Χιλιάδες εργαζόμενοι έχασαν ή πρόκειται να χάσουν τη δουλειά τους λόγω των κεφαλαιακών ελέγχων, αυξάνοντας το ποσοστό ανεργίας κατά 4% μέχρι το τέλος της χρονιάς, σύμφωνα με την εκτίμηση του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης (ΕΚΘ), που υπολογίζει ότι η ανεργία στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης αναμένεται να ξεπεράσει το 38%.

Της Σοφίας Χριστοφορίδου

Αν η πρόβλεψη του ΕΚΘ επαληθευτεί, η αύξηση της ανεργίας κατά 4% θα ισοδυναμούσε με περίπου 300.000 νέους ανέργους, δεδομένου ότι η μεταβολή της ανεργίας κατά 1,3% αντιστοιχούσε σε 98.820 άτοµα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για το Μάιο. Επειδή η ανεργία είναι ένα σύνθετο πρόβλημα, το ΕΚΘ συνεκτιμά μαζί με τα επίσημα στοιχεία και εμπειρικά συμπεράσματα. Παγίως το Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης προσέθετε ένα 4% στα επίσημα ποσοστά ανεργίας, υπολογίζοντας και όσους για την Ελληνική Στατιστική Αρχή δεν θεωρούνται άνεργοι, αλλά πρακτικά λαμβάνουν μισθό στα όρια του επιδόματος ανεργίας ή και χαμηλότερα -όπως είναι όσοι κάνουν ένα ή δύο μεροκάματα την εβδομάδα. Φέτος το ΕΚΘ προσθέτει άλλο ένα 4% εξαιτίας των προβλημάτων από τα capital controls.

“Τα προβλήματα είναι τεράστια και δεν φάνηκαν τόσο εντός Ιουλίου. Στην αρχή δόθηκαν στους εργαζόμενους οι κανονικές άδειες. Μετά ακολούθησαν αναγκαστικές άδειες και διαθεσιμότητες και τελευταία προστέθηκαν και απολύσεις”, ανέφερε ο πρόεδρος του ΕΚΘ Παναγιώτης Τσαραμπουλίδης, εκτιμώντας ότι η επίδραση των capital controls στην απασχόληση θα φανεί με το κλείσιμο της χρονιάς και υπολογίζοντας ότι στη Θεσσαλονίκη η ανεργία θα ξεπεράσει το 38%. “Από χρόνο σε χρόνο η κατάσταση χειροτερεύει. Άλλοτε στην κορύφωση της τουριστικής περιόδου είχαμε μείωση της ανεργίας 2% και το φετινό Ιούλιο αύξηση 1,75%”.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα οποία επικαλέστηκε ο κ. Τσαραμπουλίδης, η ανεργία στο α’ τρίμηνο του 2015 στην Κεντρική Μακεδονία ήταν 27,4%, στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη 24,8% και στη Δυτική Μακεδονία 29% (το Μάιο είχε μειωθεί στο 24,8% για την αποκεντρωμένη διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης και στο 26,7% για την αποκεντρωμένη διοίκηση Δ. Μακεδονίας-Ηπείρου). Ωστόσο σύμφωνα με τους προέδρους των Εργατικών Κέντρων της Β. Ελλάδας οι αριθμοί δεν αποτυπώνουν τη ζοφερή πραγματικότητα.

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗ Β. ΕΛΛΑΔΑ

Δράμα: “Στην Πετρούσα, ένα χωριό της Δράμας, από τους 1.300 κατοίκους μετανάστευσαν πρόσφατα 125 άτομα, όλοι τους νέοι. Παλιά τις πρωινές ώρες τα λεωφορεία πηγαινοέρχονταν μεταφέροντας τους εργάτες στα εργοστάσια, σήμερα, μέχρι τις 9 το πρωί, δεν κουνιέται φύλλο. Οι άνθρωποι με σκυμμένα κεφάλια αναζητούν πού θα μεταναστεύσουν στο εξωτερικό”. Η παραπάνω περιγραφή του προέδρου του Εργατικού Κέντρου Γιώργου Σαβρίδη είναι ακόμη πιο εύγλωττη από τα επίσημα στοιχεία για την ανεργία, που ήταν στο 35,3% στο τέλος του 2014. “Για εμάς η ανεργία ξεπερνά το 50%. Στις κατασκευές κοντεύει το 90%. Η μαύρη εργασία οργιάζει. Σε έλεγχους που κάναμε με την επιθεώρηση εργασίας οι 15 στις 15 επιχειρήσεις απασχολούσαν ανασφάλιστο προσωπικό”.

