Βλέπει τον κάθε μαθητή ως έναν μικρό καλλιτέχνης με φτερά που πρέπει να βοηθηθεί για να τ’ ανοίξει. Πιστεύει ότι το σχολείο πρέπει να λειτουργεί ως κοιτίδα των αυριανών υπεύθυνων πολιτών. Ο Ηλίας Καλογήρου βραβεύτηκε ως ο καλύτερος καθηγητής στην Ευρώπη για μια εργασία που περιγράφει τη λειτουργία του ουράνιου τόξου.
Από τα σχολικά του χρόνια θυμάται έναν Φυσικό που έκανε μάθημα με πειράματα- κάτι που και ο ίδιος εφάρμοσε ως εκπαιδευτικός- και και έναν Φιλόλογο που «μας έλεγε ότι δεν είναι καλό να γνωρίζεις το μέλλον σου γιατί θα πάψεις να ελπίζεις!». Ο ίδιος πάντως ελπίζει και ονειρεύεται το σχολείο του αύριο, με πολλά συν-. Λίγες μέρες πριν την ομιλία του στο TEDxThessaloniki μιλά στις «Επιλογές»

Ο καλύτερος καθηγητής στην Ευρώπη στο χειρότερο εκπαιδευτικό σύστημα της Ευρώπης;
Ο τίτλος «καλύτερος καθηγητής στην Ευρώπη» αφορά σε τρεις βραβευμένες εργασίες μου σχετικά με πειραματικές διατάξεις, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι οποίες ήταν πρωτότυπες, διευκόλυναν την κατανόηση και κρίθηκε ότι πρέπει να διαχυθούν στους Ευρωπαίους συναδέλφους μου εκπαιδευτικούς. Είναι δύσκολο να αποφασίσουμε αν το δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα είναι το χειρότερο. Πρέπει κάποιος να εξετάσει τις κοινωνικές προτεραιότητες μιας χώρας και μετά να δει αν το εκπαιδευτικό της σύστημα εξυπηρετεί αυτές τις προτεραιότητες. Για την ελληνική κοινωνία το σημαντικό είναι ο νέος των 17 χρονών να περάσει στο Πανεπιστήμιο. Το Λύκειο προετοιμάζει γι’ αυτό το σκοπό το μαθητή παρέχοντας του τεράστια ποσότητα γνώσης και ειδικά στις Φυσικές Επιστήμες τον κάνει πολύ καλά καταρτισμένο θεωρητικά, ενώ πρακτικά υστερεί. Ίσως με τις εργασίες μου θέλω να στείλω ένα μήνυμα στους αρμόδιους για ένα βελτιωμένο τρόπο διδασκαλίας των μαθημάτων των Φυσικών Επιστημών.

Ποιον δάσκαλο ή καθηγητή σας θυμάστε από τα σχολικά σας χρόνια και γιατί;
Θυμάμαι πολλούς και για διάφορους λόγους. Θέλω να αναφέρω δύο καθηγητές: έναν Φυσικό που μας έκανε συνεχώς πειράματα και έναν Φιλόλογο που μας έλεγε ότι δεν είναι καλό να γνωρίζεις το μέλλον σου γιατί θα πάψεις να ελπίζεις!

Ποιον είναι το συν- που λείπει από το ελληνικό σχολείο σήμερα; Πως ονειρεύεστε το σχολείο του αύριο;
Λείπει η συμμετοχή των γονιών στα εκπαιδευτικά δρώμενα καθώς είναι απογοητευμένοι από το δημόσιο σχολείο ενώ έχουν επενδύσει στη παραπαιδεία. Λείπει η συμμετοχή του πειράματος σαν οργανικό κομμάτι της διδασκαλίας των μαθημάτων των Φυσικών Επιστημών. Λείπει η σύνδεση των σχολικών γνώσεων με την επίλυση προβλημάτων της καθημερινότητας. Για το σχολείο του αύριο θα επιθυμούσα να αρθούν οι προηγούμενες ελλείψεις, να βελτιωθούν τα σχολικά βιβλία και να περιοριστεί η συμμετοχή των νέων τεχνολογιών και της Πληροφορικής στα απολύτως απαραίτητα κατά τη διδασκαλία των μαθημάτων των Φυσικών Επιστημών, διότι κοντεύουμε να διδάσκουμε τα παιδιά Φυσική, Χημεία και Βιολογία, που είναι κατ’ εξοχήν πειραματικές επιστήμες, μόνο με εικονική πραγματικότητα. Τι κρίμα για την ομορφιά αυτών των μαθημάτων!

