηγητής δέχεται και τους φοιτητές του. Για την έρευνα χρησιμοποιούνται τα εργαστήρια του ΤΕΙ Καβάλας. Υπό αυτές τις συνθήκες, το γεγονός ότι καταφέρνουν να παράγουν έργο αποτελεί άθλο.

ΚΤΕ Δυτικής Μακεδονίας

Το Κέντρο Τεχνολογικής Έρευνας Δυτικής Μακεδονίας είναι το δεύτερο ΚΤΕ που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα. Οι τομείς που δραστηριοποιείται είναι οι εξής:

Τεχνολογίας προηγμένης βιομηχανικής παραγωγής (Κοζάνη)

Τεχνολογίας νέων υλικών (Κοζάνη)

Επεξεργασίας πληροφορίας (Κοζάνη)

Ελέγχου και προστασίας περιβάλλοντος(Κοζάνη)

Τεχνολογίας λιγνίτη (Πτολεμαΐδα)

Τεχνολογίας γούνας και δέρματος (Καστοριά)

Τεχνολογίας ξύλου (Γρεβενά)

Τεχνολογίας γεωργίας-κτηνοτροφίας (Φλώρινα)

Το ΚΤΕ συνεργάζεται με περισσότερους από 100 εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς. Αυτή τη στιγμή τρέχουν περισσότερα από 25 μεγάλα project στο ΚΤΕ Δυτικής Μακεδονίας, με κονδύλια που στο σύνολό τους ξεπερνούν τα δύο εκατομμύρια ευρώ και αφορούν όλους τους τομείς δραστηριοτήτων του ΚΤΕ. Έχει εκπονήσει μελέτες για φορείς όπως η περιφέρεια Δ. Μακεδονίας, ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος, το Κέντρο Ελληνικής Γούνας, αλλά και εταιρείες όπως η ΔΕΗ, η Μεσόγειος ΑΤΕΕ Γεωελλάς ΑΜΜΑΕ. Μεταξύ των έργων που έχει υλοποιήσει είναι η ανάπτυξη δυναμικού συστήματος περιβαλλοντικής τηλεματικής για τη διαχείριση της ποιότητας του αέρα στην περιοχή Κοζάνης – Πτολεμαΐδας, μελέτες για τη σωματιδιακή ρύπανση και την ποιότητα της ατμόσφαιρας στο λεκανοπέδιο Κοζάνης – Πτολεμαΐδας, για το σχεδιασμό και την ανάπτυξη νέων προϊόντων κ.ά.

Το ΚΤΕ Δυτικής Μακεδονίας διατηρεί αμφίδρομη σχέση με τις παραγωγικές επιχειρήσεις της περιοχής και με το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας. Παράλληλα με τις άλλες δραστηριότητες έχει και την ευθύνη λειτουργίας του Περιφερειακού Γραφείου Καινοτομίας, επιδιώκοντας την προαγωγή της τεχνολογικής έρευνας και τη δοκιμή και εφαρμογή των επιστημονικών και τεχνολογικών πορισμάτων στην παραγωγή, αποσκοπώντας στην επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων της παραγωγικής διαδικασίας.

“Μεσοβραχυπρόθεσμοι στόχοι του ΚΤΕ Δυτικής Μακεδονίας είναι η αύξηση των ερευνητικών τομέων του κέντρου, η μεταφορά τεχνογνωσίας στις βαλκανικές χώρες, η μεταβίβαση τεχνολογικών καινοτομιών στις διάφορες βιομηχανίες-βιοτεχνίες της περιοχής. Στόχοι που είναι δύσκολοι, βέβαια, αλλά ταυτόχρονα αποτελούν πρόκληση για μας”, τονίζει ο πρόεδρος του ΚΤΕ Στέργιος Γκανάτσιος.

ΚΤΕ Σερρών

Το ΚΤΕ Σερρών άρχισε ουσιαστικά να λειτουργεί από το 2005 και δραστηριοποιείται σε οκτώ τομείς:

Σχεδιασμού και κατασκευής μηχανολογικών συστημάτων

Σχεδιασμού και κατασκευής ενεργειακών συστημάτων

Αρχιτεκτονικής τεχνολογίας και νέων υλικών

Αντισεισμικής τεχνολογίας

Οργάνωσης, διοίκησης και ανάπτυξης μέσω Διαδικτύου

Περιφερειακής ανάπτυξης και απασχόλησης

Πληροφορικής και επικοινωνιών

Γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών

“Το ΚΤΕ φιλοδοξεί να αποτελέσει κόμβο ανάμεσα στο ΤΕΙ και την αγορά. Μεταφέρει τεχνογνωσία στη βιομηχανία”, σημειώνει ο δρ. Κωνσταντίνος Δαυίδ, αναπληρωτής διευθυντής του ΚΤΕ Σερρών. Το ΚΤΕ Σερρών συνεργάζεται με φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης και βιομηχανίες, μεταξύ των οποίων και η ΔΕΗ. Μέσα σε τρία χρόνια έχει υλοποιήσει 15 έργα συνολικού προϋπολογισμού 200.000 ευρώ.

