«Ναι» στην παραχώρηση χρήσης του λιμανιού, «όχι» στο ξεπούλημα λένε οι φορείς της Θεσσαλονίκης, που δηλώνουν κάθετα αντίθετοι στην προοπτική να πωληθεί το συνολικό πακέτο μετοχών που κατέχει το Δημόσιο στον Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) ΑΕ. Η πλέον συμφέρουσα λύση -και σ’ αυτό καταγράφεται πλήρης ομοφωνία- είναι η παραχώρηση χρήσεων σε πολλαπλούς παρόχους, που θα εξασφαλίσουν αύξηση της εμπορευματικής κίνησης και επενδύσεις. Εξάλλου, αυτό το μοντέλο ακολουθείται στο 96% των εμπορικών λιμένων παγκοσμίως -μακροχρόνια παραχώρηση χρήσεων υποδομών και λειτουργιών σε ιδιώτες που έχουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία, ενώ μια ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή ελέγχει την τήρηση του υγιούς ανταγωνισμού και το δημόσιο συμφέρον.

Τι θα συμβεί, αν το λιμάνι της Θεσσαλονίκης πωληθεί «πακέτο» σε κάποιον ιδιώτη; Από το κρατικό μονοπώλιο θα περάσουμε σε ένα ιδιωτικό μονοπώλιο -γεγονός που, από μόνο του, εγείρει ζητήματα ανταγωνισμού, με δεδομένο ότι ήδη η διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διενεργεί έρευνα σχετικά με το καθεστώς λειτουργίας τής επένδυσης της Cosco… Επιπρόσθετα, κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι το Δημόσιο θα εκχωρούσε στον οποιοδήποτε ιδιώτη το δικαίωμα του σχεδιασμού λιμενικής πολιτικής.
Επίσης, με την πρόκριση της συγκεκριμένης λύσης, το πακέτο μετοχών θα μπορούσε πολύ εύκολα να περάσει σε κάποιο επενδυτικό κεφάλαιο (fund) χωρίς καμία λιμενική τεχνογνωσία. Τι θα σήμαινε αυτό; Με τα σταθερά κέρδη που παρουσιάζει κάθε χρόνο ο ΟΛΘ, πιθανότατα ο επενδυτής δεν θα είχε κανένα κίνητρο να προχωρήσει σε επενδύσεις κεφαλαίων και να φέρει στο λιμάνι τούς πελάτες και τα φορτία που θα έφερναν οι εξειδικευμένοι πάροχοι λιμενικών υπηρεσιών…
Αλλά, ακόμη κι αν ο ιδιώτης αυτός είχε πρόθεση να λειτουργήσει αναπτυξιακά, θα έπρεπε να συνεργαστεί με διαφορετικούς παρόχους (π.χ. για logistics, εμπορευματοκιβώτια, κρουαζιέρα κοκ.): αντί, δηλαδή, το Δημόσιο να προχωρήσει απευθείας σε παραχωρήσεις χρήσεων σε διαφορετικούς παρόχους, αυτό θα το έκανε ένας «μεσάζοντας», αποκομίζοντας τα αντίστοιχα κέρδη…

«ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ»
«Το λιμάνι χρειάζεται ιδιωτικές επενδύσεις -ιδιώτες, οι οποίοι θα είναι εξειδικευμένοι στη διακίνηση των κοντέινερς, για να αυξήσουν τη διακίνηση, επενδύοντας σε υποδομές που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη των λιμενικών δραστηριοτήτων, τονίζει, μιλώντας στη «ΜτΚ», ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος τής ΟΛΘ ΑΕ, κ. Στέλιος Αγγελούδης. «Ήδη, σε σχέση με τον Πειραιά, υπάρχει καθυστέρηση. Οι παραχωρήσεις σε εξειδικευμένους επενδυτές λιμενικών εγκαταστάσεων και λειτουργιών είναι βέβαιον ότι θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και θα επιταχύνουν τους ρυθμούς ανάπτυξης του λιμένα της Θεσσαλονίκης, που ήδη παρουσιάζει θετικά αποτελέσματα».

ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ: «ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ»
Ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ), κ. Δημήτρης Μπακατσέλος, ήταν ο πρώτος που τάχθηκε δημοσίως κατά της πώλησης του ΟΛΘ με master concession, δηλώνοντας τη θέση τού επιμελητηρίου με επιστολή που απέστειλε στον πρωθυπουργό, στο Ταμείο για την Αξιοποίηση της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) και σε άλλους φορείς: «Το ΕΒΕΘ ήταν πάντα υπέρ της μακροχρόνιας παραχώρησης τμημάτων τής ΟΛΘ ΑΕ σε ιδιώτες (εξειδικευμένους παρόχους υπηρεσιών), θεωρώντας ότι η πώληση μετοχών της εταιρείας θα αποφέρει μόνο βραχυχρόνια αποτελέσματα εισπρακτικού χαρακτήρα» τόνισε.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται οι εκπρόσωποι των Συνδέσμων Βιομηχάνων (ΣΒΒΕ) και Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ). Μάλιστα, ο πρόεδρος του ΣΒΒΕ, κ. Νίκος Πέντζος, ξεκαθαρίζει, μιλώντας στη «ΜτΚ», ότι «δεν θα πρέπει να ακολουθηθεί η ισοπεδωτική τακτική της ταυτόσημης αντιμετώπισης της Θεσσαλονίκης με τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς. Θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει μακροχρόνια παραχώρηση τμημάτων και συγκεκριμένων χρήσεων της ΟΛΘ ΑΕ σε ιδιώτες, οι οποίοι όμως απαραίτητα θα πρέπει να είναι εξειδικευμένοι πάροχοι των υπηρεσιών που πρόκειται να προσφέρουν. Επιπλέον, η πώληση μετοχών της εταιρείας ως μέσον ιδιωτικοποίησης, εκτός του ότι δεν αποτελεί διεθνή πρακτική, δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια εισπρακτική ενέργεια με αμφίβολο θετικό μελλοντικό αποτέλεσμα στην τοπική ανάπτυξη. Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης μπορεί να αποτελέσει τα επόμενα χρόνια παράγοντα ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής μόνον εάν υπάρξουν οι σωστές κυβερνητικές αποφάσεις».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ, κ. Δημήτρης Λακασάς, υπογραμμίζει ότι «ο Σύνδεσμος (σ.σ.: ΣΕΒΕ) υποστηρίζει την τμηματική και ανά δραστηριότητα παραχώρηση χρήσεων (π.χ., logistics, μαρίνα κοκ.) και όχι την πλήρη παραχώρηση. Επενδυτές με τεχνογνωσία θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τη σημαντική γεωστρατηγική θέση του λιμανιού. Προτεραιότητά μας θα πρέπει να είναι το λιμάνι της Θεσσαλονίκης να αναπτυχθεί ως διαμετακομιστικό κέντρο και να αποκτήσει στρατηγικό ρόλο στην ανάπτυξη των ελληνικών επιχειρήσεων».

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ «Ναι» στους ιδιώτες, αλλά να έχουν τεχνογνωσία
«Είμαστε αντίθετοι στην ολική παραχώρηση των μετοχών του Δημοσίου» ξεκαθαρίζει, μιλώντας στη «ΜτΚ», ο κ. Κώστας Καρούλης, πρόεδρος του Συλλόγου Εκτελωνιστών Θεσσαλονίκης, που αριθμεί 490 μέλη. «Αν αποκτήσει το μονοπώλιο ένας ιδιώτης, δεν ξέρουμε πώς θα συμπεριφερθεί στον επαγγελματικό κόσμο που δραστηριοποιείται ήδη στο λιμάνι» σχολιάζει -και προσθέτει: «Πουθενά στον κόσμο δεν διαχειρίζεται ένας πάροχος ένα ολόκληρο λιμάνι. Οι εκτελωνιστές τάσσονται υπέρ τού να διατηρήσει το Δημόσιο τον ρυθμιστικό του ρόλο και να παραχωρήσει τους διαφορετικούς τομείς δραστηριότητας στο λιμάνι σε παρόχους διεθνούς εμβέλειας (global operators), που θα δημιουργήσουν συνθήκες ανταγωνισμού και θα ‘ανοίξουν’ δουλειές».

