“Η σύμβαση για την παραχώρηση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης δεν είναι τόσο απλή υπόθεση, όπως η παραχώρηση ενός δρόμου ή ενός λιμανιού. Το νερό είναι μονοπώλιο. Δεν είναι κάτι στο οποίο μπορεί να δημιουργηθεί ανταγωνισμός”. Νίκος Παπαδάκης, Πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΑΘ
Η αποκρατικοποίηση της Εταιρείας Ύδρευσης – Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης θα τεθεί στο επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης αυτήν την εβδομάδα, οπότε το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ) θα ενημερώσει τη Βουλή για το σχέδιο παραχώρησης και ακολούθως θα εγκρίνει το σχέδιο της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος.“Υπάρχουν πολλές λεπτές γραμμές σ’ αυτήν τη διαδικασία…” τονίζει, σε συνέντευξή του στη “ΜτΚ”, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΑΘ, κ. Νίκος Παπαδάκης. Ένα από τα κρίσιμα ζητήματα είναι η τιμολογιακή πολιτική που θα ακολουθήσει ο ιδιώτης -και ο κ. Παπαδάκης εκτιμά ότι, με το νέο καθεστώς, η τιμή των παρεχομένων υπηρεσιών θα αυξηθεί…
Συνέντευξη στη Σοφία Χριστοφορίδου
Πριν βγει “στον αέρα” η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, θα πρέπει να έχει συγκροτηθεί η ρυθμιστική αρχή υδάτων (που θα ασκεί τον εποπτικό ρόλο του κράτους) και να συνταχθεί η σύμβαση παραχώρησης για διάστημα 30 χρόνων. Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΑΘ, η παραχώρηση αφορά de facto τις δραστηριότητες της ΕΥΑΘ ΑΕ -“όπερ σημαίνει ότι εκχωρείται το δικαίωμα να τροφοδοτούνται με νερό οι καταναλωτές, να συγκεντρώνονται και να επεξεργάζονται με προϋποθέσεις προστασίας του περιβάλλοντος τα απόβλητά τους”.
Σημειωτέον ότι το νερό ως υπόγειος εθνικός πλούτος, τα δίκτυα και οι εγκαταστάσεις κάθε είδους (αντλιοστάσια, βιολογικοί εργοστάσιο νερού) αποτελούν περιουσία της ΕΥΑΘ Παγίων, που παραμένει σε ποσοστό 100% στο ελληνικό Δημόσιο.
“Η σύμβαση για την παραχώρηση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης δεν είναι τόσο απλή υπόθεση, όπως η παραχώρηση ενός δρόμου ή ενός λιμανιού. Το νερό είναι μονοπώλιο. Δεν είναι κάτι στο οποίο μπορεί να δημιουργηθεί ανταγωνισμός. Η παραχώρηση αυτού του μονοπωλίου δίνει τη δυνατότητα αδιαφανούς λειτουργίας -και αυτό πρέπει να αποφευχθεί. Φοβάμαι μήπως γίνει καμιά προχειροδουλειά…”, εκμυστηρεύεται στη “ΜτΚ” ο κ. Παπαδάκης, προσθέτοντας ότι σε κάθε περίπτωση“δεν δαιμονοποιεί τους ιδιώτες”.
Πάντως, πιστεύει ότι τα σημεία που πρέπει να προσεχθούν στη διαδικασία παραχώρησης είναι αρκετά.
Η ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ
01. Ένα φλέγον ζήτημα είναι το ποιος συντηρεί τις εγκαταστάσεις -ο ιδιώτης ή το Δημόσιο; Αυτό το διάστημα ολοκληρώνονται σημαντικά έργα υποδομής, με χρηματοδότηση από την ΕΕ, όπως ο διπλασιασμός της δυναμικότητας του διυλιστηρίου και ο δεύτερος κλάδος του βιολογικού καθαρισμού. Τα έργα αυτά θα παραδοθούν προς χρήση και όχι κατά κυριότητα στην ΕΥΑΘ ΑΕ, η οποία μελλοντικά θα ανήκει σε ιδιώτη. “Το ποιος θα κάνει τη συντήρηση είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο”, σημειώνει με νόημα.
02. “Ένα άλλο θέμα είναι πότε κάνει έργα το Δημόσιο και πότε ο ιδιώτης”, συμπληρώνει ο κ. Παπαδάκης. “Δηλαδή, ποιος πληρώνει; Το κράτος, μέσα από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ή η ΕΕ, μέσω της κοινοτικής χρηματοδότησης; Ή μήπως ο ιδιώτης, με τα λεφτά των καταναλωτών; Είναι θέματα που πρέπει να ξεκαθαρίζει η σύμβαση παραχώρησης…”.
