Λίγες ώρες πριν το δημοψήφισμα θα διακινδυνεύσω μια πρόβλεψη για τα πιθανά σενάρια της επόμενης μέρας.

01. Το “ναι” επικρατεί με μεγάλη διαφορά, πχ 70%-30% (κατ’εμέ είναι το λιγότερο πιθανό από όλα)

Διαπραγμάτευση: ο πρωθυπουργός θα δηλώσει ότι σέβεται τη λαϊκή ετυμηγορία και θα πάει να κλείσει άρον άρον μια συμφωνία που θα μοιάζει αρκετά με τη συμφωνία που πρότειναν οι ευρωπαίοι και έβαλε την τζίφρα του ο Τσίπρας και που να μπορεί να περάσει και απο τα κοινοβούλια των άλλω χωρών. Θα υπάρχει μια απλή αναφορά στο χρέος, ότι θα εξεταστεί από Οκτώβριο.

Τράπεζες: Από τη στιγμή που θα υπάρχει συμφωνία (μπορεί εντός 48 ωρών, μπορεί και τέλος της εβδομάδας), η ΕΚΤ θα δώσει ρευστότητα μέσω ELA, καθώς στο μεταξύ τα ΑΤΜ θα έχουν ξεμείνει απο χαρτί. Οι τράπεζες δεν θα ανοίξουν αμέσως, γιατί τότε ο ELA θα γινόταν καπνός σε μια μερα. Οι κεφαλαιακοί περιορισμοί θα διατηρηθούν επι μακρόν. Θα χρειαστεί ανακεφαλαιοποίηση, όπου θα “τσοντάρουν” και οι καταθέτες, με κούρεμα μέρους των χρημάτων τους και την “παρηγορία” ότι το υπόλοιπο παραμένει σε ευρώ.

Πολιτικές εξελίξεις: Σε πολιτικό επίπεδο, η συμφωνία θα περάσει από τη Βουλή με ψήφους της αντιπολίτευσης και μέρους των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ και από εκεί και πέρα δρομολογούνται εξελίξεις βάσει του Συντάγματος (ψήφος εμπιστοσύνης, εκλογές). Ο Τσίπρας θεωρεί ότι μένει στην ιστορία ως ο πρωθυπουργός που δεν υποτάχθηκε στα μνημόνια και ελπίζει να επανέλθει δικαιωμένος, εφόσον τα πράγματα παν απο το κακό στο χειρότερο.

02. Το “ναι” επικρατεί με βραχεία κεφαλή. 55%-45% (σε μικρότερη διαφορά πιθανόν να υπάρξει αμφισβήτηση του αποτελέσματος).

Διαπραγμάτευση: Ο Τσίπρας θα πει ότι σέβεται τη λαϊκή ετυμηγορία, που όμως έστειλε μήνυμα διπλής ανάγνωσης και ότι και η Ευρώπη πρέπει να σεβαστεί και το 47% των Ελλήνων που λέει “όχι”. Παζαρεύει μια καλύτερη συμφωνία. Πετυχαίνει βελτιώσεις που μπορεί να πουλήσει επικοινωνιακά και μια αναφορά για το χρέος ότι θα εξεταστεί από Οκτώβριο. Οι διαπραγματεύσεις μπορεί να διαρκέσουν μια εβδομάδα. Ακόμα υπάρχει χρόνος, καθώς το ΔΝΤ μπορεί να τρενάρει μέχρι τέλος Ιουλίου την επίσημη χρεοκοπία.

Τράπεζες Η πίεση στη ρευστότητα των τραπεζών επιτείνεται. Το όριο αναλήψεων μειώνεται. Η πίεση για μια συμφωνία όπως-όπως θα ενταθεί. Για τις καταθέσεις βλ. ό,τι ανέφερα στο 01.

Πολιτικές εξελίξεις: Ο Τσίπρας μπορεί να ελπίζει σε διάσωση. “Παλέψαμε καλύτερους, όρους, σεβαστήκαμε την ετιμυγορία του λαού, πετύχαμε συμφωνια για το χρέος”. Η συμφωνία περνά από τη βουλή με ψήφους της αντιπολίτευσης, σχηματίζεται νέα κυβέρνηση “εθνικής ενότητας” με κορμό το ΣΥΡΙΖΑ που έχει νωπη λαϊκή εντολή (του Ιανουαρίου). Εναλλακτικά, βλ. όσα ανέφερα στο 01.

