Επειτα από έντεκα χρόνια από την εξαγγελία δημιουργίας της Ζώνης Καινοτομίας, και τρεις διοικήσεις που προηγήθηκαν, ένας νέος πρόεδρος επιχειρεί να κάνει μια νέα αρχή, συσπειρώνοντας τους φορείς της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, της έρευνας και του επιχειρείν στη Θεσσαλονίκη.

Της Σοφίας Χριστοφορίδου 

Αυτό το σκοπό είχε η στρογγυλή τράπεζα για την καινοτομία που διοργανώθηκε προ ημερών από την Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας (ΑΖΚ). Δεν ήταν η πρώτη φορά. Για την ακρίβεια έχουν γίνει πάμπολλες συσκέψεις, συνέδρια και ημερίδες και έχουν υπογραφεί μνημόνια, για να πιστοποιήσουν τη διάθεση των φορέων για συνεργασία. Όπως το έθεσε πολύ εύστοχα ένας παλιός πληροφορικός που παραβρέθηκε στην εκδήλωση, «ζούμε τη μέρα της μαρμότας τα τελευταία 30 χρόνια. Στην αρχή θα γινόμασταν κοιλάδα της σιλικόνης (Sillicon Valley) της Ευρώπης, μετά των Βαλκανίων, τώρα της Κεντρικής Μακεδονίας».

«Όραμά μου είναι να πούμε σε όλο τον κόσμο ότι η Θεσσαλονίκη είναι ένας φιλικός προορισμός προς την καινοτομία, να γνωρίσουν τις δυνατότητές μας, να είμαστε και εμείς στο χάρτη, διότι το αξίζουμε», τόνισε ο πρόεδρος της ΑΖΚ Παντελής Αγγελίδης.

Όλοι οι ομιλητές ανέπτυξαν τα πολλά πλεονεκτήματα της Θεσσαλονίκης: διαθέτει τέσσερα εκπαιδευτικά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ΑΠΘ, ΠΑΜΑΚ, Διεθνές Πανεπιστήμιο, ΑΤΕΙ-Θ), το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, τέσσερις ιδιωτικές θερμοκοιτίδες για τη στήριξη start-up επιχειρήσεων (οι μοναδικές στην Ελλάδα, όπως αναφέρθηκε), καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό. Βέβαια, όπως παραδέχτηκαν, το σημαντικότερο είναι αυτά τα πλεονεκτήματα να γίνουν γνωστά στον «έξω κόσμο» αντί να τα επαναλαμβάνουν οι ίδιοι στους εαυτούς τους. Όπως ειπώθηκε «η Ζώνη χρειάζεται branding και funding», δηλαδή προβολή του δυναμικού της περιοχής και προσέλκυση χρηματοδότησης. Μάλιστα στο τραπέζι της συζήτησης έπεσε και η πρόταση η ΑΖΚ να δημιουργήσει ένα γραφείο στο Λονδίνο, ώστε να είναι πιο κοντά στα ξένα funds. Ωστόσο, 11 χρόνια από τότε που εξαγγέλθηκε η δημιουργία «Ζώνης Καινοτομίας» στη Θεσσαλονίκη ακόμα η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το χαρακτήρα της.

REAL ESTATE:

ΝΑ ΕΙΝΑΙ Ή ΝΑ ΜΗΝ ΕΙΝΑΙ;

«Η Ζώνη δεν πρέπει να είναι ένα real estate πρότζεκτ» υποστήριξε ο πρύτανης του ΑΠΘ Περικλής Μήτκας. «Θα πρέπει να περιλάβει όλες τις καινοτόμες επιχειρήσεις στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, με ένα χαλαρό δεσμό». Κατά τον κ. Μήτκα, η ΑΖΚ θα πρέπει να διαφημίσει ότι υπάρχει καινοτομία στη Θεσσαλονίκη και να επιδιώξει την προσέλκυση ερευνητικών ή σχεδιαστικών τμημάτων μεγάλων εταιρειών της Ευρώπης, που θα θελήσουν να εκμεταλλευτούν το δυναμικό της περιοχής. «Έχουμε και ένα μικρό χωράφι που μπορούν να εγκατασταθούν και να γίνει ένα νέο ξεκίνημα» είπε, αναφερόμενος στα 65 στρέμματα γης που παραχωρήθηκαν στην ΑΖΚ.

