Την ώρα που το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει πέσει σε παρατεταμένη χειμέρια νάρκη και οι χορηγήσεις δανείων βρίσκονται στο ναδίρ, η τουρκική τράπεζα Ziraat Bank φέρεται να «προσφέρεται» να καλύψει το κενό…Σύμφωνα, μάλιστα, με την εφημερίδα Χουριέτ, το ενδιαφέρον της τράπεζας μετέφερε στην ελληνική πλευρά (προφορικώς και γραπτώς) ο ίδιος ο πρεσβευτής της Τουρκίας στην Αθήνα, κ. Κερίμ Ουράς.
Η Ziraat (η αντίστοιχη «Αγροτική» της Τουρκίας) φέρεται να είναι πρόθυμη να χορηγήσει δάνεια ύψους 40-50 εκατ. ευρώ, σε πρώτη φάση, όχι μόνο σε αγρότες, αλλά και σε επιχειρηματίες άλλων κλάδων. Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η «Χουριέτ», «θετικές είναι οι πρώτες αντιδράσεις στην πρόταση», ενώ στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι «ως πολιτική περιοχή έχει επιλεγεί η Δυτική Θράκη, όπου θα γίνουν δεκτές οι αιτήσεις δανείων για αγρότες και επιχειρηματίες, δίχως διακρίσεις».
Πάντως, ο γενικός διευθυντής τής Ziraat στην Αθήνα, κ. Χουσεΐν Αϊντίν, μιλώντας στη «Χουριέτ» ξεκαθάρισε ότι η τράπεζα δεν μπορεί να παρεκκλίνει από τη συνήθη τραπεζική πρακτική, χορηγώντας δάνεια με προνομιακούς όρους: «Εμείς συνεχίζουμε να δίνουμε δάνεια στο πλαίσιο των τραπεζικών κανόνων. Δεν μπορούμε να παρέχουμε προνομιακά δάνεια. Αν, όμως, η κυβέρνησή μας (σ.σ.: η τουρκική) μάς πει ότι θα καλύψει τις ζημιές μας, τότε μπορούμε να το κάνουμε» δήλωσε.
Σύμφωνα πάντα με τη «Χουριέτ», ρόλο «μεσολαβητή» στα δάνεια θα αναλάβει το γραφείο Αθηνών του Αναπτυξιακού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNDP), ενώ οι σχετικές συζητήσεις φέρονται να έχουν ήδη γίνει μεταξύ του τούρκου πρέσβη στην Αθήνα και αξιωματούχων της UNDP. Όπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ της εφημερίδας, η τουρκική πλευρά δεν έχει αντίρρηση στο πρόγραμμα να συμμετέχει ως εταίρος και μια ελληνική τράπεζα.
Επιφυλακτικοί οι επιχειρηματίες
Πάντως, οι επιχειρηματίες της Θράκης κρατούν «μικρό καλάθι», έχοντας ακούσει κατά καιρούς διάφορα σενάρια περί των προθέσεων πιστωτικής επέκτασης της Ziraat: «Σήμερα, που οι χορηγήσεις είναι πρακτικά μηδενικές, οποιαδήποτε πηγή χρηματοδότησης θα ήταν ευπρόσδεκτη. Η επιχειρηματικότητα δεν αναπτύσσεται βάσει θρησκευτικής ταυτότητας…» αναφέρει ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Ροδόπης, κ. Νίκος Αγγελίδης, σπεύδοντας να προσθέσει με νόημα: «Εξάλλου, αν το κράτος έχει σχέδιο και πολιτική για την περιοχή, δεν έχει να φοβηθεί τίποτα από την επέκταση της τράπεζας…». Πάντως, ο κ. Αγγελίδης σημειώνει ότι θα ήταν ευχής έργον ελληνικές και ξένες τράπεζες να διαγκωνίζονται για το ποια θα δώσει δάνεια με περισσότερο προνομιακούς όρους στους επιχειρηματίες της περιοχής.
Περισσότερο επιφυλακτικός εμφανίζεται ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχάνων Ροδόπης, κ. Γιώργος Νικολαΐδης: «Όλα αυτά είναι παραμύθια -μου είναι αδύνατον να διανοηθώ ότι οποιαδήποτε τράπεζα δίνει δάνεια χωρίς όρους και διασφαλίσεις!» λέει. Αναφερόμενος, δε, σε παλαιότερα δημοσιεύματα, που έκαναν λόγο για προσπάθεια της Ziraat να χορηγήσει χαμηλότοκα δάνεια, προκειμένου να διεισδύσει περισσότερο στην οικονομία της περιοχής, ο κ. Νικολαϊδης υπενθυμίζει ότι, αν και έχει μεγάλο μερίδιο στις καταθέσεις, η Ziraat παρουσιάζει περιορισμένη δραστηριότητα στις χορηγήσεις – «η τράπεζα είναι αρκετά συντηρητική ως προς αυτό το κομμάτι», τονίζει χαρακτηριστικά. Μάλιστα, έχει και ο ίδιος προσωπική εμπειρία, καθώς αίτημά του για δάνειο απορρίφθηκε από τη συγκεκριμένη τράπεζα.
