Τι κοινό έχουν η Θεσσαλονίκη με τη Στοκχόλμη; Η πρώτη ήταν κάποτε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Η δεύτερη, εκτός από Πολιτιστική, αναδείχθηκε και Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Εδώ σταματούν τα κοινά των δύο ευρωπαϊκών πόλεων 

Στη Θεσσαλονίκη αντιστοιχούν κατά μέσο όρο 2,7 τετρ. μ. ανά κάτοικο, ενώ στα δυτικά του πολεοδομικού συγκροτήματος υπάρχουν περιοχές με μηδενική αναλογία, επισημαίνει στη “Μ” η πρόεδρος του Συμβουλίου Περιβάλλοντος του ΑΠΘ Μαρία Ανανιάδου-Τζημοπούλου. “Δεν είμαστε απλά στο όριο. Το έχουμε ξεπεράσει. Θα πρέπει όλοι οι μεγάλοι χώροι και κυρίως τα στρατόπεδα να γίνουν χώροι πρασίνου. Αυτό αποτελεί την ύστατη λύση για την εξυγίανση της ατμόσφαιρας”, τονίζει.

Ακόμη και αν οι φορείς της πόλης αποφάσιζαν να κάνουν πάρκα όλα τα στρατόπεδα, όλα τα ρέματα, αλλά και το χώρο της ΔΕΘ και του Γ΄ Σώματος Στρατού, η αναλογία θα ανέβαινε στα 7 τετρ. μ. ανά κάτοικο, όταν η μέση αποδεκτή αναλογία είναι 10 τετρ. μ.

ΓΚΡΙΖΑ ΠΟΛΗ

“Η εικόνα της Θεσσαλονίκης από το Πανόραμα είναι απελπιστική. Είναι μια γκρίζα πόλη”, σχολιάζει στη “Μ” ο πρόεδρος του τμήματος Κεντρικής Μακεδονίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Τάσος Κονακλίδης. “Η μετατροπή του χώρου της Έκθεσης σε μητροπολιτικό πάρκο δεν θα λύσει το πρόβλημα, αλλά θα δώσει μια μεγάλη ανάσα”.

“Αν η Στοκχόλμη είναι πράσινη, η Θεσσαλονίκη έχει χρώμα γκρι”, συμφωνεί ο Κώστας Συμελίδης, της ομάδας ποδηλατών bikerespect. Οι ποδηλάτες θεωρούν ότι το πρόβλημα δεν είναι τόσο η έλλειψη ποδηλατοδρόμων όσο η έλλειψη σωστής νοοτροπίας από πλευράς των οδηγών Ι.Χ.

ΑΣΚΟΠΟ ΜΠΟΤΙΛΙΑΡΙΣΜΑ

Κάθε μέρα υπολογίζεται ότι 150.000-170.000 οχήματα εισέρχονται στο κέντρο της πόλης. Σύμφωνα με την εκτίμηση του προέδρου του Συμβουλίου Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΣΑΣΘ) κατά το ένα τρίτο αυτές οι μετακινήσεις είναι άσκοπες! Οι οδηγοί είτε κάνουν κύκλους για να βρουν μια θέση στάθμευσης είτε θα μπορούσαν να παρακάμψουν το κέντρο μέσω της περιφερειακής οδού. “Είμαστε πολύ πίσω σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις”, διαπιστώνει ο κ. Τόσκας, προσθέτοντας ότι αυτό οφείλεται εν πολλοίς στο γεγονός ότι η Θεσσαλονίκη διαθέτει μόνο ένα μέσο μαζικής μεταφοράς, το αστικό λεωφορείο. Με τη λειτουργία του μετρό -της ολοκληρωμένης γραμμής, όπως τονίζει-, η κατάσταση θα βελτιωθεί. Βασικός άξονας του όποιου σχεδιασμού είναι να αποτρέπεται η είσοδος των Ι.Χ. στο κέντρο, τονίζει ο κ. Τόσκας. Για αυτό χρειάζονται εκτεταμένες αναπλάσεις και πεζοδρομήσεις, να πυκνώσουν τα δρομολόγια της δημόσιας συγκοινωνίας, και ενδεχομένως να προστεθεί ένα επικουρικό μέσο συγκοινωνίας, όπως το τραμ.  Όσο για τα διόδια, κατά τον κ. Τόσκα οι συνθήκες δεν είναι ακόμη ώριμες για κάτι τέτοιο.

