Τρία χρόνια μετά το κούρεμα των αποταμιεύσεών τους, που για τους περισσότερους ήταν και «ψαλίδισμα» της ζωής τους, οι 15.000 μικροομολογιούχοι και οι οικογένειές τους νιώθουν ότι μπορούν πια να ελπίζουν ότι θα δικαιωθούν, έστω και εκ των υστέρων, έστω και μερικώς.
Με την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους (PSI) τον Μάρτιο του 2012, συνολικά 15.000 μικροομολογιούχοι είδαν τις αποταμιεύσεις τους να χάνονται. Αν και δεν ήταν μεγαλοεπενδυτές αλλά αποταμιευτές, οι ιδιώτες κάτοχοι των ομολόγων δεν έτυχαν διαφορετικής μεγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την ακύρωση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων, ωστόσο το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή τους. Στο μεταξύ εκκρεμούν εκατοντάδες αγωγές στα ελληνικά δικαστήρια ομολογιούχων, που στρέφονται κατά των ελληνικών τραπεζών. «Υπήρχαν περιπτώσεις αποφοίτων δημοτικού σχολείου που πείστηκαν να τοποθετήσουν τις οικονομίες τους σε ομόλογα, άλλοι που η τράπεζα τους πούλησταχείρισης, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις που άκουσαν τότε.
Οι ομολογιούχοι προσέφυε ομόλογα το 2011 όταν ήδη χαρακτηριζόταν ‘σκουπίδια’ οι τίτλοι του ελληνικού δημοσίου» εξηγεί ο Δημήτρης Αλεξόπουλος, αντιπρόεδρος του συλλόγου φυσικών προσώπων, ομολογιούχων ελληνικού δημοσίου. Στο μεταξύ, αποταμιευτές στην Αυστρία και τη Γερμανία που αγόρασαν ελληνικά ομόλογα από τράπεζες των χωρών τους δικαιώθηκαν στις αντίστοιχες αγωγές τους. Το επόμενο επεισόδιο του δράματος για τους έλληνες ομολογιούχους θα παιχτεί στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που έκρινε προκαταρκτικά παραδεκτή την προσφυγή και καλεί την ελληνική κυβέρνηση να στείλει τις παρατηρήσεις της επί της υποθέσεως το αργότερο μέχρι τις 7 Μαΐου 2015 ή και να υποβάλει πρόταση φιλικού διακανονισμού.
ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΡΥΘΜΙΣΗΣ
Ούτως ή άλλως, την περασμένη Τρίτη, κατά τη συζήτηση, η αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη ανακοίνωσε ότι θα υπάρξουν παρεμβάσεις για την αποκατάσταση των 15.000 μικροομολογιούχων, οι οποίοι υπέστησαν απώλειες από το «κούρεμα». Το προηγούμενο διάστημα όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν καταθέσει τροπολογίες για τη ρύθμιση του θέματος των μικροοομολογιούχων. Το σχέδιο τροπολογίας που είχε καταθέσει ο ΣΥΡΙΖΑ αναμένεται να αποτελέσει τη βάση για τη νομοθετική ρύθμιση που θα παρουσιάσει ως κυβέρνηση πλέον. Το σχέδιο αυτό προέβλεπε μεταξύ άλλων ότι το ελληνικό δημόσιο θα εκδώσει νέα ομόλογα ειδικού σκοπού για την αποζημίωση της αξίας των ελληνικών κρατικών ομολόγων, που διακρατούσαν φυσικά πρόσωπα έως τις 10 Μαΐου 2010, δηλαδή για την απώλεια του 53% της ονομαστικής αξίας των ομολόγων
Α) Για ζημία (ή το μέρος ζημίας) έως 100.000 ευρώ εκδίδονται ομόλογα ίσης αξίας με τη ζημία. Η διάρκεια των ομολόγων αυτής της κατηγορίας ορίζεται ως ακολούθως:
– Για ποσό έως 25.000 ευρώ εκδίδονται ομόλογα διάρκειας 3 ετών.
– Για ποσό από 25.000 ευρώ – 50.000 ευρώ εκδίδονται ομόλογα διάρκειας 5 ετών.
– Για ποσό 50.000 ευρώ – 75.000 ευρώ, εκδίδονται ομόλογα διάρκειας 7 ετών
– Για ποσό 75.000 ευρώ – 100.000 ευρώ, εκδίδονται ομόλογα διάρκειας 10 ετών.
Β) Για τα ποσά της ζημίας άνω των 100.000 ευρώ, εκδίδονται ομόλογα 10ετούς διάρκειας, η αξία των οποίων διαμορφώνεται ως εξής:
– Για ποσό από 100.000 ευρώ – 200.000 ευρώ, εκδίδονται ομόλογα αξίας ίσης με το 50% της ζημίας.