«ΕΙΜΑΣΤΕ ΥΠΕΡ, ΣΤΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΗΣ COSCO»
«Ήμασταν πάντα υπέρ της παραχώρησης του λιμανιού σε ιδιωτική εταιρεία, στα πρότυπα της Cosco» σχολιάζει, μιλώντας στη «ΜτΚ», ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Ναυτικών Πρακτόρων Θεσσαλονίκης (και πρόεδρος της ομοσπονδίας), κ. Βασίλης Καμπάκης, σημειώνοντας ότι το ΤΑΙΠΕΔ θα πρέπει να ξεκαθαρίσει αν η πώληση των μετοχών θα γίνει μέσω Χρηματιστηρίου -κάτι που, κατά την άποψή του,«ενέχει τον κίνδυνο να αποκτήσουν το λιμάνι επενδυτές άσχετοι με τη λιμενική δραστηριότητα. Αν η πώληση γίνει με διαγωνισμό, θα πρέπει να τεθεί ως όρος ο επενδυτής να διαθέτει τεχνογνωσία. Πρέπει να υπάρχει μια μακροπρόθεσμη αναπτυξιακή στόχευση και όχι μόνον εισπρακτική, γιατί σε αντίθετη περίπτωση το λιμάνι θα μαραζώσει -και, μαζί του, η οικονομία της Μακεδονίας και της ελληνικής οικονομίας συνολικά. Το ΤΑΙΠΕΔ θα πρέπει να έρθει σε επαφή με όλους τους φορείς και να λάβει σοβαρά υπόψιν την άποψή τους, ώστε να μη γίνουν τα λάθη που έγιναν σε άλλες ιδιωτικοποιήσεις».

