Tο υδρογόνο είναι το πιο σύνηθες χημικό στοιχείο στη φύση αλλά και μια πρώτης τάξεως «μπαταρία» για την αποθήκευση ενέργειας. Τα τελευταία δέκα χρόνια οι επιστήμονες δουλεύουν πυρετωδώς και η «οικονομία του υδρογόνου» αποτελεί έναν πολλά υποσχόμενο τομέα, όπως τόνισαν ειδικοί σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης.

Η ετυμολογία της λέξης «υδρογόνο» προέρχεται από τις λέξεις «ύδωρ» και «γένομαι». Όμως η ένωση με το οξυγόνο παράγει και ενέργεια, εκτός από νερό. Το «παραπροϊόν» αυτό της χημικής αντίδρασης ήταν γνωστό από τον 19^ο αιώνα όμως μόλις την πρώτη δεκαετία του 21^ου οι επιστήμονες κατάφεραν να αναπτύξουν τεχνολογίες για την απομόνωση και αποθήκευση του υδρογόνου, ώστε να είναι διαθέσιμο σε μεγάλες ποσότητες και με την επαφή με το οξυγόνο να παράγεται νερό. «Αν και το υδρογόνο είναι το πιο διαδεδομένο στοιχείο στη φύση, σπανίως το βρίσκουμε ελεύθερο» εξηγεί ο  διευθυντής Ερευνών του Εργαστηρίου Ανάπτυξης Ολοκληρωμένων Συστημάτων Διεργασιών του Ινστιτούτου Τεχνικής Χημικών Διεργασιών του ΕΚΕΤΑ, Σπύρος Βουτετάκης. «Μπορούμε όμως να το απομονώσουμε με τη διάσπαση του νερού, είτε με ηλεκτρόλυση, είτε με θερμική ενέργεια, και να το αποθηκεύσουμε σε κυψέλες υδρογόνου». Κοινώς καταναλώνουμε ενέργεια για να πάρουμε το υδρογόνο από το νερό και να το χρησιμοποιήσουμε αργότερα για να παράξουμε νερό και ενέργεια. Μπορεί να δημιουργείται η εντύπωση ότι το κέρδος από αυτή τη διαδικασία είναι μηδενικό, αλλά δεν είναι έτσι. Όπως διευκρινίζει ο κ. Βουτετάκης στη διαδικασία απομόνωσης του υδρογόνου χρησιμοποιείται ενέργεια που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, όπως ο ήλιος και ο άνεμος- ηλιακή ή αιολική ενέργεια προκύπτει μόνο όταν έχει ηλιοφάνεια ή άνεμο, αν όμως αξιοποιηθεί για τη διάσπαση του υδρογόνου, η ενέργεια αυτή «αποθηκεύεται» και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών. Στη συνέχεια, όταν το αποθηκευμένο υδρογόνο ενωθεί με το οξυγόνο του αέρα παράγεται νερό και ενέργεια.

Σκούτερ με υδρογόνο, λεωφορείο με τηγανέλαιο

Ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις υλοποιούνται πιλοτικά προγράμματα για την κίνηση μέσων μαζικής μεταφοράς με ηλεκτρική ενέργεια που παρήχθη από υδρογόνο. Όπως ανέφερε η επικεφαλής της Ελληνικής Κοινότητας Υδρογόνου, Μοσχούλα Κραμβουσανού, στην Ευρώπη παρατηρείται έντονη κινητικότητα στον τομέα αυτό ενώ μέχρι στιγμής το πιο προχωρημένο κράτος σε επίπεδο αξιοποίησης υδρογόνου με καθαρό τρόπο και εκμετάλλευσής του σε οχήματα είναι ο Καναδάς, όπου πέρα από τα βενζινάδικα, λειτουργούν και υδρογονάδικα.

Στην Ελλάδα,  μέχρι το τέλος του έτους πρόκειται να κυκλοφορήσουν σκούτερ που θα κινούνται με υδρογόνο. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που υλοποιούν το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης σε συνεργασία με το Δήμο Θέρμης Θεσσαλονίκης και Σόφιας. Το υδρογόνο χρησιμοποιείται και σε ένα άλλο καινοτόμο πρόγραμμα του ΕΚΕΤΑ, την παραγωγή πετρελαίου κίνησης (βιοντίζελ) από χρησιμοποιημένα μαγειρικά έλαια. «Παράγουμε καθημερινά ποσότητες υδρογόνου στο ΕΚΕΤΑ και τις χρησιμοποιούμε για τις πειραματικές μας ανάγκες, για την υδρογόνωση του καυσίμου και την παραγωγή του βιοντίζελ που είναι πολύ καλό ποιοτικά καύσιμο και μπορεί να παραχθεί από την αξιοποίηση τηγανελαίων» ανέφερε ο κ. Βουτετάκης. Το έργο, προϋπολογισνού 1,4 εκατ. ευρώ, ολοκληρώνεται φέτος και το καύσιμο που θα παραχθεί θα χρησιμοποιηθεί για την κίνηση απορριμματοφόρου του Δήμου Θεσσαλονίκης.