Μπορεί το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου να συμμετέχει σε roadshows στο εξωτερικό, παρουσιάζοντας την «προίκα» του -αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες, σιδηρόδρομοι- σε διεθνή επενδυτικά κεφάλαια, όμως η πολιτική ένταση, που αναμένεται να κλιμακωθεί, βάζει στον πάγο τα όποια σχέδια ιδιωτικοποιήσεων -μεταξύ αυτών του λιμανιού και του αεροδρομίου της Θεσσαλονίκης. Τα αεροδρόμια μαζί με τα δύο μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας (ΟΛΠ και τον ΟΛΘ) αποτελούσαν τη μοναδική ελπίδα για άντληση σημαντικών εσόδων σε εύλογο χρονικό διάστημα. Όμως και αυτή η προοπτική φαίνεται μακρινή, παρά το γεγονός ότι το Ταμείο προχωρά τις διαδικασίες ωσάν… να μην υπήρχε το συγκεκριμένο πολιτικό περιβάλλον.

Της Σοφίας Χριστοφορίδου

Μπορεί το ΤΑΙΠΕΔ να υποστηρίζει ότι οι μακροπρόθεσμοι επενδυτές αξιολογούν θετικά τις προοπτικές ανάπτυξης των υποδομών στην Ελλάδα και ειδικότερα τις επενδυτικές δυνατότητες μέσω του προγράμματος που υλοποιεί το Ταμείο, και να διαβεβαιώνει ότι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων κορυφώνεται στο επόμενο εξάμηνο, με 16 διαγωνισμούς σε τελική φάση ώς τον Μάρτιο με έμφαση στις υποδομές (αεροδρόμια, λιμάνια, μαρίνες, σιδηρόδρομοι, real estate), όμως δεν είναι διόλου βέβαιο ότι αυτό θα συμβεί όταν έχουμε μπροστά μας ένα καυτό τρίμηνο μέχρι την προεδρική εκλογή (ενδεχομένως και για πολύ περισσότερο, αν ακολουθήσουν πρόωρες εκλογές).

«ΟΔΗΓΟΣ» ΚΑΙ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΗΣ
Αναφορικά με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με πηγές από το ΤΑΙΠΕΔ, ο αρχικός σχεδιασμός ήταν εντός του Νοεμβρίου να είναι διαθέσιμα στους υποψήφιους επενδυτές, που ενδιαφέρονται για την αγορά του 67% των μετοχών του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης, όλα τα οικονομικά δεδομένα της εταιρείας. Ταυτόχρονα, τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να κάνουν επιτόπιο έλεγχο των εγκαταστάσεων του λιμανιού. Όμως μέχρι να ξεκαθαρίσει αν γίνουν εθνικές εκλογές ή όχι, «δεν μπορεί να σταθεί ο διαγωνισμός», ακόμα κι αν προχωρήσουν οι διαδικασίες από το ΤΑΙΠΕΔ, σημειώνει πηγή που παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τα της ιδιωτικοποίησης του λιμανιού της Θεσσαλονίκης.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «ΜτΚ», ήδη προετοιμάζεται το σχέδιο σύμβασης παραχώρησης του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς και ενδέχεται να προστεθεί στη διαγωνιστική διαδικασία, χωρίς την κύρωση της Βουλής -γιατί κάτι τέτοιο θα συναντούσε πρόσθετες δυσκολίες σε μια περίοδο πολιτικά φορτισμένη. Πώς σχετίζεται αυτό με την περίπτωση της Θεσσαλονίκης; Η πώληση των μετοχών του ΟΛΠ προηγήθηκε χρονικά ως διαδικασία και σε ένα βαθμό λειτουργεί ως «οδηγός» και για την πώληση του ΟΛΘ.
Ο Πειραιάς όμως είναι και ο βασικός ανταγωνιστής της Θεσσαλονίκης. Οι επιχειρηματικοί φορείς έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου να υποσκελιστεί το λιμάνι της πόλης, ειδικά αν προχωρήσει άμεσα η ηλεκτροκίνηση στις σιδηροδρομικές γραμμές, καλύπτοντας την απόσταση από το Θριάσιο μέχρι τη Θεσσαλονίκη σε 3,5 ώρες. Ήδη, την περασμένη εβδομάδα υπεγράφη μνημόνιο συνεργασίας, μεταξύ του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Αθ. Ζηλιασκόπουλου και του διευθύνοντος συμβούλου της COSCO Λι Γιουνπένγκ, παρουσία του υφυπουργού Μεταφορών Μιχ. Παπαδόπουλου, με το οποίο οι δύο πλευρές δεσμεύονται για την ενίσχυση και τη βελτιστοποίηση των εμπορικών δραστηριοτήτων και της κίνησης φορτίων από το λιμάνι του Πειραιά προς τις βαλκανικές χώρες και την Κεντρική Ευρώπη. Η συμφωνία ορίζει τα κύρια θέματα που θα βελτιστοποιήσουν τις δραστηριότητες κατά μήκος του σιδηροδρομικού διαδρόμου, τόσο από άποψη κόστους όσο και από άποψη χρόνου.

ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ ΜΕ ΠΕΛΑΤΕΙΑ
Όπως έχουν επισημάνει κατ’ επανάληψη εκπρόσωποι παραγωγικών φορέων της Θεσσαλονίκης, ό,τι είναι να γίνει πρέπει να γίνει άμεσα, αλλιώς θα χάσουμε το πλεονέκτημα που έχει το λιμάνι, με σιδηροδρομικές ράγες κυριολεκτικά κάτω από τους γερανούς εκφόρτωσης. Έτσι όπως έχει εξελιχθεί η διαδικασία, το βέλτιστο σενάριο, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, είναι να αποκτήσει την πλειοψηφία των μετοχών της ΟΛΘ ΑΕ ένας μεγάλος διακινητής κοντέινερ, που θα φέρει στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης την πελατεία του και θα λειτουργεί ανταγωνιστικά στην Cosco. Το κρίσιμο εν προκειμένω είναι οι όροι που θα περιλαμβάνονται στο σχέδιο σύμβασης ως προς τις επενδύσεις που θα δεσμεύεται να υλοποιήσει ο ιδιώτης, ιδιαίτερα εκβάθυνση και επέκταση 6ου προβλήτα που θα μετατρέψει τη Θεσσαλονίκη από λιμάνι μεταφόρτωσης σε λιμάνι προορισμού. Υπενθυμίζεται ότι για την απόκτηση του 67% του μετοχικού κεφαλαίου της Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης Α.Ε. εκδήλωσαν ενδιαφέρον τα εξής επενδυτικά σχήματα: APM Terminals, B.V., Deutsche Invest Equity Partners, GmbH, Duferco Particiption Holding, SA, International Container Terminal Services, Inc, Mitsui & Co., Ltd., P&O Steam Navigation Company (DP World), Russian Railways JSC / GEK TERNA S.A., Yilport Holding, Inc.
Με την ολοκλήρωση των απαραίτητων επενδύσεων και στο λιμάνι αλλά και στο χερσαίο δίκτυο μπορεί δυνητικά να προσελκύσει φορτία διαμετακόμισης της τάξης των 600.000 – 800.000 ή ακόμα και ενός εκατομμυρίου TEUs, σύμφωνα με μελέτη της Deloitte για λογαριασμό του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος. Αυτονόητο είναι ότι αυτές οι επενδύσεις θα πρέπει να πραγματοποιηθούν άμεσα, ώστε το λιμάνι της Θεσσαλονίκης να μη «χάσει το τρένο» της ανάπτυξης έναντι του Πειραιά. Όμως, με δεδομένη την πολιτική κατάσταση, δεν αποτελεί παρακινδυνευμένη πρόβλεψη να πει κανείς ότι είναι δύσκολο να γίνει άμεσα το επόμενο βήμα και ήδη εκφράζονται ανησυχίες για το αν θα διατηρηθεί αμείωτο το ενδιαφέρον των μεγάλων «παικτών» της λιμενικής βιομηχανίας ή κάποιοι τελικά υπαναχωρήσουν.

ΟΛΘ ΑΕ Η καλύτερη χρονιά από άποψη κερδοφορίας
Σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΟΛΘ ΑΕ Στέλιο Αγγελούδη, «σε ό,τι αφορά την κερδοφορία, η εταιρεία διανύει την καλύτερη χρονιά από ιδρύσεώς της» (σ.σ. από τότε που ο Οργανισμός έγινε ανώνυμη εταιρεία). Στο εννεάμηνο καταγράφεται αύξηση 13% στα κοντέινερ και μονοψήφιο ποσοστό αύξησης στο συμβατικό και χύδην φορτίο. «Όλες οι εμπορικές λειτουργίες του λιμένος βρίσκονται στο καλύτερο δυνατό σημείο» σημειώνει ο κ. Αγγελούδης, εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι το 2014 θα κλείσει με κερδοφορία υψηλότερη όλων των ετών.
Εκτός από τη σύμβαση παραχώρησης και τους όρους που θα τεθούν στον ιδιώτη, κρίσιμο ζήτημα είναι και ο έλεγχος της καλής εκτέλεσης της σύμβασης από έναν δημόσιο φορέα. «Με την ολοκλήρωση του διαγωνισμού παραχώρησης, αυτονόητο είναι ότι πρέπει να υπάρχει ισχυρή, δημόσια Αρχή Λιμένος Θεσσαλονίκης (porth authority), που θα έχει την εποπτεία του λιμανιού και ειδικά της υποχρέωσης του ιδιώτη για υλοποίηση όλου του επενδυτικού προγράμματος, βάσει προϋπολογισμού και χρονοδιαγραμμάτων» τονίζει ο κ. Αγγελούδης. Όμως, μέχρι στιγμής… δεν κινείται φύλλο από το υπουργείο Ναυτιλίας προς αυτήν την κατεύθυνση.

ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ «Κληρώνει» τον Νοέμβριο
Εντός του Νοεμβρίου εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού για την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης, λειτουργίας, διαχείρισης και εκμετάλλευσης 14 περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας.
Τα αεροδρόμια χωρίζονται σε δύο ομάδες:
• Την Ομάδα Α, που περιλαμβάνει τα αεροδρόμια Θεσσαλονίκης, Κέρκυρας, Χανίων, Κεφαλονιάς, Ζακύνθου, Ακτίου, Καβάλας και
• Την Ομάδα Β που περιλαμβάνει τα αεροδρόμια Ρόδου, Κω, Σάμου, Μυτιλήνης, Μυκόνου, Σαντορίνης και Σκιάθου, που έχουν ομαδοποιηθεί.
Δεσμευτικές προσφορές κατέθεσαν τρία επενδυτικά σχήματα, που αποτελούν κοινοπραξίες ξένων με ελληνικές εταιρείες και συγκεκριμένα: Casa (Corporation America S.A.) – METKA Α.Ε., Fraport AG- Slentel Ltd, Vinci Airports S.A.S. – Αktor Παραχωρήσεις Α.Ε.
Θα ακολουθήσει το στάδιο του ελέγχου εγκυρότητας των τεχνικών προσφορών και της πληρότητας των δικαιολογητικών. Μετά τη σχετική εισήγηση των συμβούλων του έργου, το διοικητικό συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ σε προσεχή συνεδρίασή του θα εγκρίνει τα επενδυτικά σχήματα που προκρίνονται στο επόμενο στάδιο, ήτοι την αποσφράγιση οικονομικών προσφορών.
Το ταμείο επισημαίνει πως δεν πωλούνται τα αεροδρόμια, αλλά παραχωρείται η λειτουργία τους για 40 χρόνια μέσα από ένα αυστηρό πλαίσιο ελέγχου από την πολιτεία, ενώ έχουν διαμορφωθεί ευνοϊκοί όροι αναφορικά με τις χρεώσεις των περιφερειακών αεροδρομίων (έως 14,5 ευρώ ανά αναχωρούντα επιβάτη πριν από την ολοκλήρωση των επενδύσεων και έως 20 ευρώ μετά).
Παράλληλα, μέσα από τη σύμβαση οι επενδυτές δεσμεύονται να υλοποιήσουν επενδύσεις 200 – 250 εκατ. ευρώ τα πρώτα 4 χρόνια, επενδύσεις ιδιαίτερα απαραίτητες καθώς η ολοένα και αυξανόμενη κίνηση των αεροδρομίων της χώρας σε συνδυασμό με τις προβλέψεις για περαιτέρω άνοδο του τουρισμού απαιτούν τον εκσυγχρονισμό τους, ώστε τα περιφερειακά αεροδρόμια να είναι μελλοντικά σε θέση να προσελκύσουν περισσότερους πελάτες και κατ’ επέκταση να υποδέχονται περισσότερους τουρίστες.

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΕΙΣ
Κοινή πρωτοβουλία ανέλαβαν, θεσμικοί φορείς, συλλογικότητες και προσωπικότητες ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας, πρωτοβουλία στην οποία μετέχουν, μεταξύ άλλων, ο περιφερειάρχης Ιονίων Νήσων Θόδωρος Γαλιατσάτος, πολλοί δήμοι από την Κρήτη και τα Ιόνια Νησιά, καθώς και αντιπεριφερειάρχες από τα Ιόνια, δημοτικοί σύμβουλοι από την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη, Εργατικά Κέντρα, τμήματα του ΤΕΕ, Οικονομικά Επιμελητήρια, ΚΤΕΛ και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Η «Κοινή πρωτοβουλία ενάντια στην ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων» θα δώσει συνέντευξη τη Δευτέρα 13.30 στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ και νωρίτερα θα πραγματοποιήσει διαμαρτυρία έξω από το κτίριο όπου στεγάζεται το ΤΑΙΠΕΔ (Κολοκοτρώνη 1 και Σταδίου).

δημοσιεύτηκε στη «Μακεδονία της Κυριακής» 19/10/2014