Φλώρινα: “Μόνον όσοι υπήρξαν άνεργοι μπορούν να καταλάβουν τα επακόλουθα της ανεργίας: φόβος, ντροπή, κατάθλιψη. Με την πάροδο του χρόνου παγιώνεται το ποσοστό των μακροχρόνια ανέργων, πληθαίνουν νοικοκυριά χωρίς κανέναν εργαζόμενο”, είπε ο Κώστας Σιάκος, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Φλώρινας, όπου η ανεργία είναι στο 35% στο σύνολο του εργατικού δυναμικού και 75% στους νέους. Σε μία πόλη 15.000 κατοίκων έκλεισαν 1.500 μικρές επιχειρήσεις σύμφωνα με στοιχεία του οικείου Επιμελητηρίου, ενώ οι οικοδόμοι “έχουν τέσσερα χρόνια να πιάσουν σφυρί”.

Καστοριά: “Η ανεργία τραβά την ανηφόρα. Το 50% έχει ξεπεραστεί εδώ και πολύ καιρό”, ανέφερε ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Γιώργος Μαλεάς. Ο άλλοτε ακμαίος κλάδος της γούνας υπέστη πλήγμα εξαιτίας των πολιτικών εξελίξεων σε Ουκρανία και Ρωσία και “κοντεύει να καταρρεύσει”.

Κοζάνη: Από τον Ιανουάριο έχουν κλείσει 278 μικρές επιχειρήσεις, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΕΔ στο α’ τρίμηνο του 2015 υπήρχαν 18.000 εγγεγραμμένοι άνεργοι σε ενεργό εργατικό δυναμικό 50.000, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Άρη Κουρκούτα. “Στο επίσημο 35% δεν υπολογίζονται όσοι δουλεύουν μία-δύο ημέρες την εβδομάδα. Οικοδομή έχει να στηθεί εδώ και πέντε χρόνια. Οι επιχειρήσεις κλείνουν η μία μετά την άλλη, η αποβιομηχάνιση συνεχίζεται, τα νοσοκομεία υπολειτουργούν λόγω έλλειψης προσωπικού και η μαύρη εργασία ανθεί”.

Γιαννιτσά: Τον Ιούλιο, τον καλύτερο μήνα της χρονιάς για την περιοχή (κορυφώνεται η συσκευασία και τυποποίηση φρούτων), από τους 13.000 του εργατικού δυναμικού της περιοχής οι 5.761 ήταν άνεργοι, σύμφωνα με την πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Θεανώ Ζουρνατζίδου, η οποία αναμένει ότι το 45% θα ξεπεράσει το 55% τους επόμενους μήνες. “Κάθε χρόνο μαζευόμαστε και κλαίμε τη μοίρα μας. Ο μόνος δρόμος είναι του αγώνα”, πρόσθεσε η ίδια.

Βέροια: “Κάποτε ο νομός Ημαθίας ήταν ο τέταρτος πιο πλούσιος της Ελλάδας, σήμερα είναι έβδομος από το τέλος. Στη Βέροια από 3.000 άτομα που δούλευαν στο φασόν σήμερα εργάζονται μόλις 150. Η κλωστοϋφαντουργία έχει τελειώσει”, ανέφερε ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Παύλος Θραγκόλας. Το τελειωτικό χτύπημα ήρθε με το εμπάργκο της Ρωσίας στην Ε.Ε., που πάγωσε τις εξαγωγές ροδάκινου, από τις οποίες εξαρτάται η οικονομία του νομού. Στα διαλογητήρια και συσκευαστήρια χιλιάδες θέσεις εργασίας φέτος… απλώς δεν υπάρχουν, ενώ η μείωση κατά 30% στην παραγωγή συμπύρηνου ροδάκινου περιόρισε τις προσλήψεις και στα κονσερβοποιεία. Πλέον το επίσημο ποσοστό ανεργίας είναι στο 27%, ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Εργατικού Κέντρου ξεπερνά το 35%. “Δεν υπάρχει φως στο τούνελ”.

