Η απόφαση του υφυπουργού Ανάπτυξης, κ. Γερ. Γιακουμάτου, αφορά τουριστικές περιοχές στις περιφέρειες Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας και Νοτίου Αιγαίου, στις οποίες επιτρέπεται η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων όλες τις Κυριακές του χρόνου. Το μέτρο θα εφαρμοστεί πιλοτικά για ένα έτος, αλλά, στο μεταξύ (τον Μάρτιο 2015), η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) να αξιολογήσει τα αποτελέσματα εφαρμογής του, προκειμένου να το επεκτείνει σε όλη τη χώρα.

Η ΖΩΝΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η λειτουργία των καταστημάτων όλο τον χρόνο επιτρέπεται σε όλους τους δήμους της περιφερειακής ενότητας Χαλκιδικής και στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης.
Τα όρια του ιστορικού κέντρου προσδιορίζονται από υπουργική απόφαση του 1994 (3046/51009/14.10.1994, ΦΕΚ Β’ 833): πρόκειται για την περιοχή που ορίζεται από το λιμάνι (παλαιό τμήμα), την παλαιά παραλία (α’ προβλήτα έως Λευκό Πύργο), την οδό Παύλου Μελά (που καταλήγει στο ιερό της Αγίας Σοφίας), την οδό Στ. Τάττη και τμήμα των οδών Σωκράτους, Χριστοπούλου, Φιλίππου και Αγίας Σοφίας, μέχρι την οδό Κασσάνδρου και το Διοικητήριο. Την περιοχή «κλείνουν» η οδός Καραολή και Δημητρίου, η πλατεία Βαρδαρίου και τα δυτικά τείχη, μέχρι το φρούριο του Βαρδαρίου και το λιμάνι.
Τα κριτήρια, με βάση τα οποία ορίζεται η λειτουργία της αγοράς είναι… ιστορικά, αρχιτεκτονικά και πολεοδομικά! Συγκεκριμένα, τα όρια του ιστορικού κέντρου προσδιορίστηκαν με απόφαση που ελήφθη προ εικοσαετίας από τον τότε υπουργό Πολιτισμού, επειδή η εν λόγω περιοχή «διασώζει διάσπαρτα μεν, αλλά με διαδοχική διάταξη αξιόλογα ιστορικά κτίσματα, πυρήνες και χώρους, μνημεία, συγκροτήματα και ενότητες όλων των εποχών και όλων των ρυθμών, άρρηκτα συνδεδεμένα μεταξύ τους, καθώς και με την ιστορία της πόλης».
Και μπορεί γι’ αυτή την απόφαση να μην ελήφθη υπ’ όψιν η γνώμη των άμεσα εμπλεκόμενων, αυτό θα γίνει ωστόσο εκ των υστέρων, καθώς -σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην απόφαση- η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος οφείλει να διαβουλευτεί με τοπικούς φορείς των καθορισμένων περιοχών εφαρμογής του μέτρου και με εκπροσώπους συλλογικών φορέων (όπως ΚΕΔΕ, ΕΝΠΕ, ΓΣΕΒΕΕ, ΕΣΕΕ, ΣΕΒ, ΣΕΤΕ, ΣΕΛΠΕ και εμπορικούς συλλόγους) και να υποβάλει σχετικά πορίσματα περιοδικά, αλλά και οριστικές προτάσεις με τη λήξη της πιλοτικής εφαρμογής στη γενική γραμματεία Εμπορίου.