Η δύναμη του συν- ως θετική στάση απέναντι στα πράγματα είναι κάτι έμφυτο ή μπορεί να διδαχθεί στους μαθητές και αυριανούς πολίτες;
Η θετική στάση απέναντι στα πράγματα συνδέεται με την αισιοδοξία. Θα έχετε ακούσει τη φράση «είμαι φύσει αισιόδοξος», που παραπέμπει στο ότι η αισιοδοξία είναι μάλλον έμφυτο χαρακτηριστικό. Από την άλλη η δύναμη του συν- με την έννοια του συν-δημιουργώ, συμμετέχω στα κοινά, συναγωνίζομαι, συγχαίρω τον άλλον για τις ικανότητες του, συμβαδίζω για την επίλυση κοινών προβλημάτων, συνεργάζομαι με τις δυνάμεις μου σε ομαδικό έργο, συμμερίζομαι τη γνώμη του άλλου, συμπεριφέρομαι σαν συνειδητοποιημένος καταναλωτής προστατεύοντας το περιβάλλον , διδάσκεται από εμπνευσμένους εκπαιδευτικούς στο σχολείο-κοιτίδα των αυριανών υπεύθυνων πολιτών.

Οι έλληνες μαθητές καταφέρνουν να συν-υπάρχουν με τους ξένους στον πολυπολιτισμικό μικρόκοσμο του σχολείου; Πόσο εύκολο είναι να φανατιστούν και να χειραγωγηθούν από ακραία στοιχεία;
Μέσα στο ελληνικό «αίμα» κυκλοφορεί το κύτταρο του «Ξένιου Διός». Δεν ταιριάζει στην Ελληνική ιδιοσυγκρασία η ετικέτα του ρατσιστή. Έτσι οι ανεπηρέαστοι μαθητές δεν έχουν πρόβλημα με την συνύπαρξη, σαν ίσος προς ίσον, με τους ξένους στον πολυπολιτισμικό μικρόκοσμο του σχολείου. Τα ακραία στοιχεία στα οποία αναφέρετε, πλησιάζουν τον άπειρο μαθητή, ο οποίος έχει τάσεις μιμητισμού και προσπαθούν να τον παρασύρουν στα πιστεύω τους. Ο μαθητής άκριτα υιοθετεί συμπεριφορά περισσότερο για να είναι μέσα στη μόδα παρά μετά από έντονο σκεπτικισμό για τα κοινωνικά προβλήματα. Ο μαθητής αυτός πρέπει να ενημερωθεί ότι πριν από μερικές δεκαετίες ο τόπος αναστέναξε από τους ξένους κατακτητές, οι οποίοι κατάργησαν κάθε έννοια δημοκρατίας και εφάρμοσαν πρωτοφανείς βιαιότητες χλευάζοντας την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Κατά τη γνώμη μου θα πρέπει οι διδάσκοντες, κατόπιν νουθεσιών εκ μέρους του Υπουργείου Παιδείας, να μιλήσουν σχετικά στους μαθητές τους ώστε να τους οχυρώσουν απέναντι στα ανήθικα και συμφεροντολογικά ακραία στοιχεία.

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ:
Ο Ηλίας Καλογήρου δίδασκε μέχρι πρόσφατα το μαθημα της Φυσικής σε σχολεία του νομού Ηλείας ενώ σήμερα τα είναι υπεύθυνος του ΕΚΦΕ στον ίδιο νομό. Για την εφαρμογή μιας πρωτότυπης μεθόδου διδασκαλίας με τη βοήθεια εποπτικών μέσων, έχει κερδίσει 3 διακρίσεις σε πανευρωπαϊκούς διαγωνισμούς για την καινοτομία στην εκπαίδευση. Το 2011, σε πανευρωπαϊκό διαγωνισμό βραβεύτηκε ως ο καλύτερος καθηγητής στην Ευρώπη για μια εργασία που περιγράφει τη λειτουργία του ουράνιου τόξου.

Περισσότερα για τον Ηλία Καλογήρου στο http://www.tedxthessaloniki.com/index.php/ilias-kalogirou/

Σοφία Χριστοφορίδου

δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Επιλογές», τεύχος Απριλίου 2013