“Στη Μ. Βρετανία τέτοια ερευνητικά ιδρύματα χρηματοδοτούνται κατά 50% από το κράτος και κατά 50% από την ελεύθερη αγορά. Εδώ έχουμε σημαντικές ελλείψεις σε κτιριακές και υλικοτεχνικές υποδομές και προσωπικό”. Ως προς τη σύνδεση της έρευνας με την αγορά ο κ. Δαυίδ πιστεύει πως, όχι μόνο δεν πρέπει να κοπούν αυτοί οι δεσμοί, αλλά να γίνουν ισχυρότεροι.

Οι υπηρεσίες και τα προϊόντα που προσφέρονται από το ΚΤΕ Σερρών απευθύνονται σε βιομηχανίες κατασκευών και μορφοποίησης μηχανολογικών προϊόντων με αφαίρεση ή παραμόρφωση διαφόρων υλικών (μεταλλικών, ξύλινων, πλαστικών κτλ.), σε βιομηχανίες που έχουν θέσει ως στόχο τους τη συστηματοποίηση και την αυτοματοποίηση των μηχανουργικών κατεργασιών και των συστημάτων παραγωγής τους μέσω της υποστήριξης από Η/Υ, των διαδικασιών ελέγχου της ποιότητας των προϊόντων τους και της παραγωγικής διαδικασίας, καθώς και σε ερευνητικές και τεχνολογικές υπηρεσίες. Ενδεικτικά, το ΚΤΕ παρείχε τεχνογνωσία στη ΔΕΗ (για την απαγωγή καυσαερίων στον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας), σε εταιρεία κατασκευής ανελκυστήρων στο Κιλκίς (ανάλυση μηχανικής αντοχής), εκπόνησε μελέτη για την ΤΕΔΚ Σερρών (για τη μέτρηση ηλεκτρομαγνητικής από σταθμό βάσης κινητής τηλεφωνίας) και δημιούργησε μηχανισμό για τον εντοπισμό των μεταβιβαστών νοσημάτων ανθρώπων και ζώων για λογαριασμό της νομαρχιακής αυτοδιοίκησης Σερρών.

ΚΤΕ Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης

Το ΚΤΕ Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης συνδέεται με το ΤΕΙ Καβάλας και είναι οργανωμένο σε επτά τομείς μεταφοράς τεχνολογίας και ερευνάς:

1. Εφαρμογών πληροφορικής

2. Μελέτης – Σχεδιασμού

3. Τεχνολογίας καυσίμων υλών

4. Επιχειρησιακών ερευνών

5. Ανάδειξης, προστασίας και αξιοποίησης βιοτόπων

6. Τεχνολογίας μαρμάρου

7. Τεχνολογίας ακτινοβολιών

Το διοικητικό προσωπικό αποτελείται από μόλις δύο υπαλλήλους, που προσλήφθηκαν μέσω ΟΑΕΔ -ο ένας με πρόγραμμα Stage-, και από φοιτητές που κάνουν πρακτική άσκηση. Το ΚΤΕ χρηματοδοτήθηκε με 24.000 ευρώ όταν δημιουργήθηκε και έκτοτε συντηρείται από τις υπηρεσίες που παρέχει σε φορείς και βιομηχανίες της περιοχής. “Αν μας έδιναν 100.000 ευρώ, θα κάναμε θαύματα. Το γεγονός ότι από το τίποτα παρήγαμε 20 έργα είναι άθλος”, λέει ο διευθυντής του ΚΤΕ Βασίλης Τσιάντος. Μεταξύ των έργων που έχει αναλάβει το ΚΤΕ είναι η πιστοποίηση χημικών αναλύσεων για εξαγωγή καπνού για την εταιρεία Μισιριάν Α.Ε., ο έλεγχος βαρέων και τοξικών μετάλλων στη λάσπη συστημάτων βιολογικού καθαρισμού των ΔΕΥΑ Καβάλας και Δράμας, καθώς και μελέτες για την επίδραση της ανάπτυξης και της λειτουργίας των πολυκαταστημάτων στην οικονομική και κοινωνική ζωή της Καβάλας και για την καταγραφή των ποιοτικών χαρακτηριστικών των ανέργων και των επιχειρήσεων για λογαριασμό του Επιμελητηρίου Καβάλας.

Στην κριτική όσων κάνουν λόγο για την είσοδο του ιδιωτικού τομέα στην ανώτατη εκπαίδευση μέσα από το παράθυρο των ΚΤΕ ο κ. Τσιάντος απαντά ότι τα ΚΤΕ δεν έχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα και φέρνει ως παράδειγμα αντίστοιχες ερευνητικές δομές στο εξωτερικό, που χρηματοδοτούνται κατά 50% από το κράτος και κατά 50% από την αγορά. “Ας μη δαιμονοποιούμε την αγορά. Η σύνδεση της έρευνας με τη βιομηχανία θα έπρεπε να είναι προτεραιότητα, γιατί χωρίς αυτή δεν μπορεί να υπάρξει τεχνολογική πρόοδος και οικονομική ανάπτυξη”, καταλήγει.

Δημοσιεύτηκε στο ένθετο «Δρόμοι Ανάπτυξης» για τη Ροδόπη