ΤΑ ΚΑΛΑ ΝΕΑ

• Από το 2011 ο ΟΑΣΘ δρομολογεί τη χρήση φυσικού αερίου αντί του πετρελαίου ντίζελ ως καυσίμου σε 80-120 λεωφορεία του στόλου του.

• Τρέχει ο διαγωνισμός για πέντε ηλεκτροκίνητα μινιμπάς, τα οποία θα προμηθευτεί ο δήμος Θεσσαλονίκης για τη δημοτική συγκοινωνία στο κέντρο.

• Έως το τέλος του 2009 η Θεσσαλονίκη θα αποκτήσει δίκτυο ποδηλατοδρόμων μήκους 12 χλμ. Η διαδρομή θα συνδέει την παραλιακή ζώνη με κομβικούς κάθετους άξονες, όπως η Αριστοτέλους, η Δ. Γούναρη και η Δωδεκανήσου.

δευτερο κειμενο

Ευρώπη Οκτώ πράσινα παραδείγματα προς μίμηση

Η Στοκχόλμη ανακηρύχθηκε η Πράσινη Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα για το 2010, ενώ το 2011 τη σκυτάλη θα πάρει το Αμβούργο. Το ετήσιο βραβείο απονεμήθηκε πρώτη φορά φέτος και θα απονέμεται εφεξής σε πόλεις που βρίσκονται στην πρωτοπορία της φιλικής προς το περιβάλλον αστικής διαβίωσης. Υποψηφιότητα έθεσαν 35 ευρωπαϊκές πόλεις, μεταξύ των οποίων καμία ελληνική! Στους οκτώ προκρίθηκαν το Άμστερνταμ, το Μπρίστολ, η Κοπεγχάγη, το Φράιμπουργκ, το Αμβούργο, το Μίνστερ, το Όσλο και η Στοκχόλμη.

Στοκχόλμη: Σε μια πόλη 800.000 κατοίκων, το 95% του πληθυσμού ζει σε απόσταση μικρότερη των 300 μέτρων από περιοχές πρασίνου. Από το 1990 έχουν μειωθεί κατά 25% οι κατά κεφαλήν εκπομπές CO₂ (δηλαδή στο μισό του εθνικού μέσου όρου), περιορίζοντας τη χρήση των αυτοκινήτων. Φιλόδοξος στόχος έχει τεθεί μέχρι το 2050 η πόλη να έχει απαλλαγεί τελείως από το ορυκτό κλάσμα των αποβλήτων.

Αμβούργο: Το 100% των κατοίκων (1.800.000) έχει πρόσβαση σε μέσα μαζικής μεταφοράς σε ακτίνα 300 μέτρων. Οι κατά κεφαλήν εκπομπές CO₂ περιορίστηκαν κατά 15% σε σύγκριση με το 1990, με ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας 46.000 MWh.  Έχουν αντικατασταθεί περισσότεροι από 200.000 συμβατικοί λαμπτήρες σε 400 δημόσια κτήρια και τα τελευταία χρόνια έχουν διατεθεί 18.000.000 ευρώ για την αντικατάσταση άνω των 600 λεβήτων με σύγχρονους λέβητες συμπύκνωσης.

Μίνστερ:  Έχει 280.000 κατοίκους και 500.000 ποδήλατα, δηλαδή αντιστοιχούν δύο ποδήλατα ανά κάτοικο. Τα 2/3 των 63.000 τόνων σκουπιδιών που παράγονται κάθε χρόνο ανακυκλώνονται, ενώ από τα υπόλοιπα παράγεται ηλεκτρική ενέργεια και θερμότητα. Με επένδυση 99.000.000 ευρώ η πόλη εγκατέστησε σύστημα ελέγχου κατανάλωσης νερού και ενέργειας και μονάδες συμπαραγωγής ενέργειας και θερμότητας σε 300 δημόσια κτίρια.

Φράιμπουργκ: Το 4% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας καλύπτεται από ανεμόμυλους και βιομάζα, ενώ η πόλη των 220.000 κατοίκων έχει βάλει στόχο μέχρι το 2010 το 10% των αναγκών να καλύπτεται από ανανεώσιμες πηγές. Ο δήμος προωθεί την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες δημόσιων κτιρίων.

