Πόσο καλή «γεύση» τής Θεσσαλονίκης παίρνει ο τουρίστας που επισκέπτεται την πόλη μας; Τι βλέπει (ή μάλλον: τι τον «σπρώχνουμε» να δει) και για ποια πράγματα αναχωρεί ανίδεος; Οι «Ε» είχαν απορίες και ερωτήματα: το ρεπορτάζ που ακολουθεί αναζητεί κάποιες πρώτες απαντήσεις…

Κείμενο: Σοφία Χριστοφορίδου. Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Αβραμίδης.
Πρωί Τετάρτης. Οι τουρίστες, συγκεντρωμένοι στον Λευκό Πύργο, περιμένουν το ανοιχτό λεωφορείο για να κάνουν μια βόλτα στην πόλη. Πλανόδιοι τούς περικυκλώνουν, προσπαθώντας να πουλήσουν «τζαμαϊκανά βραχιολάκια».
Η Νταϊάνα Σμιθ και η Τζόουν Μπάσιλντον έχουν μόλις ολοκληρώσει την περιήγηση και φωτογραφίζονται στην παραλία: «Μας έκανε εντύπωση πόσο πυκνοδομημένη είναι η πόλη και πόσο λίγο πράσινο έχει…», υποστηρίζουν, μιλώντας στις «Ε». Λογικό, αφού έρχονται από την κομητεία του Έσεξ, μία από τις περιοχές με τις περισσότερες «πράσινες σημαίες» στην Αγγλία… «Πώς αποφασίσατε να επιλέξετε τη Θεσσαλονίκη;» τις ρωτάμε και απαντούν χωρίς δεύτερη σκέψη: «Για την ιστορία της!».
Πολλοί τουρίστες, σαν τη Νταϊάνα και τη Τζόουν, δεν έρχονται με οργανωμένα γκρουπ: κινούνται στην πόλη χωρίς ξεναγό, κάνοντας βόλτα με τα πόδια, με την «Πολιτιστική Γραμμή» του ΟΑΣΘ, με τα ανοιχτά λεωφορεία και το τρενάκι ή με τον «Κωσταντή», το καράβι που κάνει το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη-Περαία-Μπαχτσέ. Οι «Ε» τους ακολούθησαν και συνέλεξαν εντυπώσεις…

«HOP ON – HOP OFF»
«Δουλεύουμε πολύ με Τούρκους και Ισραηλινούς, αλλά και με Βαλκάνιους, Ρώσους, Αμερικανούς, Γερμανούς και Άγγλους» εξηγεί στις «Ε» η Έλενα Τζόρτζεβις, ενώ ταυτόχρονα κόβει εισιτήρια για το ανοιχτό τουριστικό λεωφορείο. Η βόλτα κοστίζει 6 ευρώ για μία ώρα και 9 ευρώ για όλους όσοι θέλουν να σταματούν για περιήγηση και να συνεχίζουν με το επόμενο δρομολόγιο.
Τα γνωστά και ως «hop on – hop off» λεωφορεία, που κυκλοφορούν κατά δεκάδες σε όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις που συγκεντρώνουν τουρισμό, εμφανίστηκαν στη Θεσσαλονίκη πριν από τρία χρόνια, όταν ξεκίνησε το τουριστικό «άνοιγμα» της πόλης. Έκτοτε, «κάθε χρόνο πάμε και καλύτερα -κάθε μέρα έχουμε 16-17 δρομολόγια!» εξηγεί η υπάλληλος του πρακτορείου.
Στο λεωφορείο συναντάμε τον Τεουφίκ Μασίρ και τη σύζυγό του, Αμπίρ, που ήρθαν από τη Γαλλία για ένα συνέδριο πληροφορικής (και βρήκαν την ευκαιρία να πάρουν μια γεύση από την πόλη), και τον Χένρικ Σέεν με τη σύζυγό του Νόρα, από την Ολλανδία (που επέλεξαν τη Θεσσαλονίκη επειδή, πολύ απλά, βρήκαν φθηνό εισιτήριο με μια χαμηλού κόστους αεροπορική εταιρεία…).
Το λεωφορείο ξεκινά και οι συνεπιβάτες μας φορούν τα ακουστικά, για να ακούσουν την ξενάγηση στη γλώσσα τους: θα ακούσουν επιγραμματικά κάποιες πληροφορίες για τη ΔΕΘ, τον πύργο του ΟΤΕ και το γαλεριανό ανάκτορο, λίγο αργότερα κάποιες αναφορές για την Αγία Σοφία, τις σκεπαστές αγορές Καπάνι και Μοδιάνο, για τη δολοφονία του Λαμπράκη και τον Ελευθέριο Βενιζέλο… Δεν θα μάθουν ποτέ –τουλάχιστον, όχι σ’ αυτήν τη βόλτα– για τα αρχαία που κρύβονται πίσω από τις λαμαρίνες στην περιοχή τής Βενιζέλου. Δεν θα πληροφορηθούν ότι στη Θεσσαλονίκη μεγάλωσε ο Κεμάλ Ατατούρκ, ακόμη κι όταν περνάμε μπροστά από το τουρκικό προξενείο. Δεν θα μάθουν τίποτα για την ύπαρξη της ακμάζουσας εβραϊκής κοινότητας και για το Ολοκαύτωμα. Ούτε η πλατεία Ελευθερίας θα αναφερθεί πουθενά ούτε ο Φραγκομαχαλάς… Θα ακούσουν δεκάδες πληροφορίες για ρωμαίους και βυζαντινούς αυτοκράτορες, για Αλαμανούς, Νορμανδούς και Οθωμανούς, όχι όμως και για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου και τη γαστρονομία της Θεσσαλονίκης.
Eυτυχώς, το λεωφορείο είναι υπερυψωμένο κι έτσι δεν φαίνονται όλες οι άσχημες λεπτομέρειες που βλέπουμε πεζή –σκουπίδια, αφίσες κοκ. Όμως τα διπλό- και τριπλοπαρκαρισμένα δεν κάνουν εύκολη τη διέλευση του λεωφορείου απ’ όλα τα σημεία… Όσο για την ηχογραφημένη ξενάγηση; Αυτή καλύπτεται άλλοτε από τον ήχο του κομπρεσέρ κι άλλοτε από τις κόρνες των αυτοκινήτων που μας ακολουθούν…