03. Το “όχι” επικρατεί με βραχεία κεφαλή 55%-45% (σε μικρότερη διαφορά πιθανόν να υπάρξει αμφισβήτηση του αποτελέσματος).

Διαπραγμάτευση: Ο Τσίπρας θα πει ότι σέβεται τη λαϊκή ετυμηγορία,  κι ότι έχει ισχυρή εντολή να διαπραγματευτεί για μια καλύτερη συμφωνία και για το 55% που απέρριψε αυτήν που υπήρχε στο τραπέζι (αλλά και να αγωνιστεί για το υπόλοιπο 47%). Οι διαπραγματεύσεις διαρκούν περισσότερο. Όσο διαρκεί η διαπραγμάτευση η ΕΚΤ ούτε δίνει ρευστό ούτε βγάζει τη μπρίζα. Η πίεση εντίνεται. Πιθανώς να ζητηθεί μια κάποιου είδους “ανθρωπιστική βοήθεια” υπό την πίεση και της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης. Τα ενδεχόμενα είναι δύο α) Κλείνει μια συμφωνία επώδυνη, στην οποία έχουμε συρθεί, γιατί ο χρόνος μετράει εις βάρος μας β)Είναι πιθανό ένα ηρωικό όχι με καταγγελία των ευρωπαίων που δεν σέβονται την ετυμηγορία του λαού. Συμφωνία εξακολουθεί να μην υπάρχει, η ΕΚΤ χωρίς δεν μπορεί να εκταμιεύσει ευρώ. Πλησιάζει η 30η Ιουλίου. Από τη μια καταγγέλουμε την Ε.Ε. απο την άλλη κάνουμε έκκληση για βοήθεια και κινητοποιούμε την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη να μας λυπηθούν. Μας λυπούνται. Στο μεταξύ χρειοκοπούμε οριστικά έναντι του ΔΝΤ κάτι που δίνει σήμα και στο ευρωπαϊκό ΔΝΤ (EFSF) να πράξει κάτι ανάλογο. Τα ποσά των δανείων γίνονται άμεσα απαιτητα. Το χρέος εκτοξεύεται σε άλλο γαλαξία. Γίνεται διεθνής διάσκεψη για το χρέος. Το κουρεύουν και αποχωρούμε από τη ζώνη του ευρώ.

Τράπεζες: Όσο διαρκούν οι διαπραγματεύσεις είναι πιθανό να αποστραγγιστεί και το τελευταίο ευρώ από την ΤτΕ για να δοθούν κάποια ευρώ σε συνταξιούχους/μισθωτούς δημοσίου. Προφανώς ένα μικρό μέρος του ποσού. Αν παραταθεί αυτή η κατάσταση και ελλείψει χαρτονομισμάτων ευρώ, για το υπόλοιπο εκδίδονται υποσχετικές. Στην περίπτωση συμφωνίας ισχύει πάνω κάτω ό,τι ανέφερα στο 01. Αν πάμε στο “οχι” οι τράπεζες δεν ξανανοίγουν. Βαράν κανόνι, γίνεται εκκαθάριση, εθνικοποιούνται και οι καταθέσεις μετατρέπονται σε εθνικό νόμισμα. Τα δάνεια (που ως περιουσιακό στοιχείο των τραπεζών έχουν χρησιμοποιηθεί ως ενέχυρο για την άντληση ρευστότητας) περνάν σε τρίτα χέρια και εξακολουθούν να οφείλονται σε ευρώ, ενώ οι μισθοί θα είναι πλέον στο νέο νόμισμα.

Πολιτικές εξελίξεις: Αν κλειστεί συμφωνία ο Τσίπρας έπαιξε και κέρδισε. Και λαϊκή ετυμηγορία, και όχι στα μνημόνια και δεν ρίχνει τη χώρα στο γκρεμό. Δυσκολεύεται αλλά περνάει την συμφωνία από τη Βουλή. H κυβέρνηση (αν παραμείνει) είναι ασταθής και τα πράγματα θα χειροτερεύουν, όσο καθυστερεί η εξομάλυνση της κατάστασης σε τράπεζες, επιχειρήσεις, μισθοδοσίες. Αν δεν κλειστεί η συμφωνία, έπαιξε και έχασε. Βλ. όσα αναφέρω στο 01.