– Για ποσό από 200.000 ευρώ – 300.000 ευρώ εκδίδονται ομόλογα αξίας ίσης με το 25% της ζημίας.
– Για ποσό από 300.000 ευρώ – 400.000 ευρώ εκδίδονται ομόλογα αξίας ίσης με το 12,5% της ζημίας.
– Για ποσό από 400.000 ευρώ και άνω εκδίδονται ομόλογα αξίας ίσης με το 6% της ζημίας.
ΔΙΚΑΙΩΣΗ
Οι ομολογιούχοι αισθάνονται εξαπατημένοι από τις προηγούμενες κυβερνήσεις που εφάρμοσαν το PSI χωρίς καμία ειδική πρόβλεψη για αυτούς έστω και εκ των υστέρων. Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να μην αποκαθιστά τη ζημιά που έγινε, αλλά καλύπτει το 85% των περιπτώσεων, τονίζει ο εκπρόσωπος του συλλόγου στη Θεσσαλονίκη Γιάννης Τσολιάς. «Είναι μια δικαίωση» λέει με ικανοποίηση, επισημαίνοντας ότι για τους ομολογιούχους είναι πολύ σημαντική η αξιοπιστία που έδειξε το κυβερνών κόμμα, μην ξεχνώντας τις προεκλογικές του υποσχέσεις.
«Είχα κάποιες οικονομίες και αντί να αναπτύξω τη δουλειά μου είπα να τα τοποθετήσω κάπου σίγουρα, μέχρι να περάσει η κρίση» λέει ο Νίκος Τσιγκούρας, έμπορος στο νομό Μαγνησίας. Η κρίση μπορεί ακόμα να μην πέρασε, αλλά ο ίδιος έχασε το 53% των αποταμιεύσεών του. Στις 20 Αυγούστου του 2015 θα έληγαν τα ομόλογα του, αν δεν είχε μεσολαβήσει το PSI. «Θα περιμένω μέχρι τότε να βρεθεί μια λύση, αλλιώς δεν ξέρω κι εγώ τι θα κάνω» λέει με οργή. «Πιο πολύ κι από τα χρήματα που χάσαμε, χάσαμε τη ζωή μας, αρρωστήσαμε» λέει ο Δημήτρης Κούτουλας, αγρότης από τον Λαγκαδά. Η υπόσχεση της αναπληρώτριας υπουργού Οικονομικών από το βήμα της Βουλής τού δίνει κάποια αισιοδοξία. «Από το καθόλου είναι μια λύση. Οι άλλοι μας κορόιδευαν» λέει.
ΣΤΑ 100.000 ΕΥΡΩ ΧΑΘΗΚΑΝ 75.000
Αν ένας ομολογιούχος είχε αγοράσει ομόλογα αξίας 100.000 ευρώ, με το PSI έχασε διά μιας τις 53.000 ευρώ -σε αυτά τα ποσά αφορά η πρόταση μερικής αποκατάστασης που περιλαμβάνονται στο σχέδιο τροπολογίας του ΣΥΡΙΖΑ. Από τις 47.000 ευρώ που απέμειναν οι 15.000 ευρώ είναι σε αμοιβαία κεφάλαια του EFSF και μπορούν να ρευστοποιηθούν από το 2015 έως το 2017. Το υπόλοιπο (32.000 ευρώ) είναι σε νέα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, που αν ρευστοποιούνταν σήμερα δεν θα απέφεραν ούτε τα μισά της ονομαστικής αξίας. Με το υφιστάμενο καθεστώς οι ομολογιούχοι θα πρέπει να περιμένουν να ρευστοποιήσουν τα ομόλογα με τη λήξη τους, δηλαδή κάθε χρόνο, από το 2023 έως το 2042. «Ένας τυχερός του κουρέματος» υπογράφει ο κ. Aπόστολος Τσάκωνας, σε σχόλιό του στην ιστοσελίδα της «Μακεδονίας» http://www.makthes.gr, κάνοντας πικρό χιούμορ. «Είμαι ένας τυχερός, έστω και με το κούρεμα των πενιχρών αποταμιεύσεών μου, διότι το 2042, που θα λάβω το κουρεμένο κεφάλαιό μου των 50.000, δηλαδή 15.000, θα είμαι ακριβώς 110 ετών, δεδομένου ότι γεννήθηκα 31 Οκτωβρίου 1932 και έτσι θα τα λάβω(;) ξαπλωμένος με ό,τι αυτό συνεπάγεται».
Σοφία Χριστοφορίδου
Δημοσιεύτηκε στη «Μακεδονία της Κυριακής» 15/2/2015