ΣΩΜΑΤΕΙΟ «Όχι»στην πώληση«ασημικών» με πενιχρά οφέλη
Η στάση του Σωματείου Εργαζομένων φαίνεται να έχει αλλάξει σε σχέση με το 2008, όταν (στην προοπτική παραχώρησης του 6ου προβλήτα σε ιδιώτη) είχαν ξεσπάσει πρωτοφανούς έντασης και διάρκειας κινητοποιήσεις, που παρέλυσαν το λιμάνι.
«Το 2013 δεν είναι 2008. Οι εργαζόμενοι είμαστε μέρος της κοινωνίας και αντιλαμβανόμαστε ότι άλλαξε τελείως η συγκυρία. Θα πρέπει τάχιστα να μπούμε σε μια διαβούλευση για την καλύτερη λύση για το λιμάνι» τόνιζαν, μιλώντας στη «ΜτΚ», στελέχη του σωματείου, αφήνοντας να διαφανεί η θετική στάση τους στο ενδεχόμενο παραχώρησης χρήσεων σε εξειδικευμένους παρόχους.
«Η διάθεση της πλειοψηφίας (ή και ολόκληρου) του μετοχικού κεφαλαίου δεν ιδιωτικοποιεί μόνο τη λειτουργία, αλλά εκχωρεί και τη λιμενική αρχή, τον επιτελικό αναπτυξιακό σχεδιασμό (τι τύπο λιμένα χρειάζεται η περιοχή και πώς τον αναπτύσσει) και τον ρυθμιστικό-ελεγκτικό ρόλο του σε θέματα ανταγωνισμού, περιβάλλοντος, υγιεινής και ασφάλειας στην εργασία και συνεργειών με τις συνδεδεμένες πόλεις» αναφέρει από την πλευρά της η γενική γραμματέας της Ομοσπονδίας Μονίμων Υπαλλήλων Λιμένων Ελλάδος (ΟΜΥΛΕ) και μέλος του δ.σ. του Συλλόγου Διοικητικών Υπαλλήλων του ΟΛΘ, κυρία Φανή Γουργούρη. Όπως επισημαίνει, «η ‘πώληση’ των λιμένων ΟΛΘ ΑΕ και ΟΛΠ ΑΕ δημιουργεί προϋποθέσεις απώλειας του κυρίαρχου ρόλου της χώρας σ’ ένα λιμενικό σύστημα που δυνητικά μπορεί είτε να κυριαρχηθεί από ανεξέλεγκτα επιθετικά κεφάλαια -με απρόβλεπτες συνέπειες- είτε να εξυπηρετήσει ένα μονοπώλιο που θα καθορίζει την ‘ανάπτυξη’ ή την απο-ανάπτυξη λιμένων, με βασικό κριτήριο τη θέση του στην παγκόσμια αγορά και την επιχειρησιακή του στρατηγική».
Μια τέτοια εξέλιξη συνιστά για τους εργαζόμενους «πώληση ασημικών» με πενιχρά οφέλη, επειδή τα εφάπαξ έσοδα από την πώληση θα στερήσουν τη συνεχόμενη ροή εσόδων για τα δημόσια ταμεία:
«Αντί να αναλωνόμαστε στην απόκρουση του κινδύνου της πώλησης, θα έπρεπε ήδη να συζητάμε για τα μέτρα και τα μέσα που θα χρησιμοποιήσει το λιμάνι για την ενίσχυση της εθνικής οικονομίας -πώς θα μετατραπεί, δηλαδή, η κερδοφορία του σε ανάπτυξη, με σχεδιασμό του επενδυτικού προγράμματος και των απαραίτητων συμπράξεων για την υλοποίηση του logistics terminal, cruise terminal και νέες υποδομές περιμετρικά του λιμένος», συμπληρώνει η κυρία Γουργούρη.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΤΑΡΗΣ Ζητεί ενεργό συμμετοχή του δήμου, για διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα του λιμανιού
Το ζήτημα της πώλησης του λιμανιού συζητήθηκε εκτενώς στο δημοτικό συμβούλιο Θεσσαλονίκης. Με την απόφαση που έλαβε (με μεγάλη πλειοψηφία) δηλώνει την αντίθεσή του «στην εκποίηση του πλειοψηφικού πακέτου των μετοχών που κατέχει το ελληνικό Δημόσιο στην εταιρεία ‘Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης ΑΕ’» και θεωρεί ότι «πρέπει να διασφαλιστεί ο δημόσιος χαρακτήρας του λιμένος της Θεσσαλονίκης, με ενεργό συμμετοχή του δήμου -σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα- στη διαχείριση των λιμενικών υποθέσεων, των υποδομών και των εγκαταστάσεών του». Παράλληλα, «συμφωνεί στην παραχώρηση χρήσεων, εμπορικών δραστηριοτήτων και λειτουργιών σε επιχειρησιακά σχήματα, μέσω της τεχνογνωσίας και των επενδύσεων διά των οποίων κατοχυρώνεται η ανάπτυξη και η ανταγωνιστική θέση του λιμένος Θεσσαλονίκης και διασφαλίζονται οι θέσεις εργασίας των εργαζόμενων, των συνεργατών και των προμηθευτών του».

Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ
«Θα πρέπει να αποδαιμονοποιήσουμε τη λέξη ‘ιδιωτικοποίηση’. Ωστόσο, αν πωληθεί το 74% σε έναν ιδιώτη, δεν θα υπάρξει κανένα όφελος για την πόλη, ενώ θα προκύψουν και όλοι οι κίνδυνοι που υπάρχουν, όταν δημιουργείται ένα μονοπώλιο» επισημαίνει παρεμβαίνοντας ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, κ. Γιάννης Μπουτάρης.
Κατά την άποψή του, «πρέπει να επιλεγεί η λύση της παραχώρησης σε στρατηγικούς επενδυτές, που θα πρέπει να κατέχουν ηγετική θέση διεθνώς στη δραστηριότητα που θα τους παραχωρηθεί και οι οποίοι θα χρειαστεί να δεσμευτούν αξιόπιστα σε ένα φιλόδοξο επενδυτικό και επιχειρησιακό πρόγραμμα. Η πρώτη προβλήτα θα πρέπει να παραχωρηθεί στον δήμο Θεσσαλονίκης, μια που δεν εξυπηρετεί πλέον επιχειρησιακές ανάγκες του λιμένος, αλλά είναι μέρος της αρχιτεκτονικής και οικονομικής ιστορίας της πόλης και χώρος πολιτισμού».
«Θεωρώ λάθος την πώληση των μετοχών, επειδή δεν εξασφαλίζει το καλύτερο για το λιμάνι και την πόλη. Θα έπρεπε να γίνουν ξεχωριστοί διαγωνισμοί για τον σταθμό εμπορευματοκιβωτίων, για την κρουαζιέρα και για τη μαρίνα, με συμπεφωνημένο σχέδιο επενδύσεων σε κάθε περίπτωση» επισημαίνει από την πλευρά του ο αντιδήμαρχος Επιχειρηματικότητας, κ. Χασδάι Καπόν.

ΑΛΛΑΓΗ ΡΟΤΑΣ Πώς φτάσαμε από το «δεν πωλείται, αλλά παραχωρείται» στη επιλογή για ενιαία παραχώρηση
Τον Ιούλιο του 2012, κατά την ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων, ο υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου, κ. Κωστής Μουσουρούλης, είχε δεσμευτεί ότι η αποκρατικοποίηση του ΟΛΠ και του ΟΛΘ θα γίνει «με παραχώρηση λιμενικών, ιδιωτικοποιήσιμων εμπορικών δραστηριοτήτων».
Τη γραμμή «δεν πωλείται, παραχωρείται» ακολούθησε η κυβέρνηση και στους μήνες που ακολούθησαν -μέχρι πριν από ενάμιση μήνα, οπότε άρχισαν οι διαρροές στον Τύπο ότι το ΤΑΙΠΕΔ προκρίνει την ενιαία παραχώρηση του συνόλου των δραστηριοτήτων του λιμένα (master concession).
Ειδικά για τον ΟΛΘ, το σχέδιο του ΤΑΙΠΕΔ προέβλεπε πώληση του συνόλου των μετοχών του οργανισμού που κατείχε το Δημόσιο (74,27%) και όχι τη μακροχρόνια παραχώρηση των δραστηριοτήτων του λιμανιού -και μάλιστα σε δύο φάσεις: πρώτα ο διαγωνισμός για την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου και σε δεύτερο στάδιο, όταν το οικονομικό κλίμα θα ήταν καλύτερο, του υπολοίπου ποσοστού.
Η έναρξη του διαγωνισμού πώλησης του ΟΛΘ τοποθετούταν από το ΤΑΙΠΕΔ τον Μάιο ή τον Ιούνιο, ωστόσο, μετά από πολλές παρατάσεις, το Ταμείο -αντί για το σχέδιο για την αξιοποίηση των λιμανιών- υπέβαλε προ ημερών στην τρόικα μια έκθεση που περιγράφει τα θετικά και τα αρνητικά της πώλησης ποσοστού και της πολυετούς παραχώρησης.

Σοφία Χριστοφορίδου
Δημοσιεύτηκε στη «Μακεδονία της Κυριακής», στην κατηγορία: Οικονομία
Ημερομηνία: 26/05/2013 http://www.makthes.gr/news/economy/104814/