«ΤΕΛΕΙΩΤΙΚΟ ΧΤΥΠΗΜΑ»
Το άνοιγμα της αγοράς όλες τις Κυριακές του έτους «θα αποτελέσει το τελειωτικό χτύπημα στην ήδη χειμαζόμενη αγορά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων», υποστηρίζει σε επιστολή του προς τον κ. Γιακουμάτο ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης. Σκοπός της επιστολής ήταν, έστω και την ύστατη στιγμή, να μην προχωρήσει η έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης -κάτι που τελικώς δεν απετράπη, καθώς οι 52 Κυριακές αποτελούσαν κυβερνητική δέσμευση προς το ΔΝΤ, αλλά και ένα από τα προαπαιτούμενα για την εκταμίευση της επόμενης δόσης του δανείου προς τη χώρα μας.
Ο ΕΣΘ υποστηρίζει ότι «τέτοιου είδους ρυθμίσεις εντείνουν την πίεση στις μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις, που τελικώς δεν θα αντέξουν, αφήνοντας την αγορά στο έλεος όλων όσοι επιθυμούν τη συγκέντρωση του εμπορίου». Μάλιστα, εκτιμά ότι «η ιστορία έχει αποδείξει ότι, στο τέλος, χαμένος από τα ‘ολιγοπώλια’ είναι ο καταναλωτής», συμπληρώνοντας: «Δεν θα επιτρέψουμε οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να παίξουν τον ‘διακοσμητικό ρόλο’ του περιβάλλοντος χώρου των υπερκαταστημάτων των πολυεθνικών. Ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης δεν θα προτρέψει, σε καμία περίπτωση, τις εμπορικές επιχειρήσεις της πόλης μας να λειτουργήσουν πέραν των ήδη θεσμοθετημένων Κυριακών».

ΕΣΘ «Η Θεσσαλονίκη δεν είναι τουριστική περιοχή»
Ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης (ΕΣΘ) είναι της άποψης ότι οι θεσμικοί φορείς της αγοράς θα πρέπει να μπορούν να αποφασίζουν για το άνοιγμα των καταστημάτων «κρίνοντας ανάλογα με τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τις ιδιαιτερότητες της περιοχής τους», επικαλούμενος το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας που διοργάνωσε για το θέμα (στο πλαίσιο της οποίας 96% των εμπόρων -553 ψηφίσαντες- τάχθηκε κατά της περαιτέρω διεύρυνσης των ημερών λειτουργίας των καταστημάτων). Ειδικότερα για τη Θεσσαλονίκη, ο ΕΣΘ υποστηρίζει ότι «η πόλη αυτή καθ’ εαυτήν δεν αποτελεί τουριστικό προορισμό και οι αγορές της δεν απολαμβάνουν τουριστικής καταναλωτικής κίνησης».
Σημειωτέον ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Ξενοδόχων Θεσσαλονίκης (ΕΞΘ), το 2013 καταγράφηκαν περίπου 100.000 περισσότερες διανυκτερεύσεις σε σχέση με το 2012 (+ 5,43%), ενώ οι 20 μεγαλύτερες εθνικές ομάδες τουριστών δημιουργούν ένα άθροισμα πάνω από 1,5 εκατομμυρίου διανυκτερεύσεων.

ΓΣΕΒΕΕ «Ταφόπλακα» οι 52 Κυριακές
«‘Ταφόπλακα’ για την εγχώρια οικονομία και τον πραγματικό ανταγωνισμό στην αγορά είναι η απόφαση της κυβέρνησης που αφορά την κυριακάτικη λειτουργία όλο τον χρόνο των καταστημάτων σε 10 περιοχές της χώρας» τονίζει σε ανακοίνωσή της η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδος (ΓΣΕΒΕΕ). Η ΓΣΕΒΕΕ χαρακτηρίζει την απόφαση «ακόμη μία πράξη εχθρική προς τον κόσμο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, επικυρώνοντας τις προθέσεις της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου προς όφελος των συμφερόντων μεγάλων αλυσίδων και πολυκαταστημάτων και αγνοώντας επιδεικτικά τις προειδοποιήσεις των κοινωνικών φορέων, της αγοράς και των καταναλωτικών οργανώσεων».
Για τη συνομοσπονδία, η πιλοτική εφαρμογή μιας αποσπασματικής ρύθμισης, που θα παρακάμπτει τοπικές αρχές, παραγωγικούς φορείς, αλλά και τους οικονομικούς βιορυθμούς τής επιλεγμένης περιοχής θα δημιουργήσει προβλήματα στην τοπική και την περιφερειακή οικονομία και θα πλήξει όμορες αγορές. Πέραν τούτου, θεωρεί ότι εγείρονται ζητήματα που άπτονται του ανταγωνιστικού πλαισίου λειτουργίας τής αγοράς, καθώς με την επιλεκτική εφαρμογή του μέτρου θα πληγούν ανεπανόρθωτα τοπικές αγορές.
Η ΓΣΕΒΕΕ επικαλείται στοιχεία που κατέγραψε κατά τη διάρκεια του πρώτου χρόνου εφαρμογής της απελευθέρωσης της λειτουργίας των καταστημάτων επτά Κυριακές τον χρόνο, σύμφωνα με τα οποία δεν προέκυψε αύξηση του τζίρου. Συγκεκριμένα, στην έρευνα οικονομικού κλίματος του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ μόλις το 4,2% των καταστημάτων παρουσίασε αύξηση του τζίρου μετά από την εφαρμογή του μέτρου: αντίθετα, η αύξηση του λειτουργικού κόστους και η μειωμένη ζήτηση αποτελούν βασικό ανασχετικό παράγοντα.
«Σε ένα οικονομικό περιβάλλον όπου τα εισοδήματα έχουν καταρρεύσει μεσοσταθμικά πάνω από 40%, αποτελεί οικονομικό παράδοξο να αναμένουμε αύξηση της κατανάλωσης…» καταλήγει η συνομοσπονδία.