Μπρίστολ: Με πληθυσμό 411.000 κατοίκους το Μπρίστολ έχει αναλογία πρασίνου 38 τετρ. μ ανά κάτοικο. Τα 450 πάρκα του δέχονται 25.000.000 επισκέπτες ετησίως.

Όσλο: Τα χρήματα που πληρώνουν όσοι εισέρχονται στο δακτύλιο (2,8 ευρώ για κάθε Ι.Χ., 8,4 ευρώ για φορτηγά) πηγαίνουν για την αναβάθμιση της δημόσιας συγκοινωνίας. Πέρυσι το επιβατικό κοινό αυξήθηκε κατά 7% και τα αυτοκίνητα στο δακτύλιο μειώθηκαν κατά 1,5%. Τη δεκαετία 2002-2011 θα δοθούν συνολικά 1,85 δισ. ευρώ για λεωφορειόδρομους, αι για να γίνουν πιο ελκυστικά μέσα για τους επιβάτες τα λεωφορεία και τα τραμ.

Άμστερνταμ: Το ποδήλατο είναι το πιο συνηθισμένο μέσο μεταφοράς, περισσότερο και από το αυτοκίνητο. Οι 750.000 κάτοικοι της πόλης το χρησιμοποιούν 0,87 φορά την ημέρα, έναντι 0,84 το αυτοκίνητο.

Κοπεγχάγη: Στην πρωτεύουσα της Δανίας οι κάτοικοι κολυμπούν στο λιμάνι. Ο στόχος είναι μέχρι το 2015 να μην υπάρχει καμιά παραλία χωρίς γαλάζια σημαία. Οκτώ στους δέκα κατοίκους της πόλης (1.100.000) έχουν ένα πάρκο στα 300 μέτρα από το σπίτι τους.

 

Το πράσινο στις πόλεις της Ε.Ε. 

Πόλη Αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο

Θεσσαλονίκη 2,7 τετρ. μ.

Παρίσι 8,35 τετρ. μ.

Ρώμη 9 τετρ. μ.

Λονδίνο 9 τετρ. μ.

Βιέννη 15 τετρ. μ.

Σόφια 15 τετρ. μ.

Άμστερνταμ 27 τετρ. μ.

Βόννη 35 τετρ. μ.

Μπρίστολ 38 τετρ. μ.

Κάθε σύγκριση καταδεικνύει το πρόβλημα

…στη Θεσσαλονίκη… …και αλλού

ΠΡΑΣΙΝΟ

2,5 τετρ. μ. πρασίνου ανά κάτοικο38 τετρ. μ. πρασίνου ανά κάτοικο στο Μπρίστολ

ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ Μέχρι το 2014 που αναμένεται να λειτουργήσει το μετρό οι Θεσσαλονικείς θα στοιβάζονται στα αστικά και θα μποτιλιάρονται στους δρόμους Τα διόδια εισόδου στο δακτύλιο του  Όσλο χρηματοδοτούν τη δημόσια συγκοινωνία. Το επιβατικό κοινό αυξάνεται, τα αυτοκίνητα στο κέντρο μειώνονται.

ΠΟΔΗΛΑΤΟ Μόλις 500-1.000 άτομα πηγαίνουν στη δουλειά τους με το ποδήλατο. Ποδηλατόδρομος υπάρχει μόνο στη νέα παραλία. 374.528 φορές την ημέρα χρησιμοποιούν το ποδήλατό τους οι κάτοικοι του Μίνστερ.

ΚΑΥΣΑΕΡΙΑ Περίπου 50.000 Ι.Χ. μπαίνουν άσκοπα κάθε μέρα στο κέντρο, γεμίζοντας την ατμόσφαιρα με καυσαέρια. Κατά 25% έχουν μειωθεί οι κατά κεφαλήν εκπομπές CO2 στη Στοκχόλμη από το 1990.

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ

Σε μια πόλη 1.100.000 ανακυκλώνονται 7.600 τόνοι υλικών συσκευασίας Στο Μίνστερ των 280.000 κατοίκων ανακυκλώνονται 43.000 τόνοι σκουπιδιών

ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Όχι μόνο η Θεσσαλονίκη αλλά και όλη η χώρα είναι πολύ πίσω στις ΑΠΕ και στην εξοικονόμηση ενέργειας στα δημόσια κτίρια. Το 4% της κατανάλωσης ενέργειας στο Φράιμπουργκ καλύπτεται από ανεμόμυλους και βιομάζα. Ο δήμος προωθεί την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες δημόσιων κτιρίων.