Τα βελανίδια δεν είναι μόνο μια λιχουδιά για τα σκιουράκια. Μπορεί να γίνουν το νέο Made in Greece ντελικατέσεν και να αναζωογονήσουν την οικονομία ενός ολόκληρου νησιού.
Αυτό υποστηρίζει με πάθος η Marcie Mayer, μια Καλιφορνέζα που ήρθε να δείξει στους τζιώτες τα… «αμπελοχώραφά» τους και τελικά τα κατάφερε! Τα «αμπελοχώραφα» στην περίπτωση της Κέας είναι το περίφημο αρχαίο δάσος βασιλικής δρυός, από το οποίο ζούσε το νησί επί αιώνες.
Τα βελανίδια (ή αλλιώς χαμάδες) χρησιμοποιούνταν ως πρώτη ύλη για τη βυρσοδεψία, καθώς έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε τανίνη, που εξασφαλίζει τη λείανση του δέρματος. Μέχρι και τη δεκαετία του ’60 η Κέα εξήγαγε μεγάλες ποσότητες ακατέργαστων βαλανιδιών σε βυρσοδεψία του εξωτερικού. Αργότερα, τα χημικά προϊόντα αντικατέστησαν τη φυσική πρώτη ύλη και έτσι οι τζιώτες σταμάτησαν να ασχολούνται με τα βελανίδια. Βλέποντας επί χρόνια το δάσος να καίγεται για να ανοίξει χώρος για βοσκή και τις βελανιδιές να κόβονται για να χρησιμοποιηθούν για καυσόξυλα, η κ. Meyer άρχισε να αναζητά τρόπους ώστε η τοπική κοινότητα να επανεκτιμήσει και να προστατεύσει αυτό το μοναδικό δώρο της φύσης. Αυτή ήταν η αφετηρία για την πρωτοβουλία “Χαμάδα”, που έχει ως στόχο “να αναπτυχθεί μια βιώσιμη δραστηριότητα που και εισόδημα θα φέρνει και το δάσος θα προστατεύει” όπως λέει. Η κ. Meyer κατάφερε να παρασκευάσει- και κυρίως να ξεπικρίσει- το αλεύρι από το εσωτερικό των βελανιδιών. Χωρίς γλουτένη, πλούσιο σε πρωτεϊνες, ποτάσιο, μαγνήσιο, ασβέστιο και βιταμίνη Β6, το βελανιδαύλευρο ήταν το ιδανικό υλικό για την παρασκευή αρτοσκευασμάτων μοναδικής θρεπτικής αξίας.
Παράλληλα τα μέλη της «Χαμάδας» πειραματίστηκαν με την παραγωγή οργανικού ελαίου, σαπουνιού αφρόλουτρο και καλλυντικών από βελανίδι. Κι ακόμη εντόπισαν βυρσοδεψία στο εξωτερικό, που ήθελαν να χρησιμοποιήσουν φυσική πρώτη ύλη αντί των χημικών για την επεξεργασία του δέρματος. “Φέτος κάναμε εξαγωγή 12,5 τόνους βελανιδιών και έχουμε εξασφαλίσει παραγγελίες για άλλους 20 τόνους του χρόνου. Επίσης φέραμε ένα μηχάνημα σύνθλιψης ώστε οι αγρότες να χρησιμοποιούν το κέλυφος του βελανιδιού για ζωοτροφή” λέει με καμάρι η κ. Meyer. Τα βελανίδια για την ίδια είναι ένα καλό παράδειγμα του πως μπορεί η Ελλάδα της κρίσης να πάει μπροστά: “χρησιμοποιώντας αυτό που έχουμε με νέους, καινοτόμους τρόπους”.
Η σωτηρία της ελληνικής γεωργίας
“Η ελληνική γεωργία θα πρέπει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα να υιοθετήσει καινοτόμες, φιλικές προς τοπεριβάλλον πρακτικές για την παραγωγή προϊόντων που είναι απείρως πιο υγιεινά και καλύτερα εμπορεύσιμα από οτιδήποτε παράγεται σε μαζική κλίμακα από τις γειτονικές μας χώρες. Το κίνημα της οργανικής γεωργίας είναι το μέλλον, ενισχύεται ήδη τη Βρετανία και τις ΗΠΑ, και όσο πιο νωρίς το καταλάβουν οι Έλληνες αγρότες τόσο το καλύτερο. Οι καταναλωτές πλέον αναζητούν την ταυτότητα και την ποιότητα αυτού που βάζουν στο τραπέζι τους. Η Ελλάδα είναι γνωστή για το καλό κλίμα και τα όμορφα τοπία της, Με καλό μάρκετινγκ θα μπορούσαμε επίσης να γίνουμε γνωστοί ως ηγέτες μιας επανάστασης οργανικών τροφίμων”.
*****************************
Ευτυχώς που δεν άλλαξε η ελληνική οικογένεια
Η κ. Mayer ήρθε στην Ελλάδα για διακοπές το 1984 αλλά τελικά «το ένα έφερε το άλλο και η Ελλάδα έγινε το σπίτι μου». Στις τρεις δεκαετίες που πέρασαν μας είδε την Ελλάδα να περνά από την «Αλλαγή», στην «Κάθαρση» και από την ΟΝΕ και τους Ολυμπιακούς στη Χρεοκοπία. “Όταν έφτασα για πρώτη φορά στην Ελλάδα διαπίστωσα με έκπληξη ότι οικογένειες της μεσαίας τάξης είχαν πολύ λίγες συσκευές ή ευκολίες που είχε ένα μέσο νοικοκυριό στις ΗΠΑ. Το να έχεις πλυντήριο ρούχων ήταν πολυτέλεια. Με την έλευση της ιδιωτικής τηλεόρασης και των διαφημίσεων οι ανάγκες των ανθρώπων σαν να πολλαπλασιάστηκαν εν μία νυκτί. Όταν έφτασα στη χώρα δεν ήταν καθόλου εύκολο να πάρει κανείς δάνειο από τις τράπεζες και οι άνθρωποι ζούσαν με αυτά που είχαν…» λέει.
Η κ. Μάγιερ με τις μικρές βοηθούς της φτιάχνουν κουλουράκια απο αλεύρι βελανιδιάς http://www.iloveacorns.com
Με τα χρόνια πολλά άλλαξαν. Αυτό που «ευτυχώς δεν άλλαξε είναι ότι η ελληνική οικογένεια παραμένει δεμένη και τα μέλη της συνεχίζουν να στηρίζουν το ένα το άλλο, παρά τις τελευταίες οικονομικές δυσκολίες. Όλοι γνωρίζουμε ότι η φοροαποφυγή είναι μια συμπεριφορά που λίγο έως πολύ ακολουθούσαν σχεδόν όλοι, ήταν ένα κοινό πρόβλημα. Δεν νομίζω ότι αυτό θα αλλάξει στο άμεσο μέλλον. Θα χρειαστεί να περάσουν πολλά χρόνια για να επικρατήσει ένα αίσθημα φόβου και ντροπής στους φοροφυγάδες αλλά χωρίς αυτό οι άνθρωποι δεν νομίζω ότι θα πληρώνουν εθελοντικά τους φόρους τους».