ΑΠ. ΤΖΙΤΖΙΚΩΣΤΑΣ Αδιανόητο να αγνοούνται οι φορείς
Αυθαίρετη, πρόχειρη και εντελώς αβάσιμη χαρακτηρίζει την απόφαση της κυβέρνησης να λειτουργήσουν τα εμπορικά καταστήματα στη Θεσσαλονίκη και τις 52 Κυριακές του χρόνου ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, κ. Απόστολος Τζιτζικώστας.
«Για ακόμη μία φορά, μετά και την πρόσφατη κατάργηση της αργίας τού Αγίου Πνεύματος, η κυβέρνηση -αντί του γόνιμου διαλόγου και της συνεννόησης- επέλεξε την τακτική του αιφνιδιασμού» τονίζει ο περιφερειάρχης, προσθέτοντας ότι «με αυτήν τη νέα απόφαση η κυβέρνηση ακυρώνει προγενέστερες αποφάσεις που η ίδια έλαβε, γεγονός που καταδεικνύει την προχειρότητα με την οποία λαμβάνονται».
Ο κ. Τζιτζικώστας υπενθυμίζει ότι, με βάση τον πρόσφατο νόμο (που ισχύει μέχρι σήμερα), έχουν ληφθεί αποφάσεις των αντιπεριφερειαρχών για το άνοιγμα των καταστημάτων συγκεκριμένες Κυριακές: στο πλαίσιο αυτό, χαρακτηρίζει «αδιανόητο» το γεγονός ότι η κυβέρνηση «επιμένει πεισματικά να λαμβάνει σε κεντρικό επίπεδο και χωρίς καμία ουσιαστική προετοιμασία αποφάσεις, που σε ολόκληρο τον ανεπτυγμένο κόσμο λαμβάνονται σε τοπικό επίπεδο, κατόπιν συνεννόησης και συνεργασίας μεταξύ των τοπικών φορέων. Οι φορείς, τα επιμελητήρια, οι εμπορικοί σύλλογοι, ο επαγγελματικός κόσμος, οι εργαζόμενοι και ολόκληρη η τοπική κοινωνία ζητούμε από την κυβέρνηση να σεβαστεί και να αποδεχθεί επιτέλους το γεγονός ότι εμείς γνωρίζουμε καλύτερα τις ανάγκες και τις προτεραιότητες του τόπου μας».