Κατερίνη: Σύμφωνα με την πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Δέσποινα Κωνσταντίνου ένας στους δύο οικονομικά ενεργούς είναι σήμερα άνεργος. “Η πραγματικότητα είναι θλιβερή και επώδυνη. Δεν υπάρχει περίπτωση να βρεις οικογένεια χωρίς άνεργο. Πολλοί εργάζονται σε 5μηνα, που τελειώνουν. Η αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία είναι πλέον καθεστώς”, είπε. “Πιστέψαμε ότι η αλλαγή κυβέρνησης θα έφερνε αλλαγή πολιτικών για τον κόσμο εργασίας”, σχολίασε, προσθέτοντας ότι η πολιτική του τρίτου μνημονίου δεν είναι πρακτικά εφαρμόσιμη και ενισχύει την ύφεση και την κοινωνική ανισότητα.

Έδεσσα: “Κάποτε η περιοχή ήταν μία από τις πιο πλούσιες, σήμερα έγινε τόπος ξεκούρασης για την τρίτη ηλικία. Όσες βιοτεχνίες υπήρχαν έχουν κλείσει. Στο α’ εξάμηνο του 2015 εκδόθηκαν μόλις οκτώ οικοδομικές άδειες και αυτές ήταν για επισκευαστικές εργασίες”, είπε ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Μιχάλης Ζούγκος. Στην Έδεσσα η επίσημη ανεργία είναι πάνω από το 28%.

Σέρρες: “Με το άνοιγμα των συνόρων όλες οι επιχειρήσεις μετακόμισαν στη Βουλγαρία”, είπε ο Άλκης Απιδόπουλος, κάνοντας λόγο για αποδόμηση του παραγωγικού ιστού του νομού και ποσοστά ανεργίας σταθερά μεταξύ 42% και 45% σύμφωνα με έρευνα του Εργατικού Κέντρου . Ήταν ο μόνος πρόεδρος Εργατικού Κέντρου που αναγνώρισε ότι “πρέπει να στηριχθεί η επιχειρηματικότητα, γιατί χωρίς επιχειρήσεις δεν υπάρχει εργαζόμενος και το δημόσιο δεν παράγει θέσεις εργασίας”.

Χαλκιδική Νέο πλήγμα η διαθεσιμότητα 2.000 από την “Ελληνικός Χρυσός”

Εκτός από τα capital controls και το αρνητικό κλίμα που επηρέασε τον τουριστικό κλάδο η περιοχή της Χαλκιδικής είδε την ανεργία να αυξάνεται εν μία νυκτί κατά 2.000 άτομα, τα οποία τέθηκαν σε διαθεσιμότητα από την “Ελληνικός Χρυσός” μετά την ανάκληση των σχετικών αδειών από την κυβέρνηση. “Έχουμε μία επιχείρηση που δίνει δουλειά δώδεκα μήνες το χρόνο, υπάρχουν χωριά που δεν έχουν ούτε έναν άνεργο και η κυβέρνηση έχει βαλθεί να την κλείσει”, σχολίασε ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Θόδωρος Αδαλής και σημείωσε: “Είμαστε με τους εργαζόμενους, δεν θέλουμε να χαθεί ούτε μία θέση εργασίας, γιατί μία βουλευτίνα θέλει να κλείσει την επιχείρηση”. Από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας του Εργατικού Κέντρου και πρόεδρος ενός εκ των σωματείων στα μεταλλεία της Χαλκιδικής Χρήστος Ζαφειρούδας υπενθύμισε ότι υπάρχουν έντεκα αποφάσεις του ΣτΕ, που δικαιώνουν την επιχείρηση. “Έχουμε το δίκιο με το μέρος μας, δεν ζητάμε χάρες”, είπε. Σύμφωνα με τον ίδιο αυτή τη στιγμή 1.200 εργαζόμενοι είναι σε διαθεσιμότητα, 700 άτομα που εργάζονται για συνεργαζόμενους εργολάβους είναι χωρίς δουλειά. Για ένατη ημέρα 164 μεταλλωρύχοι είναι κλεισμένοι στις υπόγειες στοές και πλέον “κινδυνεύει η ζωή τους, τις επόμενες ημέρες μπορεί να έχουμε άσχημα συμβάντα”, σημείωσε ο κ. Ζαφειρούδας και κάλεσε την πολιτεία και το εργατικό κίνημα “να βοηθήσουν” και την υπηρεσιακή κυβέρνηση “να πάρει μία απόφαση να ανοίξουν ξανά τα μεταλλεία”.