04. Το “όχι” επικρατεί με μεγάλη διαφορά, πχ 70%-30%. Εδώ τίποτα δεν ειναι βέβαιο και οριστικό.

Διαπραγμάτευση: Ο Τσίπρας πάει θριαμβευτής και με σκληρή γραμμή στις Βρυξέλλες. Οι ευρωπαίοι εμφανίζονται από τη μια να “ακούν” τη δημοκρατική έκφραση του λαού, από την άλλη ότι έχουν να λογοδοτήσουν στο δικό τους λαό. α) Οι ευρωπαίοι παίζουν καθυστερήσεις. Εξαντλείται η οικονομία και η κοινωνία χωρίς ρευστό. Είτε παρακαλάμε για λύση και τελικά μας δίνεται, με δυσμενείς όρους και την παρηγοριά  ότι το παλέψαμε μέχρι τέλους. Είτε εξαγριωνόμαστε κατά των στυγνών και αδίστακτων ευρωπαίων και κάνουμε ηρωϊκή έξοδο. Εναλλακτικα μένουμε ονομαστικά εντός ευρωζώνης, ουσιαστικά χωρίς ευρώ και χρεοκοπημένοι, να σαπίζουμε) β) Ακολουθούν σκληρή γραμμή. Ξεκαθαρίζουν ότι χωρίς συμφωνία δεν έχει ρευστό από την ΕΚΤ. Αποφασίζεται διαζύγιο κοινή συναινέσει με ένα πρόγραμμα χρηματοδότησης για τη μεταβατική περίοδο και έξοφος από το ευρώ. Η Ευρώπη εμφανίζεται τιμωρός όχι μόνο στο εσωτερικό αλλά και στο εξωτερικό.

Τράπεζες:Οι τράπεζες δεν ξανανοίγουν μέχρι να επιτευχθεί συμφωνία. Αν δεν επιτευχθεί συμφωνία βλ. όσα ανέφερα στο 03. κι ακόμα χειρότερα.

Πολιτικές εξελίξεις: Αν δεν επιτευχθεί συμφωνία, ακόμα και το “οχι” δεν σώζει την κυβέρνηση Τσίπρα, που κάτω απο την πίεση της κοινωνίας που θα βυθίζεται σε οικονομική ασφυξία, θα προκηρύξει εκλογές.

Θεωρώ το πιθανότερο

• ότι θα επικρατήσει το “όχι”

Θεωρώ πολύ πιθανο

• ακόμα και με “ναι” ισως χρειαστεί να κουρευτούν κάποιες από τις καταθέσεις πάνω απο ένα ποσό(στο “όχι” της απόλυτης ρήξης θα εξαερωθούν)

• ότι θα πέσουμε ικέτες ζητώντας επείγουσα βοήθεια για να αντιμετωπίσουμε τις άμεσες ανάγκες
• ότι θα χρησιμοποιήσουμε τη διεθνή κοινή γνώμη για να μας λυπηθούν

Ελπίζω ότι ακόμα και με το «όχι» στο τέλος θα πάρουμε μια λύση (που φοβάμαι ότι δεν θα είναι πολύ διαφορετική από αυτήν που είναι εχουμε στο τραπέζι, με κάποια υπόσχεση για ρύθμιση του χρέους).

Φοβάμαι ότι χάσαμε και θα χάσουμε πολύ περισσότερα για να φτάσουμε στην ίδια ή και χειρότερη συμφωνία

Φοβάμαι ότι και με συμφωνία ειναι πιθανό να είμαστε στα ίδια ή και χειρότερα μετά από μερικούς μήνες ή χρόνια.

Τουλάχιστον εντός ευρωπαϊκού πλαισίου μπορώ να ελπίζω ότι έχουμε κάποιες πιθανότητες να πάμε σε ανάπτυξη, αν αλλάξουμε δομές, κάνουμε μεταρρυθμίσεις, εκμεταλλευτούμε κοινοτικούς πότουςΣτην περίπτωση της ρήξης και εξόδου από το ευρώ δεν είναι ορατή σε μένα η ελπίδα. Μακάρι να μη βλέπω καλά. Μακάρι να διαψευστούν όλα τα κακά σενάρια και οι χοντροκομένες υποθέσεις που έκανα παραπάνω.