Σε κάθε περίπτωση, ο πρόεδρος των βιομηχάνων της Ροδόπης χαρακτηρίζει «τραγικό» το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες έκλεισαν τελείως τη στρόφιγγα του δανεισμού, αφήνοντας σε μια τουρκική τράπεζα το περιθώριο να διεκδικεί ρόλο…
Ο ρόλος του τούρκου πρέσβη
Ο δραστήριος πρεσβευτής της Τουρκίας, κ. Κερίμ Ουράς, βρέθηκε στις 18 του περασμένου Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη, όπου είχε επαφές με επιχειρηματίες και εκπροσώπους επιμελητηρίων απ’ όλη τη Βόρεια Ελλάδα. Σε γεύμα που παρέθεσε, ο τούρκος διπλωμάτης διατύπωσε την άποψη ότι η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων περνά μέσα από την οικονομία και διέβλεψε ότι υπάρχουν προοπτικές για τη δημιουργία ενός οικονομικού κόμβου (hub) μεταξύ Τουρκίας, Ελλάδας και Κύπρου, για την από κοινού προσέλκυση επενδύσεων.
Παράλληλα, η τουρκική πλευρά προσπαθεί να διατηρεί ανοικτούς τους διαύλους επικοινωνίας και με τον επιχειρηματικό κόσμο της Θράκης: στο πλαίσιο αυτό, ο νέος γενικός πρόξενος της Τουρκίας στην Κομοτηνή, κ. Οσμάν Σενέρ, θα επισκεφθεί σήμερα τον δήμαρχο Καβάλας, κ. Κωστή Σιμιτσή.
ZIRAAT BANK Επέστρεψε στην Ελλάδα μετά από 115 χρόνια
Η Ziraat Bank ιδρύθηκε το 1863 και το 1893 άνοιξε υποκαταστήματα σε περιοχές της Μακεδονίας. Tο 1914 αποχώρησε από την -ελληνική, πλέον- περιοχή, για να επιστρέψει το 2008, ανοίγοντας το πρώτο της υποκατάστημα στην Kομοτηνή. Μάλιστα, ο τότε περιφερειάρχης (και νυν υπουργός Επικρατείας), κ. Δ. Σταμάτης, είχε αντιδράσει εντόνως, εξαιτίας του γεγονότος ότι στην πρόσκληση των εγκαινίων η πόλη αναφερόταν με το τούρκικο όνομα «Γκιουμουλτζίνα»!
Το άνοιγμα του πρώτου υποκαταστήματος της τράπεζας σε μια περιοχή όπου μεγάλο μέρος του πληθυσμού ανήκει στη μουσουλμανική μειονότητα είχε προκαλέσει ανησυχίες, ως προς τις πολιτικές προεκτάσεις του ζητήματος. Δεν είχαν λείψει, εξάλλου, τα αμέσως προηγούμενα χρόνια δημοσιεύματα του Τύπου, τα οποία αναφέρονταν σε χορήγηση χαμηλότοκων δανείων σε μέλη της μειονότητας, αλλά και σε μη μουσουλμάνους δανειολήπτες, ενώ είχαν εκφραστεί ανοιχτά και φόβοι η τράπεζα να αποκτήσει την κυριότητα ακινήτων και γης στη Θράκη, σε περίπτωση που τα δάνεια δεν αποπληρώνονταν και οι εγγυήσεις κατέπιπταν. Πάντως, οι φόβοι αυτοί δεν επιβεβαιώθηκαν -τουλάχιστον όχι σε βαθμό που να εγείρει άλλου είδους ζητήματα…
Σήμερα, η τράπεζα έχει υποκαταστήματα στην Αθήνα, στην Ξάνθη και στην Κομοτηνή (όπου υπάρχει μουσουλμανική μειονότητα), αλλά και στη Ρόδο (νησί που επισκέπτονται πολλοί τούρκοι τουρίστες, αλλά και για το οποίο η Τουρκία επιχειρεί κατά καιρούς να εγείρει μειονοτικό ζήτημα).
Σοφία Χριστοφορίδου
sofiachristoforidou@yahoo.gr
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Μακεδονία» 9.1.2013 http://www.makthes.gr/news/economy/98480/