03. Επιπλέον, δεν έχει ακόμη απαντηθεί το εάν η ειδική γραμματεία υδάτων ή κάποιος άλλος φορέας θα ελέγχει αν ο ιδιώτης κάνει την απαραίτητη συντήρηση των υποδομών ή όχι: “Είναι τμήμα της σύμβασης παραχώρησης, η οποία θα προσδιορίζει βάσει ποίου ελεγκτικού μηχανισμού παραχωρείται αυτή η δραστηριότητα για 30 χρόνια στον ιδιώτη”.
Η ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ
Άλλο ένα κρίσιμο σημείο είναι η αποτίμηση της αξίας της εταιρείας. Οι διαρροές του δικτύου (που, κατά τους συμβούλους του ΤΑΙΠΕΔ, φτάνουν το 30%, ενώ κατά τον κ. Παπαδάκη δεν υπερβαίνουν το 20%) επηρεάζουν την αξία της. Το ίδιο και ο σχεδιασμός αξιοποίησης της λάσπης του βιολογικού καθαρισμού.
Σήμερα, η ΕΥΑΘ ΑΕ καταβάλλει ένα συγκεκριμένο ποσό (2 εκατ. ευρώ) για την αξία του ακατέργαστου νερού και για τα λειτουργικά έξοδα της ΕΥΑΘ Παγίων. Θα ισχύσει το ίδιο και για τον ιδιώτη; Και, αν ναι, για απεριόριστες ποσότητες νερού;
ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ
Άλλο ένα ζήτημα είναι ποιες δικλείδες ασφαλείας θα τεθούν σε σχέση με την τιμή του νερού και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών: “Έχει τεράστια σημασία η σύμβαση παραχώρησης να προσδιορίζει ξεκάθαρα την τιμολογιακή πολιτική. Εκτιμώ ότι θα ανεβεί η τιμή των παρεχομένων υπηρεσιών. Δεν γνωρίζω αν αυτό θα συνδυαστεί με πιθανή βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών…” αναφέρει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΑΘ, υποστηρίζοντας ότι ο ιδιώτης θα θελήσει, κατ’ αρχάς, να κάνει απόσβεση του ποσού που θα δώσει στο ελληνικό Δημόσιο, για να αποκτήσει το 74% των μετοχών της εταιρείας.
“Διαβάζω αυτόν τον καιρό για ένα τίμημα της τάξης των 100 εκατ. ευρώ για την απόκτηση αυτού του πακέτου: προσωπικά νομίζω πως είναι λίγα…”, σημειώνει.
Πάντως, κατά τον κ. Παπαδάκη, ο ιδιώτης δεν είναι απαραίτητο να κερδίσει “στην πλάτη” του καταναλωτή: “Πιστεύω ότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια βελτίωσης στο κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών, τόσο στο πεδίο της εξοικονόμησης ενέργειας όσο και σε εκείνα των διαρροών, της οργάνωσης και των αυτοματισμών. Οι επενδύσεις προς αυτήν την κατεύθυνση μπορούν να μειώσουν το κόστος και, κατά συνέπεια, να δώσουν κέρδη. Θα ήθελα να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο”.
ΜΕΓΑΛΟ ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
“Η ΕΥΑΘ είναι πολύφερνη νύφη” υποστηρίζει ο κ. Παπαδάκης, επικαλούμενος τα οικονομικά στοιχεία της τελευταίας πενταετίας: “Εμείς έχουμε ένα επενδυτικό πλάνο κι ένα σχέδιο τιμολογιακής πολιτικής (μετά από μία τριετία σταθεροποίησης προβλέπονται ετήσιες αυξήσεις της τάξης τού 1%), που διασφαλίζουν την κερδοφορία. Επιπλέον, δεν έχουμε υπεράριθμο προσωπικό -αντιθέτως, η μείωση του προσωπικού έχει ξεπεράσει ένα κρίσιμο όριο προς τα κάτω. Η εταιρεία είναι, ουσιαστικά, ένα στρατηγείο: εργολάβοι κάνουν τα έργα, διορθώνουν τις βλάβες, δουλεύουν τον βιολογικό και το διυλιστήριο”.
Με αυτά τα δεδομένα, ο πρόεδρος της ΕΥΑΘ εκτιμά ότι “θα υπάρξουν αρκετοί ενδιαφερόμενοι”. Μεταξύ αυτών που θεωρείται αναμενόμενο να εκδηλώσουν ενδιαφέρον είναι οι Γάλλοι τής “Suez” (που ήδη περιλαμβάνονται στο μετοχικό σχήμα) και οι Πορτογάλοι τής πάλαι ποτέ κρατικής “Aqua de Portugal”.