Ως προς τον κλάδο του τουρισμού, ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου επισημαίνει: “Φέτος δεν άρχισε καλά. Τα ξενοδοχεία άρχισαν να γεμίζουν από τον Ιούνιο. Από το Σεπτέμβριο αρχίζει η κατηφόρα. Οι ξενοδόχοι δεν είχαν κρατήσεις και προσπαθούν να βγάλουν το μήνα και να σώσουν τη σεζόν”. Ο ίδιος δεν παρέλειψε να στηλιτεύσει το φαινόμενο οι επιχειρήσεις να απολύουν παλιούς εργαζόμενους και να προσλαμβάνουν νέους που πληρώνονται 400 ευρώ και κατήγγειλε ότι φέτος το ποσοστό κάλυψης των θέσεων εργασίας με μαθητευόμενους από σχολές τουριστικών επαγγελμάτων από τα Βαλκάνια ξεπέρασε το επιτρεπόμενο 17%.

Εργαζόμενοι «Ο σκοπός, όχι το μέσο»

“Οι εργαζόμενοι άκουσαν υποσχέσεις και εισέπραξαν πολιτικές που οδηγούν σε αδιέξοδα. Πριν από μήνες φαινόταν ένα φως για τα θέματα της μετενέργειας και του βασικού μισθού, οι ελπίδες αποδείχθηκαν φρούδες”, σχολίασε ο οργανωτικός γραμματέας της ΓΣΕΕ Βαγγέλης Μουτάφης. Κατά τον ίδιο η ανεργία δεν καταπολεμάται με μείωση μισθών. “Αν δεν αλλάξει το μείγμα πολιτικής, δεν υπάρχει ελπίδα για τη χώρα”, επισήμανε. Βέβαια εντός του συνδικαλιστικού κινήματος υπάρχουν πολύ μεγάλες διαφορές στην προσέγγιση της σημερινής κατάστασης. Για παράδειγμα ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου από το Μέτωπο Ταξικής Ανατροπής τόνισε ότι αντί για μνημόσυνα σχετικά με την ανεργία “αυτό που θα έπρεπε να μας απασχολεί είναι το πώς θα οργανώσουμε την πάλη, ώστε να αλλάξουμε την κατάσταση. Να υπάρξει οργανωμένο κίνημα για ό,τι μπορεί να παλευτεί. Ο κόσμος της εργασίας να συσπειρωθεί”. Από την πλευρά του ο Δημήτρης Μπρούσης από τη ΔΑΚΕ συμφώνησε ότι “κάθε χρόνο διαπιστώνουμε πως οι δείκτες ανεργίας είναι υψηλότεροι” και ότι “οι εργαζόμενοι δέχονται ανελέητη επίθεση, λες και αυτοί επηρεάζουν το λειτουργικό κόστος”, αλλά σημείωσε ότι πρέπει να αναζητηθούν τρόποι, για να επανεκκινηθεί η οικονομία της χώρας. “Πρέπει να δοθούν κίνητρα στον υγιή επιχειρηματία, που επιβαρύνεται από τα ενεργειακά κόστη και τη φορολόγηση. Για κάθε επιχείρηση με τζίρο 100 εκατ. ευρώ, αν ο φορολογικός συντελεστής μειωθεί κατά μία μονάδα, μπορούν να πληρώνονται 100 εργαζόμενοι”, τόνισε. Πάντως κοινή συνισταμένη όλων των τάσεων εντός του συνδικαλιστικού κινήματος είναι ότι “οι εργαζόμενοι είναι ο σκοπός, όχι το μέσο. Δεν μπορεί να θυσιάζουμε ανθρώπους για εφήμερους δείκτες”.

*Στη χθεσινή σύσκεψή τους τα συνδικάτα καθόρισαν το συντονισμό δράσης τους στο πλαίσιο του πανεργατικού αγωνιστικού συλλαλητηρίου, που θα γίνει το Σάββατο, στις 6 το απόγευμα, στο άγαλμα Βενιζέλου. Παράλληλα αύριο Πέμπτη, στις 12 μ., στο ξενοδοχείο “Imperial” (Αντιγονιδών 13) θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη συνδικαλιστικών στελεχών και θα δοθεί συνέντευξη Τύπου, όπου θα παρουσιαστούν τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ. Την Παρασκευή εκπρόσωποι των Εργατικών Κέντρων και της ΓΣΕΕ θα επισκεφθούν εργασιακούς χώρους του νομού Θεσσαλονίκης.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Μακεδονία» 1/9/2015