Από την πλευρά του, ο Θανάσης Κωνσταντόπουλος, διευθυντής του Ινστιτούτου Τεχνικής Χημικών Διεργασιών του ΕΚΕΤΑ, σχολίασε ότι «όλες οι προσπάθειες καταναλώνονται στο να φτιάχνονται σινιέ κτίρια και χώροι που να πηγαίνουν τα παιδάκια με το iphone και νομίζουν ότι κάνουν το δικό τους startup». Κατά τον ίδιο είναι λάθος να επικεντρωνόμαστε στην οικονομία των υπηρεσιών» γιατί δεν υπάρχει παραγωγική ανασυγκρότηση χωρίς βιομηχανία. Όσο για το ρόλο της ΑΖΚ σε αυτή διαδικασία «θα έπρεπε ουσιαστικά να πρακτορεύει» τα κουφάρια των βιομηχανικών μονάδων στη Σίνδο, τα οποία θα μπορούσαν να μετασχηματιστούν και να αξιοποιηθεί ο εξοπλισμός που ρημάζει.

ΟΙ ΘΕΡΜΟΚΟΙΤΙΔΕΣ 

ΚΑΙ ΤΟ ΒΡΑΣΤΟ ΑΥΓΟ

«Συμφωνώ ότι η βιομηχανική παραγωγή είναι βασική, αλλά νομίζω ότι τη Ζώνη Καινοτομίας την οραματιστήκαμε σαν ένα hub τεχνολογίας, το οποίο θα προσέλκυε μεγάλες επιχειρήσεις διεθνώς, οι οποίες θα έφτιαχναν εδώ το R&D (έρευνα και ανάπτυξη) και θα εκμεταλλεύονταν όλα τα θετικά που έχουμε, τα μυαλά, τον ωραίο καιρό, τη Χαλκιδική» σχολίασε από την πλευρά του ο Βασίλης Τακάς, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της θερμοκοιτίδας «Thermi». Οι κτιριακές της εγκαταστάσεις όπως και αυτές του τεχνολoγικού πάρκου «Τεχνόπολης» βρίσκονται εντός της οριοθετημένης περιοχής της ζώνης καινοτομίας. «Δεν μας έβαλαν ποτέ στο κάδρο» υποστήριξε ο Τάσος Τζήκας, πρόεδρος της «Τεχνόπολης», αναφερόμενος στον κλάδο της πληροφορικής. Υποστήριξε ότι απαιτείται στρατηγικός σχεδιασμός από το κράτος, γιατί «η πληροφορική μπορεί να γίνει πλεονέκτημα για τη χώρα».

Ενώ όμως οι θερμοκοιτίδες θα έπρεπε να λειτουργούν ως «επωαστήρια» νέων επιχειρήσεων, βοηθώντας τους να κάνουν το επόμενο βήμα, τα πράγματα δεν λειτουργούν έτσι ακριβώς. «Οι start-ups μπαίνουν σε μια θερμοκοιτίδα με σκοπό να ‘επωαστούν’ και να συνεχίσουν, αλλά αντί να σκάσει το αυγό και να βγει το πουλάκι, το αυγό γίνεται βραστό από την πολλή επώαση» σχολίασε από την πλευρά του ο Σπύρος Σκοτίδας, γενικός διευθυντής του ΚΕΠΑ ΑΝΕΜ, φορέα διαχείρισης κοινοτικών προγραμμάτων, στα οποία συμμετέχουν επιμελητήρια και επιχειρηματικοί σύνδεσμοι.

