«Παράθυρο» για την ένταξη στο «νόμο Κατσέλη» και άλλων κατηγοριών υπερχρεωμένων πολιτών, πλην των μισθωτών, ανοίγουν τρεις αποφάσεις Ειρηνοδικείων της Β. Ελλάδας, που αφορούν σε ένα αγρότη, έναν εμπειροτέχνη οικοδόμο και έναν πρώην έμπορο, μέλη της καταναλωτικής οργάνωσης ΕΚΠΟΙΖΩ.Ο νόμος 3869/2010 για τη ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων εξαιρεί τους εμπόρους, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν στις διατάξεις του πτωχευτικού κώδικα. Τον περασμένο Μάρτιο το υπουργείο Ανάπτυξης διευκρίνισε ότι στο νόμο μπορούν να υπαχθούν και οι επαγγελματίες που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, οι οποίοι αποκλειστικώς ή κατά κύριο λόγο προσφέρουν την προσωπική τους εργασία και δεν χαρακτηρίζονται έμποροι. Έρχονται τώρα τρεις αποφάσεις Ειρηνοδικείων να συμπληρώσουν τη σχετική νομολογία για ομάδες πολιτών που επίσης δεν έχουν τη δυνατότητα πτώχευσης. «Βλέπουμε ότι τα δικαστήρια κάνουν χρήση της διακριτικής ευχέρειας του νόμου διευρύνοντας τον κύκλο όσων μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση» σημειώνει η κ. Φωτεινή Μάρκου, μέλος του νομικού τμήματος της ΕΚΠΟΙΖΩ.
 Το Ειρηνοδικείο Αλμωπίας αφορά σε αγρότη 40 ετών, για τον οποίο το δικαστήριο δέχθηκε ότι το να πωλεί τα προϊόντα του δεν συνιστά εμπορική δραστηριότητα, αφού δεν λειτουργεί ως μεταπωλητής. Ο αγρότης είχε συσσωρεύσει χρέη 135.873 ευρώ από στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια. Το δικαστήριο αποφάσισε να τον απαλλάξει από τις 90.000 ευρώ, επιβάλλοντάς του να πληρώνει σταθερή μηνιαία δόση 150 ευρώ για τέσσερα χρόνια και στη συνέχεια 160 ευρώ για μια 20ετία προκειμένου να σώσει την πρώτη κατοικία του, εμβαδού 70 τ.μ. Μάλιστα το δικαστήριο αποφάσισε να μην εκποιηθούν και αγροτεμάχια 28 στρεμμάτων, καθώς αυτά τα περιουσιακά στοιχεία αποτελούν μέσα παραγωγής και άρα επιβίωσης.
 Το Ειρηνοδικείο Κουφαλίων αποφάσισε την ένταξη στο νόμο ενός εμπειροτέχνη οικοδόμου, ασφαλισμένου στον ΟΑΕΕ και όχι στο ΙΚΑ, ο οποίος επιπλέον ήταν μέλος μιας ΕΠΕ, ο οποίος εκτός από σεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια είχε και επαγγελματικές συμβάσεις πίστωσης. Το συνολικό ύψος των οφειλών του ήταν 252.000 ευρώ. Επειδή πλέον δεν αναλαμβάνει καμία σύμβαση εκτέλεσης έργου σε οικοδομές, ο πολίτης που προσέφυγε στο δικαστήριο είναι πρακτικά άνεργος. Το δικαστήριο αποφάσισε να του δοθεί περίοδος χάριτος για ένα έτος και στη συνέχεια να επανεξετάσει την οικονομική του κατάσταση, προκειμένου να προσδιορίσει τη δόση που θα πληρώνει για το υπόλοιπο χρονικό διάστημα, από την τετραετία που ορίζει ο νόμος. Στη συνέχεια θα πληρώνει 194 ευρώ μηνιαίως για 20 χρόνια (46.560 ευρώ συνολικά) για να διασώσει την κύρια και μοναδική κατοικία του, ενώ θα οριστεί εκκαθαριστής για την εκποίηση της ακίνητης περιουσίας του.
 Με απόφαση του Ειρηνοδικείου Θεσσαλονίκης στο νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά εντάχθηκε και ένας 30χρονος πρώην έμπορος, από τα Βασιλικά Θεσσαλονίκης. Το 2010 ο 30χρονος έκανε διακοπή εργασιών αλλά συνέχισε να εξυπηρετεί μέρος των οφειλών του. Στη συνέχεια βρήκε δουλειά ως ιδιωτικός υπάλληλος αλλά απολύθηκε. Το σκεπτικό ένταξης στο «νόμο Κατσέλη» ήταν ότι δεν υπήρχε παύση πληρωμών μετά την διακοπή της εμπορικής του δραστηριότητας και ότι η πλήρης αδυναμία πληρωμής συνέβη όταν δεν είχε την ιδιότητα του εμπόρου αλλά του απολυθέντα μισθωτού. Πάντως η ρύθμιση αφορά σε χρέη του οφειλέτη από την περίοδο της εμπορικής του δραστηριότητας και μάλιστα όχι μόνο σε τράπεζες (222.000 ευρώ) αλλά και σε προμηθευτές και μισθώματα (23.000 ευρώ). Το Ειρηνοδικείο αποφάσισε να δώσει στον 30χρονο ένα χρόνο περίοδο χάριτος και στη συνέχεια να προσδιορίσει το ποσό της δόσης για την τετραετία καθώς και αυτό για τη διάσωση της πρώτης κατοικίας.
Πανελλαδικά οι αιτήσεις ένταξης στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά ξεπερνούν τις 20.000 ενώ οι αιτήσεις που κατατίθενται τώρα στο Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης θα εκδικαστούν τον Δεκέμβριο του 2019.
Σοφία Χριστοφορίδου