Ο ΠΟΛΩΝΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ
Μετά από 70 λεπτά επιστρέφουμε στον Λευκό Πύργο. Μόλις έχει καταφτάσει ένα τουριστικό λεωφορείο με 17χρονους μαθητές από την Πολωνία, που κάνουν τον γύρο της Ελλάδας με λεωφορείο: Ναύπλιο, Επίδαυρος, Μυκήνες, Βεργίνα, Θεσσαλονίκη.
«Η πόλη άρεσε πολύ στα παιδιά» μάς λέει (σε άπταιστα Ελληνικά) ο ξεναγός τους, Βίκτορ Ουρμπάοβιτς. «Είναι μια οικονομική λύση για αρκετούς Πολωνούς. Έρχονται με πτήσεις τσάρτερ και επισκέπτονται τη Χαλκιδική ή την Πιερία» εξηγεί η ξεναγός Ιλόνα Στεφανή, που δουλεύει με γκρουπ από τη συγκεκριμένη χώρα: «Τους αρέσει η πόλη και ειδικά το θαλάσσιο μέτωπο, η αγορά και, φυσικά, το φαγητό. Όμως, βρίσκουν τραγική την κίνηση, διαπιστώνουν έλλειψη καθαριότητας και δημόσιων χώρων υγιεινής…».
Λίγο αργότερα θα συναντήσουμε ακόμη ένα ζευγάρι Πολωνών, τον Ντάνεκ και τη Μαργαρίτα Κάσια, που ήρθαν με πτήση χαμηλού κόστους από τη Βαρσοβία και επέλεξαν η πρώτη τους βόλτα στην πόλη να είναι στη θάλασσα.

ΒΟΛΤΑ ΜΕ ΤΟΝ «ΚΩΝΣΤΑΝΤΗ»
Μερικοί από τους πιο «ψαγμένους» θα χρειαστεί να παίξουν το «κυνήγι του χαμένου θησαυρού», για να ανακαλύψουν ότι μπορούν να κάνουν και θαλάσσιες βόλτες… Έξω από το λιμάνι είναι αναρτημένη μια πινακίδα: «Δρομολόγια για Περαία». Μετά από μια περιπλάνηση στους χώρους της πρώτης προβλήτας, αν είναι τυχεροί, θα ανακαλύψουν ότι το πλοίο αναχωρεί από ένα σημείο πίσω από την Αποθήκη Δ’.
Βέβαια, ο «Κωνσταντής» ήρθε για να εξυπηρετήσει πρωτίστως τη θαλάσσια συγκοινωνία μεταξύ Θεσσαλονίκης, Περαίας και Νέων Επιβατών. Και μπορεί να μην προσφέρει ηχογραφημένες ξεναγήσεις, η θέα όμως από το κατάστρωμα είναι τόσο μαγική που από μόνη της αρκεί για τους τουρίστες, που χαλαρώνουν στις καρέκλες σκηνοθέτη, ακούγοντας Νίνα Σιμόν και Ρέι Τσαρλς…
Μετά από 50 λεπτά ο «Κωνσταντής» φτάνει στον Μπαχτσέ: οι τουρίστες μαζεύουν τις τσάντες θαλάσσης και ετοιμάζονται για ηλιοθεραπεία στην πιο κοντινή παραλία της Θεσσαλονίκης…