Μια τέτοια περίπτωση είναι η start-up του Σίμου Ναλμπαντόγλου. Με τη βοήθεια της θερμοκοιτίδας της ΑΖΚ κατάφερε να περάσει από τη σύλληψη της ιδέας στη δημιουργία πρότυπου λογισμικού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην ιστιοπλοΐα, ωστόσο, όπως είπε, «με προβληματίζει το επόμενο βήμα. Θα χρειαστώ έναν προπονητή, έναν μέντορα και επίσης χρηματοδότηση. Τώρα τι κάνω;». Ο ίδιος παρουσίασε την ιδέα του σε ξένους επενδυτές και όπως είπε οι πιθανότητες είναι 99% να φύγει εκτός Ελλάδας για να κάνει την επιχειρηματική του ιδέα πράξη. «Αν η κρίση πάει μέχρι το 2020, εγώ δεν αντέχω αλλά 5 χρόνια».

Κάτι αντίστοιχο είχε υποστηρίξει νωρίτερα και ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης. «Πρέπει να προλάβουμε. Πρέπει να πάμε όλοι μαζί, τώρα, γιατί αλλιώς σε πέντε με δέκα χρόνια θα είναι αργά. Οι εταιρείες που κλείνουν δεν ξανανοίγουν. Οι νέοι που φεύγουν δεν ξαναγυρίζουν πίσω».

Δήμος Θεσσαλονίκης: Δημιουργεί προθερμοκοιτίδα

Μέχρι το τέλος του 2015, ο δήμος Θεσσαλονίκης σχεδιάζει να δημιουργήσει μία προθερμοκοιτίδα για νέες επιχειρήσεις, ώστε να φτάνουν στον απαραίτητο βαθμό ωριμότητας πριν να ενταχθούν στις θερμοκοιτίδες.

Όπως έκανε γνωστό ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, «έχουμε εγγράψει στον προϋπολογισμό του δήμου, για τη νέα χρονιά, το ποσό των 200.000 ευρώ, για να χρηματοδοτήσουμε αυτήν τη δράση. Η προθερμοκοιτίδα αυτή θα υποδέχεται τις ιδέες νέων επιστημόνων – ερευνητών, που θέλουν να προχωρήσουν στη δημιουργία επιχειρήσεων, των λεγόμενων start ups. Η προθερμοκοιτίδα θα τροφοδοτεί, σε επόμενη φάση, τις υφιστάμενες θερμοκοιτίδες που λειτουργούν στη Θεσσαλονίκη αλλά και την Αλεξάνδρεια Ζώνη».

Στην πρωτοβουλία του δήμου έχουν ήδη ανταποκριθεί θετικά η Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας, η Τεχνόπολη, τα τέσσερα πανεπιστήμια, ο ΣΕΒΕ και ο ΣΒΒΕ. «Στόχος είναι να συμβάλλουμε, ώστε να δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα καινοτομίας στη Θεσσαλονίκη, ανοιχτό σε όλους τους φορείς της πόλης, που θέλουν και μπορούν να συμβάλουν στο στόχο του» τόνισε ο κ. Μπουτάρης. Αυτήν τη στιγμή το εγχείρημα βρίσκεται στο στάδιο της νομικής προετοιμασίας. Η προθερμοκοιτίδα πρόκειται να φιλοξενηθεί στο Μέγαρο Μακρίδη και αναμένεται να λειτουργήσει από το νέο έτος. «Ως δήμος Θεσσαλονίκης βοηθάμε λιγάκι στο θέμα της υποδομής Οι άλλοι εταίροι μας στην προσπάθεια βοηθάνε σε ανθρώπινους πόρους, τεχνογνωσία, κτλ. Ο ρόλος του καταλύτη, όμως, είναι και ο κύριος ρόλος μας. Επιδιώκουμε, δηλαδή, και πετυχαίνουμε τη συνεργασία όλων προς όφελος όλων».

Σοφια Χριστοφορίδου

Δημοσιευτηκε στη «Μακεδονία της Κυριακής» 13/9/2015