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΟΥΤΑΡΗΣ «Ντροπή» η απόφαση
«Ντροπή» χαρακτήρισε ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, κ. Γιάννης Μπουτάρης, την απόφαση της κυβέρνησης για λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων του ιστορικού κέντρου της πόλης και τις 52 Κυριακές του έτους.
Σε δηλώσεις του στη δημοτική τηλεόρασης Θεσσαλονίκης, ο δήμαρχος επισήμανε πως γι’ αυτό το ζήτημα πρέπει να αποφασίσουν ο δήμος και ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης και όχι το κράτος: «Το κράτος μάς γράφει στα παλιά του τα παπούτσια. Είναι κι αυτό ένα δείγμα του απίστευτου κρατισμού. Τι μας βάζει και του κάνουμε προτάσεις, αν είναι να αποφασίζει από μόνο του; Ας μας ορίζουν, αντί να μας εκλέγουν. Η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο πια», είπε χαρακτηριστικά.
Αναφορικά με τον αριθμό των Κυριακών που πρέπει να λειτουργεί η αγορά, ο κ. Μπουτάρης επανέλαβε τη θέση του ότι -πέραν των 10 θεσμοθετημένων- τα εμπορικά στη Θεσσαλονίκη θα μπορούσαν να λειτουργήσουν και τις Κυριακές που έχουν διακοπές (τριήμερα) οι γειτονικές χώρες, ώστε να δημιουργείται κίνητρο για να επισκεφθούν την πόλη.

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΙΔ. ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ Εξαθλιώνεται το εμπόριο
Για εξαφάνιση και εξαθλίωση του εμπορίου κάνει λόγο η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας (ΟΙΥΕ): σε ανακοίνωσή της, σημειώνει ότι επιβεβαιώνονται οι προβλέψεις της ότι στόχος της κυβέρνησης ήταν η πλήρης κατάργηση της κυριακάτικης αργίας και «η καταστροφή και εξαφάνιση του ελληνικού εμπορίου, με ανακατανομή σε βάθος χρόνου του λιγοστού, λόγω κρίσης, τζίρου από τις μικρές επιχειρήσεις στις μεγάλες πολυεθνικές αλυσίδες, μαζικά κλεισίματα καταστημάτων και απολύσεις εργαζομένων (εργαζόμενοι ωρομίσθιοι, φθηνοί και απλήρωτοι και κυριακάτικη μαύρη εργασία)».
Η ομοσπονδία δηλώνει ότι θα προχωρήσει σε επαφές με τα σωματεία-μέλη της και σε συμπόρευση με τους εμπόρους, ώστε να υπάρξει συντονισμένη δράση για το εμπόριο και τη διατήρηση της κυριακάτικης αργίας.

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ Ωφελεί μόνο τα μεγάλα πολυκαταστήματα
Σε δήλωση του, ο υπεύθυνος της Επιτροπής Ελέγχου Κυβερνητικού Έργου (ΕΕΚΕ) Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, κ. Δημήτρης Στρατούλης, τονίζει ότι «η κυβερνητική αυτή απόφαση για κατάργηση της ‘Κυριακής αργίας’ ωφελεί για ακόμη μία φορά μόνο τα μεγάλα πολυκαταστήματα και τις πολυεθνικές εμπορικές αλυσίδες. Ζημιώνει όχι μόνο τους εμποροϋπαλλήλους, των οποίων αναστατώνει την οικογενειακή και προσωπική ζωή και διαλύει τις εργασιακές σχέσεις, αλλά και τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, που δεν μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά και λειτουργικά σ’ αυτό το μέτρο, οδηγούμενες μαζικά σε νέα λουκέτα, αυξάνοντας έτσι και την ανεργία».

ΔΗΜΑΡ Λειτουργεί υπέρ των μεγάλων επιχειρήσεων
Σε ανακοίνωσή της, η Δημοκρατική Αριστερά (ΔΗΜΑΡ) σημειώνει ότι «η απόφαση της κυβέρνησης για λειτουργία όλων των καταστημάτων σε δέκα περιοχές της χώρας και τις 52 Κυριακές του χρόνου λειτουργεί αντικειμενικά υπέρ των μεγάλων επιχειρήσεων, πλήττοντας τα εργασιακά δικαιώματα και την ποιότητα ζωής χιλιάδων εργαζομένων. Είναι τουλάχιστον αφελές να θεωρεί η κυβέρνηση ότι με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί η απασχόληση και η κίνηση της αγοράς, πολλώ δε μάλλον όταν στις τουριστικές περιοχές ισχύουν ούτως ή άλλως ειδικές ρυθμίσεις, με αποφάσεις των ίδιων των εμπορικών συλλόγων».