Σταχυολογώ κάποια στοιχεία από την αναλογιστική μελέτη του υπουργείου Εργασίας που έδωσε χθες στη δημοσιότητα ο Γ. Κατρουγκαλος. Σήμερα απεργώ για το ασφαλιστικό. Κι απελπίζομαι… Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους για τις παθογένειες που έφεραν τη χώρα σε αυτό το χάλι που βρίσκεται σήμερα.

• Αν κάτι παρήγε η οικονομία με ταχείς ρυθμούς την τελευταία τριακονταετία ήταν συνταξιούχοι. Από το 1980 μέχρι το 2009 ο αριθμός τους διπλασιάστηκε (απο 1,1 εκατομμύριο σε 2,3 εκατομμύρια). Σήμερα έχουμε 2,65 εκατομμύρια συνταξιούχους. Ο πληθυσμός γερνάει και δεν ανανεώνεται- γεγονός αδιαμφισβήτητο. Οι πρόωρες συντάξεις είναι μια ακόμη μεγάλη πληγή. Σε άλλες εποχές θα μπορούσα στα 40 μου να είμαι συνταξιούχος, έχοντας πληρώσει εισφορές 16-17 χρόνια και λαμβάνοντας σύνταξη για άλλα 40 χρόνια. Αλλά εγώ και οι άνθρωποι της γενιάς μου θα θεωρούμαστε καλύτερα και από τους υπερτυχερούς του τζόκερ  αν συνεχίσουμε να έχουμε δουλειά με μισθό και ασφάλιση για τα επόμενα 27-30 χρόνια, χωρίς διακοπή. Τι τζόκερ; και λόττο και προτο και συνεχόμενα τζακ ποτ.
• Η αύξηση της δαπάνης για συντάξεις την περίοδο 1980-2009 ήταν πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη αύξηση του ΑΕΠ, λέει η αναλογιστική μελέτη. Η συνταξιοδοτική δαπάνη θα απορροφήσει φέτος το 17% του παραγόμενου πλούτου στη χώρα. Ο κρατικός προϋπολογισμός “τσόνταρε” το 2015 το 9% του ΑΕΠ της χώρας για να πληρωθούν  οι κύριες συντάξεις (5,5% του ιδιωτικού και 3,5% του δημόσιου τομέα). Με άλλα λόγια, ό,τι πρόσθεσε ο τουρισμός το απορρόφησαν οι συντάξεις (χωρίς να υπολογίζουμε τις επικουρικές).
• Την περίοδο 2000-2015 το συνολικό ποσό της συνεισφοράς του κράτους για να μπορούν τα ταμεία να πληρώνουν συντάξεις για την καταβολή μόνο των κύριων συντάξεων (όχι των επικουρικών), ανέρχεται σε € 154.438,92 εκατ. Σαν να λέμε περίπου όσα δανείστηκε το 2012 (164 δισ.) με το δεύτερο μνημόνιο.
• Την εποχή των παχιών αγελάδων όταν υπήρχαν εργαζόμενοι και εισφορές, δεν προβλεπόταν η καθ’ οιονδήποτε τρόπο επένδυση των αποθεματικών των Ταμείων. Τα είχαν να στέκονται στην Τράπεζα της Ελλάδος με μηδενική απόδοση. Ή αγόραζαν ακίνητα.
• Μόλις το 3,5% των εσόδων των Ταμείων προέρχεται από αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας (το  μέγιστο ήταν 9,5% το 1995). Μου έρχεται στο μυαλό η περίφημη καπναποθήκη του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Καπνεμπορικών Επιχειρήσεων Καβάλας, κλειστό κι αναξιοποίητο για τέσσερις δεκαετίες, ίσως και από το 1973 όταν ξέσπασε μια μεγάλη πυρκαγιά. Ένα οκταόροφο κτήριο, μπροστά στο καρνάγιο και η θάλασσα στα είκοσι μέτρα. Φαντάσου λέει όλα αυτά τα χρόνια το κτήριο να είχε δοθεί έναντι ενοικίου σε ιδιώτη, που θα το έκανε ξενοδοχείο. Αλλά αν το κράτος επιδοτούσε αδρά τα ταμεία, δεν υπήρχε κανένα κίνητρο αξιοποίησης.
• Και μετά ήρθε το PSI (Private Sector Involvement). Με το κούρεμα οι φορείς κύριας ασφάλισης έχασαν 6,3 δισ. και 5,5δισ. τα επικουρικά ταμεία. Τα διαθέσιμα μειώθηκαν περίπου €9 δισ.
• “Η βελτίωση της διαχείρισης των αποθεματικών των ΦΚΑ δεν μπορεί να ανατρέψει την οικονομική κατάσταση των φορέων, δεδομένου ότι αυτή έχει δημιουργηθεί από τις χρόνιες παθογένειες του συστήματος” λέει η αναλογιστική μελέτη του Υπ. Εργασίας. Αλλά το “φάντασμα” του PSI θα συνεχίσει να επισκέπτεται τις εξέδρες και τα πάνελ όπου συχνάζουν οι λαικιστές πολιτικοί.
• Η χασούρα από τo PSI ήταν μικρότερη από το ποσό που “τσοντάρει” κάθε χρόνο το κράτος για να πληρώνονται οι συντάξεις: 12,18 δισ. το 2010, 13,45 δις το 2011, 12,51 δις το 2012, 11,19 δισ. το 2013, 9,86 το 2015 και 9,62 το 2015. Άλλα 85,6 δις την περίοδο 2000-2009.
• Το 44% της κρατικής επιχορήγησης πάει στον ΟΓΑ (που εκτός των άλλων λειτουργούσε και ως προνοιακό ταμείο) το 26,8% στο ΙΚΑ και το 10% ο ΟΑΕΕ. A propos τα ασφαλιστικά ταμεία ΔΕΗ και ΟΤΕ πήραν επιχορήγηση 1,1 δισ. ευρώ πέρσι και 14,3 δις. ευρώ την περίοδο 2000-2015. Είναι τα γενναιόδωρα προγράμματα εθελούσιας και οι παχυλές συντάξεις των προώρως συνταξιοδοτηθέντων που πληρώνουμε όλοι μας.
• Ένα στα τρία ευρώ φόρων που πληρώνουμε (35%) δίνεται για την κάλυψη των ελλειμμάτων των ασφαλιστικών ταμείων. Κι αν δεν γίνει ασφαλιστική μεταρρύθμιση, το 2019 θα φτάσουμε το 40% των φόρων να καλύπτουν τις τρύπες του ασφαλιστικού. Τι μένει για να υπάρξει αυτή η χώρα και να χτίσει το μέλλον της;
• Αν δεν γίνει η μεταρρύθμιση, μας λέει η αναλογιστική μελέτη, το 2019 το κράτος πρέπει να δώσει 17,76 δισ.ευρώ για να πληρωθούν οι μόνο οι κύριες (και όχι οι επικουρικές) συντάξεις. Μιλάμε για ποσό τριπλάσιο της 1ης δόσης (5,7 δις) που περιμένουμε να λάβουμε από το 3ο Μνημόνιο. Αν γίνει η ασφαλιστική μεταρρύθμιση; Η μαύρη τρύπα θα κλείσει κατά μισή μονάδα του ΑΕΠ, ή 1 δισ. δηλαδή θα είναι μόλις… 16.72 δισ. ευρώ! Σωθήκαμε.
• Ποιος έμεινε να πληρώνει εισφορές για να πληρώνονται συντάξεις; Το σύνολο των απασχολούμενων τον περασμένο Ιανουάριο εκτιμάται ότι ανήλθε σε 3.613.843 άτομα. Οι άνεργοι ανήλθαν σε  1.169.119 άτομα ενώ ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός ανήλθε σε 3.281.720 άτομα. Τέσσερις στους δέκα άνω των 15 ετών εργάζονται για να συντηρήσουν τους υπόλοιπους έξι, χωρίς να περιλαμβάνονται τα παιδιά.
• Λιγότεροι εργαζόμενοι, με μειωμένους μισθούς και μειωμένα ωράρια σημαίνει μειωμένες εισφορές. Το δεύτερο τρίμηνο του 2015 οι μισθοί είναι μειωμένοι 25% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2008 και περίπου 4% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014. Οι απασχολούμενοι με πλήρη απασχόληση μειώθηκαν κατά 1,05 εκατ., ενώ οι απασχολούμενοι με μερική απασχόληση αυξήθηκαν κατά 95,7 χιλ. Την περίοδο 2009-2014 οι εισφορές εργαζόμενων και εργοδοτών μειώθηκαν κατά 23%!
• Προ κρίσης κάθε χρόνο δημιουργούνταν 59 χιλιάδες. νέες θέσεις απασχόλησης, ενώ στη διάρκεια της κρίσης χάνονταν ετησίως 170 χιλιάδες. θέσεις απασχόλησης. Στην πιο ενεργή ηλικιακή ομάδα των 30-44 ετών οι απασχολούμενοι μειώθηκαν κατά περίπου 385 χιλ. ή 19,3%.

Με λίγα λόγια η εξίσωση δεν βγαίνει. Εκτός αν δεχτούμε επίθεση μετεωριτών κι ανοίξουν τρύπες που αναβλύζουν πετρέλαιο και ένα μείγμα από ευρώ/ δολάρια /γουάν. Εναλλακτικά, να δημιουργηθούν 3-4 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας, να απορροφηθούν όλοι οι άνεργοι κι άλλοι τόσοι  μετανάστες που θα πληρώνουν τις εισφορές τους για να συνεχίσουν να παίρνουν σύνταξη οι γονείς μας.